Przetwory z owoców, warzyw i grzybów_Fąferek•Osmycka_1984.pdf

(7798 KB) Pobierz
ILONA
FĄFEREK
KINGA OSMYCKA
Przetvvory
,
z
owocovv,
vvarzyvv
i
grzybóvv
WYDAWNICTWA ,.ALFA" -
WARSZAWA 1984
Recenzent
Okładka
mgr
inż
.
Anna Ners
Mirosław
i strona
tytułowa
Tokarczyk
Ilustracje
Układ
Małgorzata
Wickenhagen
Topelewski
graficzny
Zdzisław
Redaktor
Barbara Jaszczak
Zofia Jagielska
Redaktor techniczny
©
Copyright by Wydawnictwa ALFA, Warszawa 1984
Poradnik opracowany w porozumieniu
z Komitetem Gospodarst
wa
Domowego
przy
Zarządzi
e
Głównym
Ligi Kobiet Polskich
ISBN 83-7001-033-4
WYDAWNICTWA
,.ALFA"
-
WARSZAWA
1984
Wydanie
l.
Nakład
150000+ 200
egz.
Ark
.
wyd
.
6,50. Ark
.
druk.
9,00.
Format
130
x
200
mm.
Papier kl. V
80
g, rola
84
mm.
Skład
:
Zakład
Poligraficzny Wydawnictw ALFA
Druk i oprawa:
Zakłady
Graficzne w
Gdańsku
Zam
.
1080/ 84 T-97
Cena
90,-
Wstęp
Przetwory z owoców i warzyw
niezastąpione
w zdrowym
żywieniu
Warzywa i owoce
produktami niskokalorycznymi.
Zawierają
znikome
ilości węglowodanów7 białek
oraz
tłuszczu
,
a
dużo
wo-
dy
i
błonnika
-
dlatego
więc
ich
rola w
żywieniu
nie zawsze
jest doceniana. Tymczasem ich znaczenie jest ogromne.
Warzywa i owoce
są głównym źródłem
witaminy
C. Witamina
ta
pełni
szereg
ważnych
funkcji
w
organizmie
.
Jest ona
niezbęd
­
na
między
innymi do wytwarzania tkanki
łącznej, kości, chrzą­
stek
,
zębów,
krwinek czerwonych i
ciał odpornościowych.
Nie-
dobór witaminy C powoduje wiele
schorzeń
,
objawiających się
osłabieniem, zwiększeniem podatności
na
zakażenia,
bólami sta-
wów
i
kończyn
,
utratą
apetytu
,
krwawieniem
dziąseł
oraz kru-
chością
naczyń
krwionośnych.
Witamina C nie jest wytwarzana
·przez
organizm
człowieka
ani
też
magazynowana, a zapotrzebowanie na
nią
jest w stosunku
do innych witamin
duże
i dlatego zachodzi
konieczność
codzien-
nego dostarczania jej w
pożywieniu.
W czasie lata i jesieni
spożywamy
na
ogół wystarczającą ilość
warzyw i owoców po-
3
nasze zapotrzebowanie na
tę witaminę
.
Natomiast je-
żeli
w okresie nasilonej
podaży
owoców i warzyw nie przygo-
tujemy zapasu przetworów
,
niemożliwe
jest dostarczenie organi-
zmowi w czasie zimy i wiosny odpowiedniej
ilości
witaminy C.
Biorąc
pod
uwagę
to,
że
witamina C jest bardzo
wrażliwa
na
szereg czynn
ików
,
a
zwłaszcza
na
wysoką temperaturę
i
światło,
w domowym przetwórstwie
należy stosować
tylko takie metody,
które w jak
najwię.kszym
stopniu
zachowują tę witaminę
,
a prze-
twory
przechowywać
w ciemnych i
chłodnych
pomieszczeniach
.
Najmniejsze straty witaminy C
występują
w przetworach kwa-
szonych i pasteryzowanych
.
Do grupy owoców i warzyw bogatych w
witaminę
C zaliczamy:
warzywa k'a pustne (kapusta
biała,
czerwona i
włoska
,
brukselka
,
brokuły
,
kalafior), owoce jagodowe (porzeczki czarne
,
czerwone
i
b
i
ałe
,
truskawki, poziomki
,
maliny,
jeżyny, żurawiny
,
agrest,
czarne jagody)
,
paprykę
,
pomidory
,
owoce cytrusowe i niektóre
owoce dziko
rosnące
(dzika
róża
,
·berberys,
rokitn
ik) .
Innym
ważnym składnikiem
owoców
i
warzyw jest karoten,
który
po
przyswoj eniu
przez organizm
przekształca się
w
witaminę
A i
stąd
nazywany jest
także prowitaminą
A. Witamina A jest
niezbędna między
innymi do normalnego wzrostu
młodego
or-
ganizmu oraz rozwoju
kości
i
zębów,
a
także wpływa
na zacho-
wanie
prawidłowego
stanu oczu
,
skóry i
błon śluzowych
.
Do warzyw i owoców
dostarczających prowitaminę
A
należą
warzywa i owoce o zabarwieniu
żółtopomarańczowym
i zielonym
,
a
więc
:
marchew,
boćwina, jarmuż
,
szpinak, szczaw,
sałata
,
dynia
,
morele. Warzywa i owoce
są również
dobrym
żródłem
składników
mineralnych.
Większość
produktów
żywnościowych
zakwasza
organizm, a nadmiar kwasu prowadzi do powstawania
kwasicy
,
która objawia
się między
innymi
zmęczeniem
,
bólem
głowy
,
apatią
,
utratą
apetytu i zaburzeniami w przemianie materii
.
Jedynie warzywa i owoce oraz mleko
zawierają składnik
i
zasa-
dotwórcze
,
które
wpływają
na
zobojętnienie
nadmiaru kwasów
w organizmie i dlatego tak
ważne
jest codzienne
spożywanie
tych produktów. Cebula
,
korzeń
pietruszki
,
pory
,
selery, buraki,
ogórki,
rabarbar,
jarzęb
i
na
,
jabłka
,
gruszki
,
śliwki
,
wiśnie
,
cze-
reśnie ,
brzoskwinie
,
winogrona
dobrym
źródłem składników
mineralnych
.
Ponadto
warzywa
i
owoce
dostarczają błonnika
,
który nie jest
przyswajalny
,
ale mimo tO'
spełnia ważne
funkcje.
Błonnik zwiększając objętość pożywienia
daje uczucie
sytości
,
co jest wykorzystywane w d
iecie
odchudzającej
.
Składnik
ten
pobudza ruch robaczkowy jelit.
Błonnik
odgrywa
również ważną
rolę zapob
i
egając
powstawaniu niektórych chorób cywilizacyj-
nych (przede wszystkim
mi
ażdżycy
i nowotworów przewodu po-
karmowego)
.
krywającą
4
Zgłoś jeśli naruszono regulamin