Albania Balkanski Dziki Zachod Wydanie 1.pdf

(1520 KB) Pobierz
www.bezdroza.pl
Autor przewodnika:
Mateusz Otręba
W przewodniku wykorzystano także teksty Macieja Kani i Marty Kołczyńskiej (ramka
Wycieczki
do Kosowa).
Konsultacja merytoryczna:
Łukasz Fleischerowicz
Redaktor prowadzący:
Maciej Żemojtel
Redakcja i korekta:
Dorota Trzcinka
Źródło danych kartograficznych map przygotowanych przez DAKA – Studio Graficzne:
© OpenStreetMap contributors; www.opendatacommons.org/licenses/odbl
Zdjęcia na okładce:
Okł. I –
Kościół w Theth w amfiteatralnym otoczeniu szczytów Gór Północnoalbańskich,
© Przemyslaw
Wasilewski | Shutterstock.com
Okł. IV –
Dhërmi z górującym nad zabudową klasztorem św. Marii, ©
ollirg | Shutterstock.com
Skład:
Jan Szczurek
Wszelkie prawa zastrzeżone. Nieautoryzowane rozpowszechnianie całości lub fragmentu niniejszej
publikacji w jakiejkolwiek postaci jest zabronione. Wykonywanie kopii metodą kserograficzną, foto-
graficzną, a także kopiowanie książki na nośniku filmowym, magnetycznym lub innym powoduje
naruszenie praw autorskich niniejszej publikacji.
Wszystkie znaki występujące w tekście są zastrzeżonymi znakami firmowymi bądź towarowymi
ich właścicieli.
Autor oraz wydawnictwo Helion dołożyli wszelkich starań, by zawarte w tej książce informacje były
kompletne i rzetelne. Nie biorą jednak żadnej odpowiedzialności ani za ich wykorzystanie, ani za
związane z tym ewentualne naruszenie praw patentowych lub autorskich. Autor oraz wydawnic-
two Helion nie ponoszą również żadnej odpowiedzialności za ewentualne szkody wynikłe z wyko-
rzystania informacji zawartych w książce.
Wydawnictwo Helion
ul. Kościuszki 1c, 44-100 Gliwice
tel.: 32 2309863
e-mail: redakcja@bezdroza.pl
księgarnia internetowa: http://bezdroza.pl
Drogi Czytelniku!
Jeżeli chcesz ocenić tę książkę, zajrzyj pod adres:
http://bezdroza.pl/user/opinie/?bealb1
Możesz tam wpisać swoje uwagi, spostrzeżenia, recenzję.
Wydanie I
ISBN: 978-83-246-5831-2
Copyright © Helion, 2013
Spis treści
O autorze
........................................................................................................................................................... 8
Rozdział I. Zaproszenie do Albanii
...................................................................................................... 11
Trasy
.................................................................................................................................................................. 11
Trasa 1. Szlakiem „Górskich Orłów” ............................................................................................................ 11
Trasa 2. Północna i centralna Albania ....................................................................................................... 12
Trasa 3. Południowa Albania ....................................................................................................................... 13
Trasa 4. Wschodnia Albania ......................................................................................................................... 14
Trasa 5. Okolice Tirany ................................................................................................................................... 17
Trasa 6. Adriatic Tour ..................................................................................................................................... 17
Rozdział II. Informacje praktyczne
...................................................................................................... 19
Przed wyjazdem
........................................................................................................................................... 19
Mapy ................................................................................................................................................................. 19
Formalności wizowo-paszportowe ........................................................................................................... 20
Pieniądze .......................................................................................................................................................... 21
Ubezpieczenie ................................................................................................................................................ 22
Zabezpieczenia medyczne .......................................................................................................................... 22
Co zabrać .......................................................................................................................................................... 22
Wybór czasu podróży .................................................................................................................................... 23
Przejazd
........................................................................................................................................................... 23
Podróż samolotem ......................................................................................................................................... 23
Podróż pociągiem .......................................................................................................................................... 23
Podróż autokarem ......................................................................................................................................... 24
Podróż promem .............................................................................................................................................. 24
Podróż samochodem .................................................................................................................................... 24
Przejścia graniczne ........................................................................................................................................ 25
Na miejscu
...................................................................................................................................................... 25
Transport publiczny ....................................................................................................................................... 25
Busy ............................................................................................................................................................... 26
Autobusy ...................................................................................................................................................... 26
Kolej ............................................................................................................................................................... 26
Taksówki i przewóz osób .......................................................................................................................... 27
Komunikacja miejska ................................................................................................................................ 27
Noclegi .............................................................................................................................................................. 28
Hotele ............................................................................................................................................................ 28
Agroturystyka .............................................................................................................................................. 28
Hostele i schroniska młodzieżowe ......................................................................................................... 28
Kwatery prywatne ...................................................................................................................................... 29
Pola namiotowe, campingi ...................................................................................................................... 29
Wyżywienie ..................................................................................................................................................... 29
Informacje A–Z
.............................................................................................................................................. 30
Aktywny wypoczynek ............................................................................................................................... 30
Alkohol .......................................................................................................................................................... 30
Apteki ............................................................................................................................................................ 31
Autostop ....................................................................................................................................................... 31
Dolina
i
rzeki Vjosë
..................................................................................................................................... 31
Banki bankomaty
Kup książkę
Poleć książkę
Oceń książkę
Księgarnia internetowa
Lubię to!
Nasza społeczność
© ollirg | Shutterstock.com
Kup książkę
Poleć książkę
Krajobrazy Albanii
3
© wildman | Fotolia.com
© ollirg | Shutterstock.com
Park Narodowy Llogara
Kładka prowadząca do klasztoru Zvërnec
Wybrzeże w okolicach Sarandy
Wróg mógł nadejść także od strony morza…
Kup książkę
Poleć książkę
© Ph. Favre-Reguillon | Fotolia.com
© Frankix | Fotolia.com
Kup książkę
Poleć książkę
Riwiera albańska
Okolice Wlory
www.bezdroza.pl
N
O
G
A
ÓR
Vermosh
18
2694
Maja e Jezercës
Peć
PRISZTINA
4
Rozdział IV
Zwiedzanie Albanii
Zwiedzanie Albanii
PODGORICA
KOSOWO
Góry
Północnoalbańskie
Đakovica
PRIZREN
Fierzë
Albania północna
Kukës
25
CZ
A
R
GNJILANE
Cetinje
Theth
Jezioro
Koman
SZKODRA Pukë
Zamek Rozafa
Bajram Curri
Jezioro
Szkoderskie
TETOVO
SKOPJE
Ulcinj
Lezha
Korab
2764
Peshkopi
Burrel
YCKIE
A
D
R
I
AT
Dajti
1611
Stolica
MORZE
DURRËS
Kavajë
Rrogozhinë
Albania centralna
TIRANA
Petrela
ELBASAN
Cërrik
Librazhd
E 852
M
A
KRUJA
C
ED
O
N
IA
Ardenicë
(s. 205) – klasztor z przepięknymi malowidłami ściennymi
Berat
(s. 190) – miasto-muzeum u stóp świętej góry Tomor
Gjirokastra
(s. 207) – kamienne „srebrne miasto”
Góry Północnoalbańskie
(s. 173) – najbardziej dzikie góry w Europie
Jezioro Koman
(s. 177) – niezwykły albański „fiord”
Jezioro Ochrydzkie
(s. 251) – najgłębsze na Bałkanach, najstarsze w Europie
Kruja
(s. 137) – dawna stolica Albanii ze zrekonstruowanym zamkiem
BITOLA
OCHRYDA
Jezioro
Ochrydzkie
Gramsh
Tomor
2416
Jezioro
Prespańskie
Park
Archeologiczny
Apollonia
Klasztor
Lushnjë
w Ardenicy
Kuçovë
FIER
BERAT
Ballsh
Pogradec
Albania południowo-wschodnia
Skanderbega
Antigonea
(s. 214),
Apollonia
(s. 200),
Butrint
(s. 236),
Byllis
(s. 206) – cenne
stanowiska archeologiczne, przenoszące nas wprost w starożytność
Szkodra
(s. 160) – zamek Rozafa
Tirana
(s. 96) – stolica Albanii, intrygująca i pełna kontrastów
Voskopojë
Çorovodë
KORCZA
Kastoriá
JO
O
Ń
SK
RZ
E
Himarë
Tepelena
GJIROKASTRA
Përmet
Park Archeologiczny
Antigonea
IE
Albania – regiony
i największe atrakcje
0
20 km
E 853
SARANDA
Korfu
Park Archeologiczny
Butrint
JOÁNINA
Oprac. M. Białkowska, A. Filak, A. Styrska
M
Këlcyrë
Albania południowo-zachodnia
GR
WLORA
Park
Archeologiczny
Byllis
Ersekë
EC
JA
J
Zobacz koniecznie
eśli pragniemy spokojnych wakacji bez utrudnień – Albania może nas rozczarować. Ale
jeśli w świat gna nas chęć przeżycia niezapomnianej przygody, jeśli chcemy doświadczyć
czegoś, co w Europie jest już niemal niemożliwe – to powinniśmy wybrać się do Albanii.
Atrakcje nie są tu takie znów małe, a codzienna walka z przeciwnościami losu może zyskać
posmak prawdziwej przygody. Pomogą nam w podróży gościnność zwykłych Albańczyków,
pogodne niebo, ciepła woda Adriatyku, góry pokryte bunkrami (podobno w Albanii jest ich
600 tys.!), rozklekotane pociągi bez okien i drzwi, 20-letnie mercedesy królujące na pozba-
wionych asfaltu drogach...
Albania nie ma jednego imienia. Czy są jeszcze jacyś niezdecydowani? Jeśli tak, to może prze-
kona Was Andrzej Stasiuk: „Tak, wszyscy powinni tam pojechać. A przynajmniej ci, którzy
wymieniają nazwę Europa. To powinien być obrzęd inicjacyjny, ponieważ Albania jest podświa-
domością tego kontynentu. Tak, Albania, to europejskie id, to jest lęk, który nawiedza nocą
śpiący Paryż, Londyn i Frankfurt nad Menem. To jest ciemna studnia, w głąb której powinni
zerknąć ci, którym się wydaje, że bieg rzeczy został ustalony raz na zawsze”.
93
Kup książkę
Poleć książkę
Kup książkę
Poleć książkę
4
Historia Zwiedzanie Albanii
Tirana
www.e-przewodniki.pl
www.bezdroza.pl
Tirana
(Tiranë)
liczba mieszkańców: 421 tys.;
\
+355 4
96
Stolica kraju usytuowana jest w centrum
Albanii, ok. 40 km na zachód od Dur-
rës i ok. 100 km na południe od Szko-
dry. Leży w kotlinie u stóp góry Dajti
(1613 m n.p.m.) na wysokości ok. 110 m
n.p.m. Przez miasto przepływa rzeka
o tej samej nazwie (Lumi i Tiranës), która
później w wyniku połączenia kilu cieków
wodnych (Lanë, Tiranë i Tërkuzë) tworzy
Ishëm. Obecnie trudno uwierzyć, że jej
wody niegdyś były przejrzyste i zdat-
ne do picia. Na przedmieściach stolicy,
w centrum dużego parku, znajduje się
sztuczne jezioro (Liqeni i Tiranës). Mia-
sto zajmuje powierzchnię około 42 km².
Według statystyk cały okręg Tirana
zamieszkuje 40% ludności kraju. Jest
to wielki ośrodek kulturowy, przemy-
słowy i administracyjny. Ma tutaj swoją
siedzibę większość przedstawicielstw
dyplomatycznych z całego świata. Duży
obszar miasta oraz specyficzne położe-
nie powodują, że właściwie nie występu-
ją tu wiatry. Latem w stolicy jest zawsze
bardzo gorąco.
Tirana to swoista mieszanka różnych
kultur i religii (islam, prawosławie, kato-
licy). Zróżnicowana ludność miejska oraz
ciekawa historia spowodowały, że spły-
nęły tutaj tradycje oraz kultura z róż-
nych części Europy. Panuje tu częścio-
wo orientalny klimat, niektóre miejsca
zachowały urok przypominający mię-
dzywojenny styl włoski, choć największe
piętno na wyglądzie stolicy odcisnęły
Historia
Miasto zostało założone w 1614 r. przez
osmańskiego wodza Sulejmana Paszę
Bargjiniego, który na skrzyżowaniu
dwóch ważnych szlaków handlowych
wzniósł meczet, łaźnię oraz kilka innych
budynków użyteczności publicznej.
Miasto początkowo nosiło nazwę
zaczerpniętą z języka greckiego: Tehe-
randa oraz Tyros. Istnieje wiele teorii
na temat pochodzenia nazwy stolicy,
m.in. miałaby się ona wywodzić od sło-
wa Teheran (Tehran) na cześć zwycię-
stwa Sulejmana Paszy nad wojskami
perskimi; nazwa Teheran zaś – od stolicy
Iranu, czy od Tirkan – zamku znajdują-
cego się niegdyś na górze Dajti. Według
odnalezionych dokumentów weneckich
nazwę Tirana zaczęto stosować dopie-
ro w 1418 r.
Według znalezisk archeologicznych
z okolic góry Dajti oraz z jaskini Pëllum-
basit (Shpella e Pëllumbasit) rejon ten
był zamieszkany już w okresie paleolitu,
ok. 20 tys. lat temu.
Samo miasto jednak aż do XVIII w. nie
odgrywało większej roli. Według źródeł
w 520 r. cesarz Justynian wzniósł tam
gród, później niemal w całości przebu-
dowany. W XIV w. na górującym nad mia-
Kup książkę
Poleć książkę
Kup książkę
Poleć książkę
Historia Zwiedzanie Albanii
Tirana
lata komunizmu i typowej dlań skłon-
ności do wznoszenia monumentalnych
budowli. Na przedmieściach natkniemy
się na zaniedbaną, często zniszczoną
zabudowę. Do miast partnerskich Tirany
należą m.in.: Ateny, Ankara, Pekin, Bruk-
sela, Bukareszt, Bursa, Florencja, Genua,
Madryt, Moskwa, Paryż oraz Praga.
stem masywie Dajti wzniesiono zamek.
W 1780 r. w Tiranie powstała cerkiew
św. Prokopa.
W wiekach XVIII–XIX usytuowane
na szlakach handlowych miasto coraz
bardziej się rozwijało. Świadczy o tym
błyskawicznie rosnąca liczba ludności:
w 1910 r. było tu zaledwie 12 tys. miesz-
kańców, a w 1930 r. już ok. 30 tys. W 1807 r.
Tirana stała się centrum administracyj-
nym regionu obejmującego dzisiejszą
stolicę oraz Kruję. Wtedy też powstał
znajdujący się w centrum Tirany meczet
Ethem Beja. Jego budowa rozpoczęła się
w się w 1794 r. i trwała 27 lat, do 1821 r.
W kolejnych latach miasto nabiera-
ło coraz większego znaczenia. W 1822 r.
wzniesiono tu wieżę zegarową, któ-
rą w 1928 r. kupił prywatny inwestor
i podwyższył do wysokości 35 m. Pod-
czas II wojny światowej wieża została
uszkodzona, a następnie odrestauro-
wana w 1946 r.
W 1889 r. w lokalnej szkole rozpoczęto
nauczanie języka albańskiego.
W dniu 8 lutego 1920 r. Kongres Lunshjë
ogłosił Tiranę tymczasową stolicą kraju,
ale dopiero 31 grudnia 1925 r. otrzymała
ona ten status (rewolucja czerwcowa).
Na taką decyzję miało wpływ głów-
nie centralne położenie miasta oraz
jego niezależność terytorialna. Rewo-
lucja czerwcowa wybuchła 24 czerwca
1924 r. Głównym powodem powstania
było zabójstwo patrioty i rewolucjoni-
sty Avniego Rustemiego (22 IX 1895–22
IV 1924). Wbrew pozorom wydarzenia
te nie dotyczyły wyłącznie stolicy, ale
rozgrywały właściwie na terenie całe-
go kraju, m.in. we Wlorze i w Szkodrze.
Na czele rządu stanął Fan Stilian Noli –
wybitny polityk oraz uczony.
W 1927 r. w Tiranie podpisano pakt
włosko-albański mający zagwaranto-
wać bezpieczeństwo kraju. Zamiast
tego doprowadziło to do wielu kolej-
nych napięć na Półwyspie Bałkańskim.
W 1928 r. Ahmed Zogu został królem,
a w 1941 r. powstała Albańska Partia
Komunistyczna. W 1944 r. doszło do
bitwy, mającej wyzwolić miasto spod
okupacji niemieckiej i włoskiej – w wyni-
ku bombardowania zostało ono w znacz-
nym stopniu zniszczone.
W kolejnych latach miastem rządzi-
ła władza komunistyczna. Oznaczało
to duże zmiany – w mieście powstawa-
ły liczne budowle w charakterystycz-
nym socjalistycznym stylu oraz fabryki,
często kosztem innych, zabytkowych
budynków. W ten sposób powstał m.in.
plac Skanderbega w centrum miasta.
W 1960 r. wzniesiono budynek Muzeum
Historii Naturalnej. W latach 80. posta-
wiono znaną w Tiranie piramidę oraz
Centrum Kongresowe. Obecnie chodzą
pogłoski, że władze miasta rozważają
usunięcie tej piramidy.
W 1991 r. rozpoczął się strajk studen-
tów Uniwersytetu Envera Hodży, którzy
domagali się wprowadzenia reform. Pro-
test zakończył się zniszczeniem pomnika
władcy (na placu Skanderbega).
Bardzo ciekawą postacią Tirany jest Edi
Rama (burmistrz Tirany, z wykształcenia
malarz), który podjął radykalną walkę
o upiększenie stolicy, czego efektem jest
m.in. wyczyszczenie elewacji budynków
4
97
Zgłoś jeśli naruszono regulamin