1. Wywiad personalny i socjalny. Cukrzyca - gorsze gojenie ran. Osoba młoda - rehabilitacja ma zapewnić pacjentowi najlepszy poziom życia. Osoba starsza - takiemu pacjentowi wystarczy, aby nie było bólu.
2. Narzędzia do oceny wyników leczenia i rehabilitacji. Oceny subiektywne - skala VAS, HHS, skala Constanta, SF36
Oceny obiektywne - testy kliniczne, pomiary goniometrem oraz centymetrem liniowe i obwodowe
3. Skomentuj oceny obiektywne i subiektywne. Ocena subiektywna często nie odzwierciedla oceny obiektywnej. Aktualna literatura mówi, aby kierować się ocenami obiektywnymi, jednak ważniejszą miarą wyników rehabilitacji jest ocena subiektywna.
4. Test Lovetta dla mięśni. Zaczynamy od funkcji zasadniczych (czyli jak będzie pytanie o funkcję przykładowo m.pośladkowego średniego to piszemy, że jest to odwodziciel st.biodrowego). Mięśnie do powtórki.
5. Podaj przykłady powikłań. Leczenie i zapobieganie powikłaniom. Zakrzepica: drobne uszkodzenia są uszkodzone, utrudnione jest krążenie w operowanej okolicy i zanim utworzy się krążenie oboczne należy mechanicznie pobudzać pompę mięśniową. Objaw Homansa (zgięcie podeszwowe stopy powoduje ból w obrębie łydki oraz dołu podkolanowego, jest objawem zakrzepicy żył głębokich k. dolnej); pończocha przeciwzakrzepowa, elewacja kończyny.
Odleżyny, niedowłady: n.strzałkowy. n. kulszowy, n. udowy przez złe ułożenie k.dolnej
Zaopatrzyć pacjenta w łuskę na podudzie, aby nie doszło do przykurczu ścięgna Achillesa, wełniany rękaw aby nerw miał ciepło (ciepło sprzyja regeneracji nerwu), el;ektrostymulacja, masaż pobudzający, ćwiczenia. Nerw regeneruje się około 1mm na dobę, o ile nie doszło do neurotmesis (całkowitego przerwania nerwu).
Powikłania z układu oddechowego: ćw. oddechowe, oklepywanie pleców na wysokości płuc. Pionizacja możliwie jak najszybciej. Podczas leżenia dolne płaty płuc są uciśnięte, przez co płuca są źle wentylowane i może dojść do infekcji.
Zwichnięcia st. biodrowego. Kończynę dolną ułożyć w odwiedzeniu i lekkiej rotacji zewnętrznej. Edukacja pacjenta. Wzmocnienie stabilizatorów st. biodrowego.
6. Zasadnicze różnice w rehabilitacji po wstawieniu protezy cementowej i bezcementowej. Różnicę stanowi czas, który musi upłynąć od momentu operacji do momentu pełnego obciążenia operowanej kończyny. Warunkiem pełnego obciążenia kończyny jest: bezbolesność operowanego biodra, samodzielne stabilizowanie operowanej kończyny w st. biodrowym, prawidłowy zakres ruchomości w operowanym stawie, prawidłowy RTG operowanego biodra, ujemny objaw Trendelenburga. Przy protezie cementowej ma to miejsce stosunkowo krótko po operacji, natomiast przy protezie cementowej musi upłynąć niekiedy nawet pół roku (aby nastąpiła osteointegracja, czyli zintegrowanie się protezy z kością).
7. Skala HHS - Harris Hip Score, skala służąca do oceny zmian zwyrodnieniowych stawu biodrowego oraz wyników całkowitej endoprotezoplastyki st. biodrowego. Protokół HHS wymaga zbadania zakresu ruchomości st. biodrowego, analizę chodu oraz zawiera pytania dotyczące dolegliwości bólowych, wydolności chodu, możliwości samodzielnego zakładania obuwia, potrzeby asekuracji przy chodzeniu po płaskim podłożu i po schodach, siedzenia w różnych warunkach oraz obecności utykania. Skala zawiera się w przedziale od 0 do 100.
Skala Constanta. Skala ocenia dolegliwości stawu ramiennego. Ocenia: poziom bólu, aktywność życia codziennego (praca, codzienne czynności, wypoczynek, sen, do jakiej wysokości pacjent jest w stanie używać kończyny bezpojawiania się bólu: pas, wyrostek mieczykowaty mostka, szyja, głowa, powyżej głowy), zakres ruchomości, siła wraz z porównaniem z przeciwną kończyną (pacjent trzyma ciężarek w k. górnej odwiedzionej do 90* najpierw w jednej, a potem w drugiej kończynie. Skala zawiera się w przedziale od 0 do 100
9. Staw wiszący. Opisać i podać sposób rehabilitacji. Staw wiszący jest to brak połączenia kostno-stawowego. Staw wiszący jest pozostałością po usunięciu endoprotezy.
endoprotezę usuwa się w przypadkach.
Infekcja. Usunięcie protezy, antybiotykoterapia, po usunięciu infekcji ponownie wstawia się endoprotezę.
Nienmożność anatomicznego umieszczenia protezy (obluzowanie, wytarcie), perfuzja panewki (w tym przypadku usuwa się endoprotezę i zostawia się staw wiszący). Rehabilitacja: wyrównanie długości kończyn, ćwiczenia izometryczne, synergistyczne, kontrlateralne
Przy infekcji po usunięciu endoprotezy na czas antybiotykoterapii wstawia się spacer, czyli czasowy implant.
10. Realloplastyka. Jest to wymiana endoprotezy. Rehabilitacja: tak jak po zwykłej endoprotezoplastyce.
11. Specyfika usprawniania po wstawieniu protezy modularnej. Protezę modularną stosuje się przy nowotworach, kiedy trzeba usunąć część kości. Jeżeli istnieje taka możliwość, zostawia się krętaż mniejszy kości udowej, który jest dalszym przyczepem m. biorowo lędźwiowego. Protezy modularnej nie wstawia się u niewydolnych pacjentów. Pacjenta się pionizuje, jednak nie wolno obciążać operowanej nogi.
12. Rehabilitacja po protezie hybrydowej. Proteza hybrydowa jest to taka proteza, gdzie jedna jej część jest mocowana bez cementu kostnego a druga z zastosowaniem cementu. Rehabilitacja przebiega jak przy protezie bezcementowej.
13. Jaki jest cel rekonstrukcji więzadła krzyżowego? Konsekwencją braku więzadeł krzyżowych jest niestabilność stawu kolanowego - ruch zgięcia traci anatomiczny charakter (poślizg oraz toczenie) przez co dochodzi do przeciążenia stawu, co doprowadza do pojawienia się zwyrodnień.
14. Usprawnianie po chorobie zwyrodnieniowej. Program usprawniania zależy od stopnia zaawansowania ch. zwyrodnieniowej. W 1 i 2 st. jak zachowana jest szpara stawowa, to wtedy można rozciągać pojawiające się przykurcze, wzmacniać okalające staw mięśnie i stosować ćwiczenia zapobiegające deformacjom. W dalszych stopniach, gdy występują duże osteofity oraz znaczne zwężenie lub zanik szpary stawowej, usprawnianie polega na ustawieniu kończyny w pozycji anatomicznej i wykonywaniu ćwiczeń izometrycznych. Oprócz tego można stosować magnetoterapię. Kończynę, w której obecna jest choroba zwyrodnieniowa należy odciążyć poprzez np. kule.
15. Metodyka pionizacji po zabiegach ortopedycznych. Ćwiczenia oddechowe, siad na łózku (jak pojawiają się zaburzenia ortostatyczne, to należy powrócić do pionizacji biernej), następnie pionizacja za pomocą balkonika i kul. Jeżeli pacjent zemdleje, należy złapać go pod pachy, bezpiecznie położyć na podłodze i ułozyć w pozycji Trendelenburga (nogi powyżej serca). Pacjenta chodzącego o kulach należy poinstruować, że jeśli się przewraca, to ma odrzucić kule i upaść na ręce.
16. Analiza chodu jako wyznacznik postępu w rehabilitacji. Cechy prawidłowego chodu:
Cykliczność i symetria naprzemiennych ruchów kkd i kkg
Fazowość występowania okresu podwójnego podparcia.
Rytmiczność, czyli prawidłowy stosunek fazy podparcia i przenoszenia (60:40)
Izometria - równa długość kroku
Izochronia - odpowiednie, stałe napięcie mm. podczas poszczególnych faz chodu,
To drugie to miało być izotonia.
czyli odpowiednie napięcie mięśni podczas poszczególnych faz chodu.
Izochronia - czas podporu taki sam po obu stronach.
Zaburzona długość kroku - przykurcz zgięciowy
w stawie biodrowym, kolanowym albo w scięgnie Achillesa
utykanie - asymetria kkd.
17. Objawy i usprawnianie w dyskopatii L/S. Ból promieniujący, parestezje, niedowłady w okolicach zależnych od miejsca występowania dyskopatii, objaw szczytowy (pacjent przyjmuje postawę wyprostowaną stojąc albo leżąc, układamy ręce na jego głowie i wykonujemy krótkie dopchnięcia w stronę tułowia, dodatni objaw mamy wtedy, jeśli pacjent podczas dopchnięć odczuwa ból), objaw Lasseqa. Leczenie operacyjne będzie wskazane wtedy, gdy występują ubytki neurologiczne: opadająca stopa i nietrzymanie moczu oraz stolca. Rehabilitacja: ćwiczenia wzmacniające mm. brzucha (dyskopatia przednia i boczna), ćwiczenia wzmacniające prostowniki grzbietu (dyskopatia tylnia).
Faza ostra - pozycje ułożeniowe w zależności od rodzaju dyskopatii (dla dyskopatii przedniej będzie to umieszczenie nóg na ugiętych w kolanach na jakimś podwyższeniu w leżeniu na plecach, dla dyskopatii tylniej będzie to pozycja leżenia na brzuchu z oparciem się na przedramionach), farmakoterapia lekami przeciwbólowymi oraz odwadniającymi, aby zmniejszyć obrzęk krążka międzykręgowego, można stosować delikatny masaż (bez oklepywania).
18. Usprawnianie po rekonstrukcji stożka rotatorów. Po rekonstrukcji pacjent przez 6 tygodni ma założoną szynę odwodzącą. Podczas unieruchomienia stosuje się ćwiczenia kontrlateralne (drugą kończyną wykonuje się ruch w pełnym zakresie przy submaksymalnym oporze, wtedy na skrzyżowaniu piramid część impulsu zostaje przekazana do drugiej kończyny). Po zdjęciu szyny odwodzącej wykonuje się ćwiczenia bierne przez 6 tygodni w płaszczyznach prostych (nie wykonujemy rotacji). Po tym okresie można przejść do ćwiczeń czynnych. Nie przeciążać operowanej kończyny, aby nie doszło do ponownego uszkodzenia stożka rotatorów.
19. Usprawnianie w dysfunkcji st. rzepkowo-udowego. Zespół bocznego przyparcia, zwichnięcie urazowe lub nawykowe (przy dysplazji kłykcia bocznego k. udowej). Zwichnięcia urazowe - nastawienie. Zwichnięcie nawykowe - transpozycja guzowatości k. piszczelowej. Zespół bocznego przyparcia - przecięcie troczków rzepki, wzmacnianie głowy obszernej przy środkowej m. czworogłowego, rozciąganie pasma biodrowo-piszczelowego.
x3Marii