odpowiedzi do ćwiczeń chemia nowa era.pdf

(4592 KB) Pobierz
Odpowiedzi do zeszytu çwiczeƒ
Chemia Nowej Ery 1
Opracowanie: Wydawnictwo Nowa Era
Odpowiedzi do zeszytu çwiczeƒ
3
Pracownia chemiczna
Przepisy bhp i regulamin pracowni chemicznej
Zadanie 1.
chemia – nauka zajmujàca si´ badaniem sk∏adu, budowy wewn´trznej substancji, przemianami jednych substancji w in-
ne oraz warunkami wp∏ywajàcymi na kierunek i szybkoÊç przemian
Zadanie 2.
przemys∏y: farmaceutyczny, kosmetyczny, spo˝ywczy, szklarski, papierniczy, w∏ókienniczy, odzie˝owy, farbiarski, lakie-
rów i tworzyw sztucznych, paliwowo-energetyczny, metalurgiczny, maszynowy, Êrodków transportu, elektrotechniczny
i elektroniczny, zbrojeniowy
Zadanie 3.
statywy
Zadanie 4.
trójnóg
∏apy drewniane
∏y˝eczki
do spalaƒ
palniki
statywy do
probówek
Nazwa szk∏a laboratoryjnego
probówka
Szk∏o laboratoryjne (fotografia lub rysunek)
Zastosowanie w laboratorium
Przeprowadza si´ w niej doÊwiadczenia,
ogrzewa substancje.
zlewka
Przeprowadza si´ w niej doÊwiadczenia,
ogrzewa substancje, s∏u˝y te˝ do odmierzania
obj´toÊci substancji.
cylinder miarowy
S∏u˝y do odmierzania obj´toÊci cieczy.
kolba sto˝kowa
Przeprowadza si´ w niej reakcje chemiczne,
ogrzewa i przechowuje substancje.
lejek
S∏u˝y do przelewania p∏ynów i sàczenia z u˝yciem
bibu∏y filtracyjnej.
szkie∏ko zegarkowe
Prezentuje si´ na nim substancje w celu okreÊlenia
jej w∏aÊciwoÊci.
4
Odpowiedzi do zeszytu çwiczeƒ
kolba miarowa
S∏u˝y do przygotowywania roztworów.
krystalizator
S∏u˝y do krystalizacji.
Zadanie 5.
Preparaty na gryzonie, Êrodki do udra˝niania rur – w trakcie stosowania substancji nale˝y zak∏adaç r´kawiczki ochron-
ne, nast´pnie umyç r´ce.
Zadanie 6.
Do pracowni uczniowie wchodzà razem z
nauczycielem.
Ka˝dy z uczniów zajmuje
swoje, wyznaczone
miejsce. Po roz-
pocz´ciu lekcji nauczyciel zapowiedzia∏, ˝e uczniowie przeprowadzà ciekawe doÊwiadczenie chemiczne i majà post´powaç
zgodnie z
instrukcjà lub opisem w podr´czniku.
Nauczyciel przypomina, ˝e
nie wolno
wykonywaç eksperymentów
i innych prac, które nie wchodzà w zakres doÊwiadczenia. Uczniowie pami´tajà równie˝ przestrogi nauczyciela, ˝e
wszystkie substancje stosowane do doÊwiadczenia nale˝y traktowaç jak
trucizny.
Nauczyciel poleca uczniom, aby spraw-
dzili zapach jednej substancji przez
skierowanie jej par ruchem wachlujàcym d∏oni w stron´ nosa.
Uczennica, ogrzewajàc substancj´ w probówce, pami´ta∏a, ˝e
wylot probówki nale˝y skierowaç w stron´, gdzie ni-
kogo nie ma.
Skierowa∏a wi´c wylot probówki w
prawà
stron´, gdy˝ z lewej strony sta∏a kole˝anka obserwujàca prze-
bieg doÊwiadczenia. Wszyscy wykonujà doÊwiadczenie zgodnie z instrukcjà i na przeznaczonych do tego celu
podk∏a-
dach.
Po zakoƒczonej lekcji uczniowie sprzàtajà, poniewa˝
miejsce pracy nale˝y pozostawiç w idealnym porzàd-
ku.
Jest przerwa Êniadaniowa, ale w pracowni nie wolno
jeÊç i przechowywaç ˝ywnoÊci.
Nauczyciel przy wyjÊciu
przypomina jeszcze, ˝e z pracowni nie wolno
wynosiç substancji oraz sprz´tu laboratoryjnego.
Substancje i ich przemiany
1
Poznajemy ró˝ne substancje
1.1. W∏aÊciwoÊci substancji
Zadanie 1.
Cia∏o fizyczne jest to
przedmiot wykonany z substancji.
Substancja jest to
materia o okreÊlonych w∏aÊciwoÊciach.
Drut miedziany jest
cia∏em fizycznym,
a metal, z którego go wykonano, jest
substancjà.
Cia∏em fizycznym jest np.
pierÊcionek
wykonany ze
z∏ota,
czyli substancji.
Cechy substancji umo˝liwiajàce
odró˝nienie
jej od innych substancji noszà nazw´
w∏aÊciwoÊci.
Substancja wykazuje
charakterystyczne
w∏aÊciwoÊci,
dzi´ki którym mo˝na jà zidentyfikowaç.
Zadanie 2.
Nazwa substancji
cyna
ocet
màka ziemniaczana
proszek do pieczenia
olej
sta∏y
ciek∏y
sta∏y
sta∏y
ciek∏y
Stan skupienia*
srebrzysta
bezbarwny
bia∏a
bia∏y
˝ó∏ty lub bezbarwny
Barwa
Zapach
bezwonna
charakterystyczny
bezwonna
bezwonny
bezwonny
Inne cechy
charakterystyczne
metaliczny po∏ysk
„ostry” zapach
proszek
proszek
t∏usty
* stan skupienia w temperaturze pokojowej
Odpowiedzi do zeszytu çwiczeƒ
5
Zadanie 3.
Metody okreÊlania w∏aÊciwoÊci substancji:
• za pomocà zmys∏ów, np. barwa,
smak, zapach
• za pomocà doÊwiadczeƒ chemicznych np.
palnoÊç, rozpuszczalnoÊç w wodzie i w innych rozpuszczalnikach
• na podstawie danych (w tablicach, s∏owniku, encyklopedii) np.
temperatura wrzenia, temperatura topnienia, g´stoÊç
Zadanie 4.
a) sól kuchenna
b) kwasek cytrynowy
c) chlor
d) substancja sta∏a, w formie proszku, ˝ó∏ta, o charakterystycznym zapachu. Jest przyprawà kuchennà, nadaje potrawom
˝ó∏tà barw´ – curry.
Zadanie 5.
Przyk∏ady odpowiedzi.
Pieprz – substancja sta∏a, czarna, o charakterystycznym zapachu, nierozpuszczalna w wodzie.
Olej – substancja ciek∏a, jasno˝ó∏ta, bezwonna, nierozpuszczalna w wodze, p∏ywa po jej powierzchni.
Zadanie 6.
rozpuszczalnik
Êrodki udra˝niajàce rury
Zadanie 7.
G´stoÊç wody jest wi´ksza od g´stoÊci oleju.
Zadanie 8.
0,785
g
____
cm
3
g
____
1,023
cm
3
g
____
1,480
cm
3
Zadanie 9.
Dane:
V
= 0,25 dm
3
= 250 cm
3
m
r
= 260 g
Rozwiàzanie:
m
r
d
= –––
V
260 g
g
d=
= 1,04 ––––
3
250 cm
cm
3
Szukane:
d
=?
g
Odpowiedê: G´stoÊç roztworu herbaty z cukrem wynosi 1,04 –––– .
cm
3
Zadanie 10.
Dane:
Szukane:
3
m
=?
V
= 150 cm
g
d
= 0,87 ––––
cm
3
Rozwiàzanie:
m
d
= ––
m
=
d
V
V
g
d
= 0,87 ––––
150 cm
3
= 130,5 g
cm
3
Odpowiedê: Masa spirytusu salicylowego wynosi 130,5 g.
6
Odpowiedzi do zeszytu çwiczeƒ
Zadanie 11.
Dane:
Szukane:
g
V
=?
d
= 1,22 ––––
cm
3
m
= 6,1 dag = 61 g
Rozwiàzanie:
m
m
d
= ––
V
= ––
V
d
61 g
3
V
=
g = 50 cm
1,22
cm
3
Odpowiedê: Obj´toÊç Êrodka sanitarnego wynosi 50 cm
3
.
1.2. Zjawisko fizyczne a reakcja chemiczna
Zadanie 12.
Substancje ulegajà
zjawiskom
fizycznym i
reakcjom
chemicznym. Zjawisko fizyczne, czyli przemiana fizyczna, polega
na tym, ˝e
nie powstaje nowa substancja o innych w∏aÊciwoÊciach,
np.
zgniatanie papieru, topnienie lodu.
Reakcja chemiczna, czyli przemiana chemiczna, polega na tym, ˝e
w jej wyniku powstaje nowa substancja o no-
wych w∏aÊciwoÊciach,
np.
spalanie kartki papieru, kwaÊnienie mleka.
Zadanie 13.
Utarcie kryszta∏ków cukru to
zjawisko fizyczne/reakcja chemiczna,
a ich spalenie to
zjawisko fizyczne/reakcja chemiczna.
Pokrycie si´ rdzà metalowych cz´Êci roweru to
zjawisko fizyczne/reakcja chemiczna,
a wygi´cie jego ramy aluminiowej to
zjawisko fizyczne/reakcja chemiczna.
Zadanie 14.
Substancja
W∏aÊciwoÊci substancji
przed doÊwiadczeniem
po doÊwiadczeniu
substancja sta∏a, bia∏a, o okreÊlonym
kszta∏cie bry∏ki
substancja ciek∏a, jednolita, bia∏a
substancja sta∏a, bia∏a, w postaci
kryszta∏ów
substancja ciek∏a, jasno˝ó∏ta
substancja sta∏a, bia∏a, sproszkowana
substancja ciek∏a, bia∏a,
widaç dwie warstwy, nie jest jednolita
substancja ciek∏a, jednolita, bezbarwna
substancja sta∏a, czarna
Rodzaj
przemiany
zjawisko fizyczne
reakcja chemiczna
zjawisko fizyczne
reakcja chemiczna
a) kreda
b) Êmietana
c) cukier
d) bia∏ko
Zadanie 15.
Zjawiska fizyczne
gotowanie wody
s∏odzenie herbaty
suszenie w∏osów
mielenie mi´sa
zamra˝anie herbaty i wody
powstawanie mg∏y
ràbanie drewna
sma˝enie jajecznicy
sma˝enie mi´sa
pieczenie ciasta
rozpalanie ogniska
Reakcje chemiczne
Zgłoś jeśli naruszono regulamin