15_11_rachwal.pdf

(71 KB) Pobierz
OID (290) 11/2015
(267) 12/2013
OID
MYŚLENIE PO KURZEMU - część III
Zimowe żywienie kur
Żywienie przydomowego stadka drobiu zmie-
nia się w zależności od pory roku, a szczególnie
wówczas, gdy większość pasz pochodzi z go-
spodarstwa własnego. Zimą ptaki nie prze-
bywają na wybiegach i  nie korzystają z  pasz
znajdujących się w obejściu. W tym okresie wy-
stępuje zatem często niedobór składników mi-
neralnych oraz witamin, natomiast łatwiej jest
o pasze węglowodanowe. Aby zimą właściwie
żywić drób, należy sporządzić bilans pasz dla
niego przeznaczonych.
Wysokość dawki pokarmowej zależy głów-
nie od wieku ptaka, masy ciała oraz nieśno-
ści. O zużyciu pasz decydują również warunki
środowiskowe w kurniku, a przede wszystkim
temperatura i wilgotność względna. W żywie-
niu zimowym kur trzeba także pamiętać o do-
starczeniu im dobrej wody pitnej o temperatu-
rze 10-15°C. Do pasz gospodarskich, które są
przeważnie w tym czasie dostępne należą: po-
ślady zbóż, otręby, susze z siana, lucerny lub
koniczyny, ziemniaki, marchew, a z pasz po-
chodzenia zwierzęcego - mleko oraz jego
przetwory. Rezerwę mogą stanowić odpad-
ki kuchenne, które muszą być zawsze świeże
i niesłone.
Pasze powinno się skarmiać z  umiarem, ży-
wienie nie może być jednostronne, wpływa to
bowiem niekorzystnie na stan zdrowotny kur
oraz nie zapewnia wyższej nieśności. Nie wol-
no skarmiać w nadmiarze ziarna, otrąb pszen-
nych i ziemniaków parowanych. Ziarno zbóż
zawiera białko niepełnowartościowe, ponadto
jest ono ubogie w witaminy oraz związki mi-
neralne, natomiast zawiera dużo włókna, które
kury źle trawią. Ziarno zbóż trzeba zatem uzu-
pełniać białkiem roślin strączkowych i  biał-
kiem z pasz pochodzenia zwierzęcego.
Skarmiając ziarno zbóż należy zwracać uwa-
38
gę na jego czystość, nie może być zapiaszczo-
ne, porośnięte i spleśniałe ani zanieczyszczone
sporyszem, kąkolem lub żywicą roczną. Po-
dobnie trzeba zachować umiar w skarmianiu
ziemniaków, ponieważ pasza ta ma właściwo-
ści tuczące.
Dzienna dawka dla nioski typu lekkiego po-
winna wynosić od 110 do 140g, dla ogólno-
użytkowego 150-170g. Należy pamiętać, że
w okresie większych mrozów nioski potrze-
bują wyższej dawki pokarmowej. Ważną rze-
czą jest zabezpieczenie w diecie odpowied-
niej ilości białka. Ilość jego w dawce nie może
być mniejsza niż 15%, ale też nie wyższa niż
18%. Przy wyższej nieśności ilość białka w pa-
szy zwiększamy, bowiem im więcej jaj, tym or-
ganizm ptaka potrzebuje większej ilości tego
składnika.
Jednocześnie ze wzrostem nieśności pasza
powinna zawierać więcej wapnia oraz fosfo-
ru. Stosunek wapnia do fosforu nie może być
mniejszy jak 1,8 : 1. Niedobór wapnia i fosforu
nie tylko obniża nieśność, ale również osłabia
wytrzymałość skorupy jaja. Skład zatem dawki
pokarmowej dla kury powinien być dobrze do-
brany i to nie tylko pod względem ilościowym,
ale także jakościowym.
Ważnym czynnikiem zapewniającym pra-
widłowe żywienie kur zimą jest przestrze-
ganie godzin, w których są podawane pasze.
W pierwszej kolejności kury dostają mieszankę
wilgotną, następnie ziarno i inne pasze. Przed
wieczorem dajemy pozostałe pasze zbożowe
w ilości 1/3 całej dziennej dawki. Jedna z ta-
kich dawek może być następująca:
• mieszanka przemysłowa - 50g
• ziemniaki parowane - 40g
• żyto skiełkowane - 20g
• pszenica - 10g
• jęczmień - 10g
OID (290) 11/2015
(267) 12/2013
OID
• mleko chude - 50g
Można również uwzględnić inną dawkę o skła-
dzie:
• ziemniaki parowane - 30g
• susz - 10g
• mieszanka mineralna - 5g
• mleko chude - 60g
Cenną paszą jest koncentrat, którego dodatek
wzbogaca dawkę paszową w niezbędne skład-
niki pokarmowe oraz ułatwia żywienie kur.
Skład dawki pokarmowej z  dodatkiem kon-
centratu przedstawia się następująco:
• koncentrat - 20g
• zboże lub śruta - 110g
• otręby - 10g
• kreda - 10g
Można również dawkę ułożyć w inny sposób:
• koncentrat - 25g
• ziarno zbóż lub śruta - 100g
• odpady kuchenne - 20g
• kreda – 10g
W żywieniu kur zimą osiąga się lepsze wyniki,
jeśli zapewni się im sprawnie działającą wen-
tylację w kurniku. Ptaki te mają większe zapo-
trzebowanie na tlen, niż inne zwierzęta gospo-
darskie. Wymiana powietrza w kurniku musi
być zatem częstsza niż w oborze, chlewni czy
owczarni. Jednocześnie trzeba zwracać bacz-
ną uwagę, aby w kurniku nie było przeciągów,
na które ptaki są szczególnie wrażliwe. Kury
są również wrażliwe na wahania temperatu-
ry, szkodliwe jest nadmierne jej obniżenie, jak
również przegrzanie. Optymalna temperatu-
ra w kurniku powinna wynosić od 15 do 18°C.
Na przebieg nieśności oraz wykorzystanie pa-
szy w dużym stopniu wpływa także poziom
wilgotności w kurniku. Wysoka wilgotność
jest szkodliwa dla organizmu kury.
W celu zapewnienia dobrego wykorzysta-
nia paszy niezbędne jest wyposażenie kurni-
ka w dostateczną ilość karmideł i poideł w sto-
sunku do liczby niosek. W przeliczeniu na kurę
40
długość brzegu karmidła powinna wynosić 7,5
cm, poidła natomiast nie mniej niż 2,5 cm.
O przebiegu żywienia i wykorzystania paszy
decyduje także obsada kurnika. Na 1m² po-
wierzchni jego podłogi umieszcza się nie wię-
cej niż 6 ptaków. Nadmierna obsada nie tylko
pogarsza warunki środowiskowe, ale również
utrudnia ptakom dostęp do paszy i wody.
Należy również zwracać większą uwagę na czy-
stość, porządek i higienę w kurniku, gdyż ma to
duży wpływ na chów i żywienie ptaków.
Wymagania stawiane kurom są coraz większe.
Mają znosić jak najwięcej jaj, zjadać jak naj-
mniej paszy, zwłaszcza drogiej, no i  siedzieć
po ciemku. Należy utrzymywać kury przysto-
sowane do chowu w indywidualnym gospo-
darstwie.
Drugi poważny problem do rozwiązania to
zmiana diety kur, aby nie musiały otrzymywać
dodatku drogich komponentów białkowych
sprowadzonych z zagranicy, a także zadowala-
ły się mniejszą porcją ziarna. Przeanalizowano
kilka naszych surowców, takich jak pełuszka,
groch, rzepak jako zamienników koncentra-
tu w mieszankach dla drobiu. Stwierdzono, że
wprowadzenie do dziennej dawki (wynoszącej
około 150g paszy) 22g peluszki lub 15g poeks-
trakcyjnej śruty z rzepaku - w ciągu 6. zimowo-
-wiosennych miesięcy pozwala oszczędzić oko-
ło 2,4 kg pszenicy na 1 kurę. Zatem powszechne
wprowadzenie śrut strączkowych pozwoliło-
by oszczędzić tysiące ton pszenicy i co więcej,
wpłynęłoby na zwiększenie nieśności.
Mówiąc o  żywieniu, nie sposób nie wspo-
mnieć o roli wody. Ona między innymi decy-
duje o wielkości wydajności kur i ich zdrowot-
ności. Trzeba pamiętać, że każde jajo zawiera
80% wody, za którą przecież płaci potem klient.
Dlatego, aby utrzymać zdrowe nioski o wyso-
kiej produkcji, muszą one mieć stale dostępną
i oczywiście czystą wodę.
Największy problem w zimowym utrzymaniu
kur stanowi zimno i ciemność. Wysoki koszt
energii zmusza do zmiany systemów ogrze-
OID (290) 11/2015
(267) 12/2013
OID
wania i  oświetlenia. Opracowano oszczęd-
nościowy program świetlny, który polega na
tym, że po godzinie świecenia następują trzy
godziny ciemności. Daje to w rezultacie 6-go-
dzinny dzień świetlny, nieporównywalnie
oszczędniejszy w stosunku do najczęściej prak-
tykowanych.
Trzy godziny ciemności to czas potrzebny na
strawienie pobranej paszy, potem godzina na
odpas i znowu trawienie. Taki program świetl-
ny może być z powodzeniem stosowany w go-
spodarstwach indywidualnych utrzymujących
nawet małe stadka kur.
Jeszcze jedna możliwość oszczędności w kur-
niku to wielokondygnacyjne podłogi. Zastoso-
wanie ich pozwala zwiększyć obsadę kur z 5-6
szt. na m² do 6-10 szt.
Tych kilka przykładów świadczy o  tym, że
w dobie wysokich kosztów musimy zmieniać
nie tylko dietę kur i swoje zwyczaje, ale przede
wszystkim nauczyć się szukać sposobów obni-
żania kosztów produkcji jaj, bez uszczerbku na
jej wysokości i jakości.
Dr inż. Alina Rachwał
42
Zgłoś jeśli naruszono regulamin