Szczepienia_personelu_-_badanie_ankietowe.pdf

(2051 KB) Pobierz
OGÓLNOPOLSKI
PROGRAM
ZWALCZANIA
GRYPY
Grypa to poważne wyzwanie dla zdrowia publiczneGo
Szczepienia przeciw grypie wśród
pracowników ochrony zdrowia w Polsce
– teraźniejszość i perspektywy
Opracowanie wyników badania ankietowego
Grupa Robocza ds. Grypy (www.opzg.pl)
Szczepienia przeciw grypie wśród pracowników ochrony zdrowia w polsce
– teraźniejszość i perspektywy
Opracowanie wyników badania ankietowego przeprowadzonego wśród pracowników ochrony zdrowia
raport powstał w ramach realizacji projektu ogólnopolskiego programu zwalczania Grypy
dostępny w wersji elektronicznej stronie programu: www.opzg.pl
autorzy:
Grupa robocza ds. Grypy w składzie:
Prof. nadzw. UM w Łodzi, dr hab. med. Adam Antczak
Prof. nadzw. IK, dr hab. med. Andrzej Ciszewski
Prof. dr hab. med. Karina Jahnz-Różyk
Dr n. med. Agnieszka Mastalerz-Migas
Dr n. med. Aneta Nitsch-Osuch
Prof. nadzw. UM we Wrocławiu, dr hab. med. Leszek Szenborn
opracowano na podstawie:
1. Nitsch-Osuch A., Brydak L.B.: Szczepienia przeciw grypie u personelu medycznego, Medycyna Pracy,
2013;64(1):119–129.
2. Wyniki badania ankietowego „Opinie pracowników ochrony zdrowia na temat szczepień przeciw grypie”.
3. Projekt raportu Ogólnopolski Program Zwalczania Grypy - Grupa Robocza ds. Grypy, dostępny na www.opzg.pl
wydawca:
Instytut Oświaty Zdrowotnej Fundacja Haliny Osińskiej,
ul. Złota 61 lok.100, 00-819 Warszawa
opracowanie graficzne:
Rafał Pugacz, RA-V-Studio, ul. Płocka 37A/19, 01-231 Warszawa
druk:
KUMAN ART A-Z, ul. Batalionów Chłopskich 61, 25-670 Kielce
iSbn
978-83-937893-2-0
warszawa 2013
OGÓLNOPOLSKI
PROGRAM
ZWALCZANIA
GRYPY
Wydanie finansowane ze środków
Instytutu Oświaty Zdrowotnej Fundacji Haliny Osińskiej
w ramach realizacji projektu
Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy
Spis treści
1.
2.
3.
4.
5.
5.1.
5.2.
5.3.
5.4.
Wstęp
Szczepienia przeciw grypie personelu medycznego
Rekomendacje dotyczące szczepień przeciw grypie wśród personelu medycznego
Wykonawstwo szczepień przeciw grypie wśród personelu medycznego
Badanie ankietowe dotyczące wykonawstwa i postrzegania szczepień przeciw
grypie wśród lekarzy i pielęgniarek w Polsce
Przesłanki badania
Metodologia badania
Cele badania
Wyniki badania
Postrzeganie i wykonawstwo szczepień przeciw gypie
Postrzeganie grypy jako problemu zdrowotnego
Czynniki wpływające na wykonawstwo szczepień przeciw grypie
Rekomendowanie szczepień przeciw grypie pacjentom
Dostępność bezpłatnych szczepień przeciw grypie
5.5.
6.
7.
Wnioski
Podsumowanie i rekomendacje
Bibliografia
3
3
4
6
7
7
8
8
8
8
9
10
11
12
13
14
15
1
1. wstęp
Grypa jest ważnym problemem klinicznym, epidemiologicznym i ekonomicznym. Jest to jedna
z częściej występujących wirusowych chorób zakaźnych i istotna przyczyna zachorowań oraz zgo-
nów w wielu regionach świata. Według szacunków Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) co roku
na grypę i choroby z objawami grypopodobnymi choruje od 330 mln do 1.575 mld ludzi, umiera od
500 tys. do miliona osób
1
.
W Polsce problemy związane z zachorowaniami na grypę nasilają się. W ubiegłym sezonie epidemicz-
nym w skali kraju odnotowano ponad 2.7 miliona zachorowań i podejrzeń zachorowań na grypę, ponad
12 tysięcy związanych z grypą hospitalizacji oraz 119 zgonów
2
. W zestawieniu z niskim poziomem
wyszczepialności przeciw grypie (3.7% populacji w sezonie epidemicznym 2012/2013), konieczne
wydaje się podjęcie działań na rzecz promocji wiedzy o zagrożeniach wynikających z zachorowań
na grypę, jej powikłań oraz ich ekonomicznych i społecznych skutków.
Wyzwania, przed którymi staje ochrona zdrowia, wynikają w znacznej mierze z braku systemowych
rozwiązań w zakresie szczepień przeciw grypie wśród personelu medycznego. Brak procedur po-
stępowania przekłada się wprost na ograniczenie stanu zaszczepienia w tej grupie, a co za tym
idzie, pogorszenie sytuacji epidemiologicznej w Polsce.
2. Szczepienia przeciw grypie personelu medycznego
Jedną z grup o największym znaczeniu dla powodzenia akcji edukacyjnych dotyczących promowania
szczepień ochronnych, w tym szczepień przeciw grypie, jest personel medyczny:
• z jednej strony - lekarze są głównym źródłem wiedzy dla pacjentów na temat szczepień
3
,
a większość pacjentów podejmuje decyzję o szczepieniu po uzyskaniu rekomendacji lekarskiej
4
;
• z drugiej strony – grypa, jako choroba zakaźna przenoszona głównie drogą kropelkową, może
stanowić poważny problem epidemiologiczny i organizacyjny w zakładach opieki zdrowotnej
(ZOZ).
Wzrost liczby zachorowań na grypę wśród personelu medycznego ułatwia nie tylko transmisję
choroby (zarówno wśród pracowników, jak i wśród pacjentów), może też być źródłem problemów
organizacyjnych, związanych z koniecznością zmagania się z brakami kadrowymi podczas sezonów
epidemicznych typowych dla grypy. Wyniki badań serologicznych wskazują, że co sezonowy kontakt
z wirusami grypy ma do 25% pracowników medycznych
5
. Trzech na czterech lekarzy przyznaje także,
iż wykonywało obowiązki zawodowe mając objawy infekcji dróg oddechowych
6
. Niepokojący jest również
fakt, że 25% osób z wynikami badań serologicznych wskazującymi na przebyte zakażenie wirusami
grypy, które miały bezpośredni kontakt z pacjentami, nie podawało w wywiadzie występowania objawów
chorobowych
7
. Wskazuje to na możliwy łagodny lub skąpoobjawowy przebieg zakażenia. Niemniej,
osoby takie stanowią potencjalne źródło zakażenia zarówno dla pacjentów, jak i personelu medycz-
nego. Transmisja wirusów grypy możliwa jest również przed wystąpieniem objawów chorobowych.
1. Brydak L.B. Grypa - pandemia grypy , mit czy realne zagrożenie? Wyd. RYTM, 2008, Warszawa.
2. Dane na podstawie meldunków o zachorowaniach i podejrzeniach zachorowań na grypę w Polsce, publikowanych przez
NIZP-PZH.
3. Badanie motywacji do szczepienia się przeciw grypie, Raport z badania jakościowego, MillwardBrown 2009.
4. Poland G.A. et al., Requiring influenza vaccination for health care workers: seven truths we must accept, Vaccine 23
(2005), Elsevier 2005, s. 2251.
5. Tamże.
6. Weingarten B., Weingarten S., Riedinger M., Miles P., Ault M., Barriers to influenza vaccine acceptance. A survey of
physicians and nurses. Am. J. Infect. Control 1989;17(4), s. 202–207.
7. Tamże.
3
Zgłoś jeśli naruszono regulamin