1. Wstęp teoretyczny
Żelazo i mangan są charakterystycznymi składnikami wód podziemnych. Zawartość żelaza w wodach podziemnych waha się od wartości śladowych do kilkudziesięciu mg/dm3. Może ono występować jako rozpuszczone i bezbarwne żelazo dwuwartościowe lub jako utlenione, wytrącające się w postaci czerwonego osadu, żelazo trójwartościowe. Mangan z kolei występuje w ilościach znacznie mniejszych i zwykle jego zawartość w wodzie nie przekracza kilku mg/dm3.
Wykorzystanie do picia, celów gospodarczych i przemysłowych wód zawierających sole żelaza i manganu może być przyczyną poważnych trudności. Na instalacjach wodociągowych pojawiają się trudne do usunięcia rdzawe osady i plamy, zostawiane przez uwodnione mieszaniny tlenków powyższych pierwiastków, dlatego ich zawartość w wodzie jest normowana. Według wymagań stawianych wodzie do picia i celów gospodarczych stężenie żelaza nie może przekraczać 0,2 mg/l, a manganu 0,05 mg/l. Wymagania co do zawartości tych składników w wodach przemysłowych są różne i ustalane indywidualnie do każdego rodzaju przemysłu.
Metody odżelaziania i odmanganiania wody:
1. Napowietrzanie i filtrowanie
2. Napowietrzanie, alkalizowanie i filtrowanie
3. Napowietrzanie, dodawanie nadmanganianu potasu i filtrowanie.
2. Cel i zakres badań
Celem badań jest ustalenie najkorzystniejszej metody odżelaziania i odmanganiania badanej wody, a także określenie optymalnych warunków procesu. Zakres ćwiczenia obejmuje:
- ustalenie optymalnego czasu napowietrzania wody,
- przeprowadzenie prób technologicznych w celu wyboru właściwej metody usuwania żelaza i manganu
- przeprowadzenie prób technologicznych w celu określenia optymalnych parametrów technologicznych ustalonej metody
3. Sposób wykonania ćwiczenia
Dla badanej wody surowej wykonano analizę fizykochemiczną w zakresie: pH, mętność, barwa, zawartości żelazo dwuwartościowe (Fe+2), żelazo ogólne (Fe og), manganu (Mn), dwutlenek węgla (CO2). Wyniki przedstawione w poniższej tabeli.
W międzyczasie została przeprowadzone napowietrzanie wody surowej, po upływie 20 min oznaczono w próbkach: pH, mętność, barwę, Fe+2 i CO2.
Tak przygotowaną wodę przefiltrowano z prędkością 5m/h przez złoże piaskowe odżelaziacza, stosując filtrację pierwszego stopnia. Pierwszą porcję filtratu ok. 1l odrzucono, w następnej oznaczono pH, mętność, Fe+2 oraz Fe og.
Jako najlepsza metoda odmanganiania została wybrana metoda odmanganiania wody na złożu filtracyjnym pokrytym warstwą tlenków manganowych. Próbka wody surowej została odżelaziona za pomocą metody napowietrzania, alkalizowania i filtrowania (pierwszego stopnia), a następnie przepuszczona z prędkością 5m/h przez złoże uaktywnione tlenkami manganu. Pierwszą porcję filtratu ok 1l odrzucono, w następnej oznaczono pH, mętność, barwę, Fe+2, Fe og, mangan i CO2.
L.p
Wskaźnik
Woda surowa
tp=20min
I FP V=10m/s
II FK V=10m/s
Dopuszczalne wartości
Jednostka
1.
6,19
7,63
7,54
7,5
6,5-9,5
-
2.
Barwa
30
50
5
15
3.
Mętność
2,4
6,9
0,43
0,37
1
NTU
4.
Fe(II)
0,77
0,17
0,01
0,2
mgFe2+dm3
5.
Fe(ogólne)
1,32
0,07
0,02
mgFedm3
6.
Mn
0
0,05
mgMndm3
7.
CO2
70,4
17,6
8,8
4,4
mgCO2dm3
Potworrrek