Jaciow M. - E-konsument w Europie - komparatywna analiza zachowań.pdf

(6423 KB) Pobierz
Wstęp
My, Europejczycy. To brzmi dumnie! Czy jednak można mówić „my, Europejczycy”? Czy nie
jest to nadużycie? I tak, i nie. My, Europejczycy — jako odniesienie do osób różnych narodowo-
ści
mieszkających w granicach administracyjnych kontynentu — tak. My, Europejczycy — jako
uogólnienie kultur różnych narodowości — nie. A czy można użyć określenia „my, Europejczycy”
jako uogólnienia postaw i zachowań nabywczych konsumentów w Internecie? Czy można mówić
o europejskim e-konsumencie?
Europejscy e-konsumenci tworzą duży i „obiecujący” segment rynku. Kraje Europy rozwijają
się w różnym tempie, w różnym stopniu i zakresie. Rozwój ten uwarunkowany jest czynnikami
ekonomicznymi, demograficznymi, społecznymi, kulturowymi i technologicznymi. Zmiany tech-
nologiczne mają coraz większe znaczenie dla rozwoju gospodarczego, co przekłada się na in-
nowacyjność podmiotów rynkowych, zarówno po stronie podaży (producentów, pośredników),
jak i popytu (konsumentów indywidualnych i instytucjonalnych). Przejawem innowacyjności jest
między innymi wirtualizacja
życia
społeczno-gospodarczego
1
.
W literaturze podkreśla się znaczenie ewolucji Internetu i technologii IT, która zaczęła się
w erze industrialnej, a wkroczyła w erę postindustrialną
2
. Internet jest nie tylko podstawowym
źródłem
informacji (funkcja informacyjna), ale także doskonałym miejscem prowadzenia biznesu
(funkcja transakcyjna), w tym — sprzedaży produktów. Z punktu widzenia konsumenta In-
ternet to nie tylko
źródło
informacji czy możliwość spędzania czasu wolnego. Dla współczesnych
konsumentów Internet to możliwości nawiązywania i utrzymywania kontaktów z innymi, pracy
i rozrywki, ale przede wszystkim miejsce dokonywania zakupów i korzystania z e-usług (nieza-
leżnie od miejsca zamieszkania).
1
Szerzej na ten temat: G. Mazurek,
Znaczenie wirtualizacji marketingu w sieciowym kreowaniu warto-
ści,
Poltext, Warszawa 2012.
Z erą postindustrialną wiąże się pojęcie gospodarki postindustrialnej. Szerzej na ten temat: W. Gonciar-
ski,
Nowoczesne koncepcje i metody zarządzania stosowane w przedsiębiorstwach postindustrialnych,
[w:]
Zarządzanie w gospodarce postindustrialnej,
pod red. K. Piotrkowskiego i M.
Świątkowskiego,
Wy-
dawnictwo Almamer WSE, Warszawa 2009, s. 25 – 27; A. Budziewicz-Guźlecka,
Wpływ rozwoju e-usług
na społeczeństwo informacyjne w Polsce,
[w:]
Fenomen Internetu,
pod red. A. Szewczyk i E. Krok, USZ,
Szczecin 2008, t. II, s. 436 – 437.
2
6
E-KONSUMENT W EUROPIE - KOMPARATYWNA ANALIZA ZACHOWA
Ń
W latach 2008 – 2011 autorzy zrealizowali projekt badawczy pt.
Polski e-konsument — typo-
logia, zachowania
3
, którego wyniki były inspiracją do kontynuacji badań nad e-konsumentem, tym
razem w przestrzeni europejskiej. W dostępnej literaturze można znaleźć opracowania na temat za-
chowań podmiotów rynkowych (konsumentów indywidualnych, gospodarstw domowych, przed-
siębiorstw i innych instytucji) oraz handlu elektronicznego (e-commerce) w Polsce i innych kra-
jach. Przedstawia się w nich jedynie fragmentaryczne badania na temat zachowań e-konsumentów
w niektórych krajach (np. Chinach, Australii, Korei Południowej). Przedmiotem badań pro-
wadzonych za granicą są najczęściej zaufanie, satysfakcja i lojalność e-konsumentów. Autorzy
nie dotarli do
żadnej
pozycji, w której podjęto próbę rozpoznania i porównania zachowań na-
bywczych e-konsumentów w Europie. Problem ten nie został jeszcze rozpoznany w sposób cało-
ściowy
(kompleksowy) w zakresie przedmiotowym (zachowań nabywczych e-konsumentów), jak
i przestrzennym (w Europie).
Międzynarodowe badania porównawcze stanowią jeden z ważnych obszarów badań ekono-
micznych. Ich celem jest tworzenie podstaw decyzji podejmowanych przez przedsiębiorstwa
działające na rynku międzynarodowym
4
. Międzynarodowe badania zachowań podmiotów ryn-
kowych są podejmowane w celu uzupełnienia, usystematyzowania, pogłębienia i weryfikacji
wiedzy o zachowaniach przedsiębiorstw, instytucji, gospodarstw domowych oraz ich członków
(konsumentów). Umiejętne wykorzystanie międzynarodowych badań porównawczych wzbo-
gaca podstawy decyzyjne kontekstem międzynarodowym, dostarczając informacji inaczej
niedostępnych.
Celem pracy jest uzupełnienie wiedzy na temat zachowań e-konsumentów w Europie,
w szczególności identyfikacja i porównanie zachowań nabywczych e-konsumentów w wybra-
nych krajach europejskich. Przedstawione w pracy wyniki są próbą odpowiedzi na pytania:
1. KIM JEST
e-konsument? (Jaki jest profil demograficzno-psychograficzny użytkowników
Internetu dokonujących zakupów w sieci w wybranych krajach europejskich).
2. CO KUPUJE
e-konsument? (Jaka jest struktura asortymentowa koszyka zakupów).
3. DLACZEGO KUPUJE
w Internecie? (Motywy dokonywania zakupów online).
4. JAK KUPUJE?
(Sposób gromadzenia i
źródła
informacji o ofercie, determinanty
wyboru produktu, warunki zakupu online).
3
Efektem projektu są dwie pozycje literaturowe, które całościowo (kompleksowo) systematyzują za-
gadnienia zachowań nabywczych polskich konsumentów w Internecie (M. Jaciow, R. Wolny,
Polski
e-konsument — typologia, zachowania,
Onepress, Gliwice 2011 oraz B. Kolny, M. Kucia, A. Stolecka,
Produkty i marki w opinii e-konsumentów,
Onepress, Gliwice 2011.
Szerzej na temat międzynarodowych badań porównawczych: K. Karcz,
Międzynarodowe badania po-
równawcze. Podstawa decyzji makro- i mikroekonomicznych,
„Monografie i Syntezy”, nr 69, IRWiK,
Warszawa 1990.
4
Zgłoś jeśli naruszono regulamin