WBrytania2.pdf

(393 KB) Pobierz
Warunki
życia
i pracy w krajach Europejskiego Obszaru Gospodarczego
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej
Departament Rynku Pracy
WIELKA BRYTANIA
SPIS TREŚCI
2. Praca w Wielkiej Brytanii ................................................................................................................ 1
2.1. Podejmowanie pracy przez obywateli Polski w Wielkiej Brytanii ........................................... 1
2.1.1. Zasady dostępu obywateli Polski do brytyjskiego rynku pracy......................................... 1
2.1.2. Prowadzenie własnej działalności gospodarczej w Wielkiej Brytanii ............................... 4
2.2. Sposoby poszukiwania pracy w Wielkiej Brytanii ................................................................... 6
2.2.1. Publiczne służby zatrudnienia ............................................................................................ 7
2.2.2. Europejskie Służby Zatrudnienia EURES ......................................................................... 7
2.2.3. Niepubliczne agencje pośrednictwa pracy ......................................................................... 8
2.2.4. Prasa ................................................................................................................................... 9
2.2.5. Inne sposoby poszukiwania pracy...................................................................................... 9
2.2.6. Ubieganie się o pracę ....................................................................................................... 12
2.3. Warunki pracy ......................................................................................................................... 14
2.3.1. Rodzaje umów o pracę ..................................................................................................... 14
2.3.2. Czas pracy ........................................................................................................................ 16
2.3.3. Urlop wypoczynkowy ...................................................................................................... 17
2.3.4. Wynagrodzenie za pracę .................................................................................................. 17
2.3.5. Pracownicy zatrudniani przez agencje pośrednictwa pracy/agencje pracy tymczasowej 19
2.4. Podatki .................................................................................................................................... 20
2.4.1. Podatek dochodowy od osób fizycznych ......................................................................... 20
2.4.2. Podatek VAT.................................................................................................................... 24
2.4.3. Inne podatki i opłaty lokalne ............................................................................................ 24
2.5. Zabezpieczenie społeczne ....................................................................................................... 25
2.5.1.
Świadczenia
z ubezpieczeń społecznych – beneficjenci i warunki uzyskania ................ 27
2.5.1.1. Emerytura .................................................................................................................. 27
2.5.1.2.
Świadczenia
chorobowe ............................................................................................ 32
2.5.1.3.
Świadczenia
na wypadek macierzyństwa i urlop macierzyński ............................... 34
2.5.1.4. Renta z tytułu niezdolności do pracy ........................................................................ 37
2.5.1.5.
Świadczenia
z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych ........................ 39
2.5.2. Inne
świadczenia
socjalne – beneficjenci i warunki uzyskania ....................................... 41
2.5.2.1.
Świadczenia
rodzinne ............................................................................................... 42
2.5.2.2.
Świadczenia
z tytułu bezrobocia ............................................................................... 42
2. Praca w Wielkiej Brytanii
2.1. Podejmowanie pracy przez obywateli Polski w Wielkiej Brytanii
2.1.1. Zasady dostępu obywateli Polski do brytyjskiego rynku pracy
Przekraczając granicę Wielkiej Brytanii należy okazać paszport lub dowód osobisty.
Obywatele Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Szwajcarii, a więc także obywatele Polski, mają
prawo do pracy i
życia
w Wielkiej Brytanii bez konieczności ubiegania się o pozwolenie na pracę i
na pobyt. Od 1 maja 2004 r. obywatele polscy pracujący w Wielkiej Brytanii mają te same prawa, co
obywatele brytyjscy w zakresie dostępu do ofert pracy, wynagrodzeń i warunków zatrudnienia. Od
1
maja 2011 r.
chcąc podjąć pracę w Wielkiej Brytanii, nie musimy rejestrować się w Home Office
(biuro zajmujące się migracją zarobkową). Polacy mogą podejmować zatrudnienie, pracować jako
1
Warunki
życia
i pracy w krajach Europejskiego Obszaru Gospodarczego
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej
Departament Rynku Pracy
pracownicy najemni lub samozatrudnieni, rozpoczynać działalność gospodarcza, zarządzać
przedsiębiorstwami lub założyć lokalne filie przedsiębiorstwa.
Przebywając i pracując w Wielkiej Brytanii możemy, ale nie musimy ubiegać się o
Registration
Certificate
rezydenturę tymczasową.
Dokument potwierdzający rezydenturę tymczasową
wydawany jest obywatelom EOG i potwierdza on prawo do mieszkania i pracy na terenie Wielkiej
Brytanii zgodnie z prawem europejskim. Dokument ten może być przydatny np. w momencie
zakładania konta w banku lub ubiegania się o stałą pracę.
Wniosek o udzielenie
rezydentury tymczasowej
Registration Certificate
– dla obywateli EOG
i Szwajcarii, tj.
formularz EEA (QP)
oraz dalsze informacje dostępne są na stronie:
https://www.gov.uk/eea-registration-certificate
Szczegółowe informacje dotyczące wypełniania wniosku:
https://www.gov.uk/government/publications/apply-for-a-registration-certificate-as-a-qualified-
person-form-eea-qp
Koszt złożenia wniosku to
65
GBP od osoby (w przypadku wniosku składanego z członkami rodziny
za każdą osobę płacimy kolejne
65
GBP), wniosek możemy złożyć w każdym momencie pobytu.
Dokumenty wymagane do ubiegania się o rezydenturę tymczasową:
- opłata 65 GBP za każdego członka rodziny wpisanego do wniosku;
- ważny paszport lub dowód osobisty - oryginał – nie może to być kopia potwierdzona za zgodność
z oryginałem (również dokumenty członków rodziny wpisanych we wniosku);
- 2 zdjęcia paszportowe (również po 2 zdjęcia członków rodziny wpisanych we wniosku);
- dowody potwierdzające stosunki rodzinne, partnerskie między osobą składającą wniosek
a członkami rodziny wpisanymi we wniosku (np. akt
ślubu,
akt urodzenia, wspólnie opłacane
rachunki z ostatnich dwóch lat);
ponadto:
- w przypadku osób pracujących – potwierdzenie zatrudnienia: umowa o prace lub list od pracodawcy
potwierdzający zatrudnienie lub payslip-y z ostatnich 6 tygodni przed złożeniem wniosku;
- studenci – list z uczelni lub szkoły potwierdzający datę rozpoczęcia lub zakończenia szkoły,
studiów, potwierdzenie posiadania
środków
finansowych na funkcjonowanie podczas studiów oraz
potwierdzenie posiadania pełnego ubezpieczenia zdrowotnego;
- osoby samozatrudnione – dokumenty
świadczące
o zarejestrowaniu w National Insurance oraz
w biurze podatkowym w celach podatkowych jako osoba samozatrudniona, list od księgowego,
faktury klientów, zaświadczenie z banku potwierdzające dochody;
- osoby samowystarczalne finansowo – dowody na posiadanie pełnego ubezpieczenia zdrowotnego
dla siebie i członków rodziny wymienionych we wniosku aplikacyjnym oraz dowody na posiadanie
środków
finansowych (np. zaświadczenia z banku) wystarczających na utrzymanie siebie i ww.
członków rodziny.
Środki
finansowe mogą pochodzić z legalnej pracy lub samozatrudnienia
któregokolwiek z ww. członków rodziny legalnie przebywających w Wielkiej Brytanii razem
z daną osobą;
- osoby bezrobotne – potwierdzenie zarejestrowania jako osoba poszukująca pracy w odpowiednim
urzędzie pracy, potwierdzenie,
że
szuka się pracy i
że
ma się realne szanse na podjęcie zatrudnienia;
- emeryci – potwierdzenie uzyskania emerytury, potwierdzenie,
że
pracowało się lub było
samozatrudnionym przez okres co najmniej 12 miesięcy przed przejściem na emeryturę,
potwierdzenie,
że
mieszkało się w Wielkiej Brytanii przez okres co najmniej 3 lat przed przejściem
na emeryturę;
2
Warunki
życia
i pracy w krajach Europejskiego Obszaru Gospodarczego
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej
Departament Rynku Pracy
- osoby, które musiały przestać pracować lub być samozatrudnione na skutek trwałej niezdolności
do pracy - potwierdzenie trwałej niezdolności do pracy w formie zaświadczenia od lekarza lub
dokumentacji medycznej potwierdzającej niezdolność. Należy również udowodnić przebywanie
w Wielkiej Brytanii przez okres dłuższy niż 2 lata przed przerwaniem pracy lub samozatrudnienia,
bądź przedstawić dowody na to,
że
niezdolność do pracy jest skutkiem wypadku w miejscu pracy lub
choroby zawodowej, które upoważniają do pobierania renty w całości lub częściowo od brytyjskiej
instytucji.
Przed złożeniem wniosku należy sprawdzić z listą wymaganych dokumentów załączoną na stronie:
https://www.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/446544/EEA_QP__g
uide-to-supporting-documents_v1.pdf,
aby mieć pewność,
że
dołączyliśmy wszystkie wymagane
dokumenty.
Wniosek EEA (QP) wraz z wymaganymi dokumentami należy przesłać pocztą na adres:
Home Office – EEA Applications
PO Box 590
Durham
DH99 1AD
Wniosek EEA (QP) można złożyć również osobiście, jest to tzw. ‘premium service’, w jednym z 7
biur na terenie Wielkiej Brytanii. Sprawa będzie rozpatrzona wtedy od ręki, ale najpierw należy
umówić się na spotkanie, czas oczekiwania na spotkanie to około 2 miesiące, należy uiścić większą
opłatę za wniosek.
Okres oczekiwania na rozpatrzenie wniosku przesłanego pocztą to około 6 miesięcy.
https://www.gov.uk/ukvi-premium-service-centres/overview
Po 5 latach mieszkania, pracy, studiowania lub samozatrudnienia w Wielkiej Brytanii, również będąc
członkiem rodziny osoby, która od 5 lat mieszka, pracuje itp. w Wielkiej Brytanii lub posiada
rezydenturę stałą, można, ale nie trzeba ubiegać się o
rezydenturę stałą
(prawo do stałego pobytu) -
Permanent Residence.
Jeśli chcemy mieć potwierdzenie prawa do stałego pobytu należy złożyć
formularz EEA (PR)
oraz dołączyć takie same dokumenty jak w przypadku ubiegania się
o rezydenturę tymczasową, z tym,
że
w tym przypadku należy potwierdzić okres 5 lat. Osoby
pracujące muszą dodatkowo przesłać dokumenty P60/P45 potwierdzające okres zatrudnienia.
W okresie tych 5 lat nie można przebywać poza granicami Wielkiej Brytanii dłużej niż 6 miesięcy.
Wyjątkiem jest odbywanie służby wojskowej, bądź przebywanie poza Wielką Brytanią, w sumie
przez maksymalnie 12 miesięcy z powodu ciąży, narodzin dziecka, poważnej choroby, studiów bądź
szkolenia.
W przypadku dzieci potwierdzeniem przebywania na terenie Wielkiej Brytanii może być list
ze szkoły, przedszkola bądź karta szczepień.
Obywatele polscy, którzy w ciągu ostatnich 5 lat podlegali programowi rejestracji pracowników
Worker Registration Schame muszą również przedstawić dowody na rejestracje w programie oraz
kartę rejestracyjną.
W przypadku emerytów należy przesłać potwierdzenie otrzymywania emerytury oraz dokumenty
potwierdzające pracę w Wielkiej Brytanii przez co najmniej 12 miesięcy przed przejściem na
emeryturę oraz co najmniej 3 letni pobyt na terenie Wielkiej Brytanii przed przejściem na emeryturę.
3
Warunki
życia
i pracy w krajach Europejskiego Obszaru Gospodarczego
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej
Departament Rynku Pracy
Wniosek EEA (PR) składamy wyłącznie wysyłając go pocztą na ten sam adres co wniosek EEA (QP).
Koszt złożenia wniosku to
65
GBP.
Na Wyspie Man i Wyspach Normandzkich obowiązują lokalne prawa i pozwolenie na pracę jak
i na samozatrudnienie jest konieczne.
Informacje o Wyspie Man – www.gov.im
Ubieganie się o
brytyjskie obywatelstwo.
Osoby powyżej 18 roku
życia,
które mieszkają
w Wielkiej Brytanii nieprzerwanie przez okres ostatnich 5 lat (lub 3 lat jeśli są w związku małżeńskim
z brytyjskim obywatelem) mogą ubiegać się o brytyjskie obywatelstwo. Osoba taka musi spełniać
jeszcze kilka innych warunków, np.: posługiwać się językiem angielskim na odpowiednim poziomie
oraz posiadać wiedzę o Wielkiej Brytanii. O obywatelstwo można ubiegać się po 12 miesiącach od
otrzymania prawa do stałego pobytu.
Szczegóły dotyczące ubiegania się o brytyjskie obywatelstwo znajdziemy na stronie:
https://www.gov.uk/becoming-a-british-citizen
2.1.2. Prowadzenie własnej działalności gospodarczej w Wielkiej Brytanii
Samozatrudnienie jest interesującą propozycją dla podejmujących pracę w Wielkiej Brytanii, płaci
się wtedy niższe składki na ubezpieczenie społeczne.
Osoby jednocześnie pracujące i samozatrudnione, powinny to zgłosić w HMCR - HM Revenue
& Customs - Urząd Podatkowy w Wielkiej Brytanii, aby nie płacić podwójnie składek na
ubezpieczenie.
Więcej informacji:
https://www.gov.uk/browse/business
https://www.gov.uk/starting-up-a-business
https://www.gov.uk/topic/business-tax/self-employed
https://www.gov.uk/working-for-yourself
Business Support Helpline
tel.: 0300 456 3565
enquiries@businesssupporthelpline.org
poniedziałek – piątek 9:00-18:00
Business Walia Helpline
tel.: 0300 060 3000
poniedziałek – piątek 8:00-18:00
Business Gateway Szkocja
tel.: 0845 609 6611
poniedziałek – piątek 8:00-18:00
4
Warunki
życia
i pracy w krajach Europejskiego Obszaru Gospodarczego
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej
Departament Rynku Pracy
Invest Irlandia Północna
tel.: 0800 181 4422
poniedziałek – piątek 8:00-17:00
Osoby, które
świadczą
pracę na zasadzie samozatrudnienia są zobowiązane zarejestrować się
w urzędzie podatkowym (HMRC) najszybciej jak to możliwe po rozpoczęciu działalności – tj.
najpóźniej do 5 października w drugim roku podatkowym prowadzenia działalności i odprowadzać
samodzielnie podatek i składki na ubezpieczenie społeczne (National Insurance Contributions) oraz
prowadzić odpowiednią ewidencję. Rejestracja trawa do 10 dni.
Szczegółowe informacje:
https://www.gov.uk/set-up-sole-trader/register
Nie jest potrzebne prowadzenie księgowości, a wizyta u księgowego nie jest konieczna częściej niż
raz do roku. Wszystkie kwoty do zapłaty są wyliczane przez HMRC.
Jakie podatki płacimy?
Od momentu rozpoczęcia samozatrudnienia mamy obowiązek opłacania składek na ubezpieczenie
społeczne Class 2 National Insurance Contributions, których wysokość nie zależy od osiąganego
przez nas dochodu i wynosi na lata 2015-16
2.80
GBP tygodniowo, płatne kwartalnie. Po
zarejestrowaniu się HMRC przesyła informację ile i na jakie konto trzeba wpłacić pieniądze.
Przy składaniu rocznego zeznania opłacamy również Class 4 National Insurance Contributions,
w zależności od osiągniętych dochodów.
Składki Class 4 płacone są jako procent od rocznych dochodów podlegających opodatkowaniu
w 2015-16 r. 9 % od dochodów rocznych między
8,060
GBP a
42,385
GBP i następne 2% od
dochodów powyżej górnego limitu tych kwot. Jeśli spodziewamy się rocznych dochodów mniejszych
niż
5,965
GBP możemy nie płacić składek Class 2.
Łącznie ww. składki są jednak zawsze niższe niż Class 1 National Insurance Contributions potrącane
z pensji, jeżeli jesteśmy zatrudnieni jako pracownicy. Ponadto, zleceniodawca (pracodawca) nie musi
w takiej sytuacji opłacać dodatkowej składki na Employers' Class 1 National Insurance Contributions,
co powoduje,
że
pracodawcy mogą płacić nam więcej lub po prostu chętniej zatrudniają takiego
pracownika. To największa korzyść z samozatrudnienia. Dokładne stawki NICs można znaleźć na
stronie:
https://www.gov.uk/self-employed-national-insurance-rates
Zwolnienie z Class 2 NICs
W wypadku osiągania niskich dochodów, istnieje możliwość zwolnienia z opłacania Class
2 NICs, odpowiedni wniosek należy zgłosić do HMRC (Urząd Podatkowy w Wielkiej Brytanii). Małe
dochody w roku 2015-16 poniżej
5,965
GBP rocznie – aktualną kwotę limitu (Class
2 small earnings
exception)
można sprawdzić na stronie https://www.gov.uk/self-employed-national-insurance-rates.
Jeżeli przewidujemy osiągnąć jedynie dochody ww. wysokości w skali roku, możemy wnioskować
o zwolnienie z opłacania Class 2 NICs w HMRC. W przypadku osiągania niskiego dochodu,
najprawdopodobniej będzie nam przysługiwał zwrot podatku, jeżeli jest on potrącany w ramach
schematu CIS (Construction Industry Scheme). Więcej na temat schematu CIS w dalszej części
tekstu.
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin