OD DYKTATURY DO DEMOKRACJI Drogi do wolności.pdf

(701 KB) Pobierz
GENE SHARP
OD DYKTATURY DO
DEMOKRACJI
Drogi do wolności
Instytut im. Alberta Einsteina
Fundacja Wolność i Pokój
Gene Sharp
(ur. 21 stycznia 1928 r.) wieloletni profesor nauk politycznych na
Uniwersytecie Massachusetts-Dartmouth (od 1972 r. do emerytury). Założyciel
Instytutu Alberta Einsteina (1963) promującego walkę polityczną bez przemocy.
W latach 50-tych aktywny przeciwnik zaangażowania USA w Korei. W 1953 r.
skazany za działalność przeciw poborowi do wojska na wojnę koreańską;
odsiedział 9 miesięcy w więzieniu. W latach 1955-1958 redaktor tygodnika „Peace
News”
(Londyn). Doktorat w 1968 roku uzyskuje na Oxfordzie, w dziedzinie
nauk politycznych. Do jego prac zalicza się liczne komentarze i redakcje pism
Mahatmy Gandhiego (współpraca w Oslo z prof. Arne Naess oraz z Johanem
Galtungiem). W latach 2009-2012 nominowany do Nagrody Nobla. Przeszedł
w swoim rozwoju intelektualnym i działalności społecznej fascynującą drogę
od przeciwnika zimnej wojny (z pozycji zachodniego pacyfisty) do propagatora
walki (metodami pokojowymi) z dyktaturami, z komunizmem i autorytarnymi
systemami postsowieckimi. Jego teksty ze zbioru „Civilian-Based
Defense”
miały służyć za inspirację dla ruchów niepodległościowych na Litwie, Łotwie
i w Estonii, w 1991 roku.
Jego najsłynniejsza praca, nazywana niekiedy podręcznikiem: „From
Dictatorship to Democracy”
po raz pierwszy wydana została w 1993 w Birmie,
następnie przetłumaczona na ponad 30 języków. Podręcznik oraz liczne artykuły
Gene Sharpa służyły jako teoretyczna podbudowa kampanii politycznych
non-
violence
w wielu krajach na świecie od Birmy, Iranu, Gruzji po Serbię, Ukrainę
i Białoruś. Instytut Alberta Einsteina przygotowywał działaczy serbskiego
OTPOR—u do akcji obywatelskiego nieposłuszeństwa. Prace Sharpa były
popularyzowane poprzez bloggerów w krajach arabskich, podczas masowych
protestów w 2011 roku. Przetłumaczona na arabski książka „Od dyktatury
do demokracji” znalazła się nawet na wielu portalach internetowych Bractwa
Muzułmańskiego.
W 2011 roku Sharp został odznaczony
El-Hibri Peace Education Prize.
W grudniu 2012 roku został wyróżniony w Sztokholmie
Right Livelihood Award
razem z Sima Samar i organizacją
Campaign Against Arms Trade.
Nagroda ta
zwana jest alternatywnym Noblem.
GENE SHARP
OD DYKTATURY DO
DEMOKRACJI
Drogi do wolności
Przekład
Agata Karolak
Redaktor polskiego wydania
Mariusz Maszkiewicz
Warszawa 2013
Ruch Wolność i Pokój
Biblioteka WiP
Wydawca:
Fundacja „Wolność i Pokój”
ul. Gwiaździsta 5c m.7
01-651 Warszawa
www.ruchwip.pl
Korekta:
Agnieszka Iwaszkiewicz
Wiesław Cupała
© Fundacja WiP
Warszawa 2013
Projekt okładki i grafika:
Krzysztof Gotowicki
ISBN 978-83-936296-0-2
Wydano dzięki wsparciu finansowemu
Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP
Spis treści
Wstęp do wydania polskiego
.............................................
8
Przedmowa
.........................................................................
11
1. Realistyczna ocena dyktatury
.....................................
14
Nieustający problem
Wolność dzięki przemocy?
Zamach stanu, wybory, zagraniczni wybawcy?
Trudna prawda
2. Niebezpieczeństwa negocjacji
.....................................
23
Dodatnie i ujemne strony negocjacji
Wynegocjowana kapitulacja?
Władza i sprawiedliwość w negocjacjach
„Mili” dyktatorzy
Pokój, ale jaki?
Jest nadzieja
3. Skąd się bierze władza?
..............................................
31
Przypowieść o władcy małp
Niezbędne źródła władzy politycznej
Ośrodki władzy demokratycznej
4. Słabe punkty dyktatury
...............................................
38
Pięta achillesowa
Słabe punkty dyktatury
Słabe punkty na celowniku
Zgłoś jeśli naruszono regulamin