Ciśnienie cząstkowe jest (zgodnie z prawem Daltona) ciśnieniem, jakie miałby gaz, gdyby zajmował całą dostępną objętość. Wilgotność względna jest niemianowana i zawiera się w przedziale od 0 do 1, często wyrażana w procentach (100%=1). Wilgotność względna równa 0 oznacza powietrze suche, zaś równa 1 oznacza powietrze całkowicie nasycone parą wodną. Przy wilgotności względnej równej 1 oziębienie powietrza daje początek skraplaniu pary wodnej. Punkt krytyczny wody (temp. krytyczna) to temp., powyżej której faza lotna wody staje się gazem. W stanie krytycznym ciepło parowania oraz napięcie powierzchniowe wody są równe zeru. Powyżej temperatury kryty. niemożliwe jest skroplenie wody, bez względu na ciśnienie. Param. kryt.: Pkr= 22,115 MPa, Tkr= 647,3K, ?kr= 317,8 kg/m3 Para wodna i gaz obojętny traktowane są jako gazy doskonałe 1. Gaz wilgotny nienasycony jest mieszaniną gazu obojętnego i pary o ciśnieniu pp<ps 2. Gaz wilgotny nasycony jest gazem o temperaturze odpowiadającej stanowi nasycenia pary Para nasyconą jest to para pozostająca w równowadze ze swoją cieczą. Znajdujące się w równowadze: ciecz i utworzona z niej para bezustannie wymieniają się swoimi cząsteczkami. Prężność cząstkowa pary wodnej – ciśnienie jakie wywoływałyby para wodna, składnik mieszaniny gazów, gdyby w tej samej temperaturze zajmowała sama tę samą objętość Ochrona przed wilgocią polega na: *- zmniejszeniu promienia kapilar, *- uszczelnianie kapilar, *- hydrofobizacja. Formy występowania wilgoci w mat bud: pod pojęciem wilgotność rozumie się: *- parę wodną , *- wilgoć tzw. Sorpcyjną lub błonkową, *- wodę w stanie ciekłym wilgoć w materiałach budowlanych może występować jako woda:, *-związana chemicznie, *-związana fizyko-chemicznie (wilgoć sorpcyjna), *-związana fizyko-mechanicznie (całkowite zapełnienie makrokapilar w wyniku bezpośredniego styku z wodą). Przez stan wilgotnościowy przegród budowlanych rozumie się: Aktualny rozkład przestrzenny wilgoci w przegrodzie i tendencje przewidywanych jego zmian, tj. czy będzie następować wysychanie materiałów przegrody z wilgoci technologicznej i budowlanej, czy też wystąpi okresowe lub postępujące zawilgocenie. Nadmierna zawartość wilgoci w przegrodach budowlanych negatywnie wpływa na ich izolacyjność cieplną i trwałość, a także na zdrowie mieszkańców budynków. Przegroda powinna więc móc wysychać z ewentualnego zawilgocenia początkowego i nie ulegać narastającemu zawilgoceniu w warunkach eksploatacji. Gaz wilgotny przesycony jest mieszanina gazu obojętnego, pary w stanie gazowym o ciśnieniu pp= ps i wilgoci w postaci mikrokropelek cieczy (t>00C ) lub w postaci kryształków lodu (t<00C) Obliczanie czynnika temperaturowego na powierzchni wewnętrznej koniecznego do uniknięcia krytycznej wilgotności powierzchni Metoda 1 - z użyciem klas wilgotności wewnętrznej, Metoda 2 - z przyjęciem stałej wewnętrznej wilgotności względnej, Metoda 3 - ze znaną ilością doprowadzanej wilgoci i stałym strumieniem powietrza wentylacyjnego, Metoda 4 - ze znanym doprowadzeniem wilgoci i zmiennym strumieniem powietrza
Gęstość masa m jednostki objętości materiału Va bez uwzględnienia wielkości porów wewnątrz materiału, określoną na podstawie wzoru: ?=mVa w kg/dm3 lub g/cm3 Gęstość pozorna (objętościowa) wielkość związana ze strukturą materiału (zawartością porów). Jest to masa ms jednostki objętości V suchego materiału, określona ze wzoru: ?=msV w kg/m3 lub g/cm3 Porowatość Parametr ten określa, jaką część objętości materiału zajmują pory. Wyraża się go wzorem: P= 1- ?o?, gdzie ?o- gęstość pozorna [kg/dm3, g/cm3], ? - gęstość [kg/dm3, g/cm3] Przewodzenie ciepła w materiałach budowlanych jest ich podstawową cechą termofizyczną, zachodzi w obrębie ciała, w którym występuję różnica temperatury: Parametrem określającym to zjawisko jest współczynnik przewodzenia ciepła ?[W/(m*K)], ?=-qgrad t=q?t*? [J*m-1*s-1*K-1]=[W*m-1*K-1], q=-?*dTdx Woda związana chemicznie znajduje się w niektórych materiałach w ścisłych stosunkach ilościowych, np. w związkach typu hydratów w gipsach, zaprawach oraz betonach zwykłych i komórkowych.
Woda związana fizyko-chemicznie inaczej wilgoć sorpcyjna lub błonkowa w materiałach budowlanych występuje na rozwiniętej powierzchni porów i kapilar materiału. Zjawisko to związane jest z istnieniem tzw. sił van der Waalsa oddziaływujących na cząstki gazu w pobliżu powierzchni ciała stałego.
Hydrofobizacja - proces nadawania powierzchniom materiałów hydrofilowych, tj. zdolnych do wchłaniania wody własności hydrofobowych tj. odpychania wody. hydrofobizację przeprowadza się w celu zapobiegania wnikaniu wody w głąb struktury materiałów,, miarą skuteczności hydrofobizacji jest zwilżalność zabezpieczonej powierzchni,
Sorpcja wody polega na pochłanianiu pary wodnej z otaczającego powietrza przez materiały porowate, dąży do wyrównania wilgotności próbki ze znanym poziomem wilgotności względnej powietrza atmosferycznego.. Kapilarny ruch wilgoci – podciąganie kapilarne wywołane jest siłami kapilarnymi nazywanymi zjawiskiem adhezji Podciąganie kapilarne ma największe znaczenie gdy kapilary są co najmniej częściowo zawilgocone, Zjawisko to zachodzi także przy zawilgoceniu przegrody przez opady atmosferyczne. Wilgotność względna – stosunek ciśnienia cząstkowego pary wodnej zawartej w powietrzu do ciśnienia nasycenia, określającego maksymalne ciśnienie cząstkowe pary wodnej w danej temperaturze. Wilgotność bezwzględna - zawartość pary wodnej w powietrzu, w jednostce objętości równej 1m?, wyrażona w gramach [g/m?]. Wilgotność bezwzględna pary wodnej nazywana jest także gęstością bezwzględną pary wodnej. Wilgotność higroskopijna Każdy z mineralnych materiałów budowlanych cechuje się zdolnością pochłaniania wilgoci z otaczającego powietrza (zawartość pary wodnej w powietrzu nazywa się jego wilgotnością) oraz oddawania tejże wilgoci z powrotem do atmosfery. W określonych warunkach wilgotnościowych ustala się pewien stan równowagi i ta ilość masowa, określona w % zwana jest wilgotnością lub wilgocią higroskopijną. Wilgotność sorpcyjna Nie rozpuszcza związków łatwo rozpuszczalnych w wodzie, ani nie umożliwia rozwoju mikro-organizmów. Zamarza przy temp. niższej od 0oC przy czym jej część – w warstwie monomolekularnej – nie zamarza nawet przy temp. 78oC. Niewielkie zawilgocenie sorpcyjne materiałów odpowiadające warstwie monomolekularnej nie wpływa na ich przewodność cieplną, a zawilgocenie odpowiadające warstwie polimolekularnej wpływa na przewodność cieplną nieznacznie. Kondensacja kapilarna - kondensacja zachodząca na powierzchni zawierającej kapilar o niewielkiej średnicy. Zjawisko kondensacji występuje przy ciśnieniu pary cieczy równemu ciśnieniu pary nasycenia, Prawo Ficka- opisuje szybkość dyfuzji czyli strumień dyfundujących atomów J=-D(ΔC/Δx) J- strumień dyfundujących atomów (ilość/powierzchnie i czas) D – stała dyfuzji [cm2/s] C-koncentracja[1/cm3] x-odleglość[cm]Frsi- współczynnik redukcji temp, odpowiednik punktu rosy w normie 6946 jest wartością wybierana z miesiąca w którym ta wartość jest najwyższa. Frsi = tsi-te/ ti-te Punkt rosy - temperatura, w której suma ułamków molowych cieczy równowagowej do pary jest równa jeden. O punkcie rosy możemy mówić, że jest to temperatura, w której przy danym ciśnieniu gazu lub mieszaniny gazów rozpoczyna się proces skraplania.
Adhezja – przyleganie. Polega na łączenie się ze sobą powierzchniowych warstw ciał fizycznych lub faz stałych lub ciekłych. Adhezji nie należy mylić z kohezją, która jest zjawiskiem związanym z oddziaływaniami międzycząsteczkowymi występującymi „w głębi” a nie na powierzchni danego ciała.
Dyfuzja - proces samorzutnego rozprzestrzeniania się cząsteczek lub energii w danym ośrodku np. w gazie, cieczy lub ciele stałym, będący konsekwencją chaotycznych zderzeń cząsteczek dyfundującej substancji między sobą i/lub z cząsteczkami otaczającego ją ośrodka.
Napięcie powierzchniowe – zjawisko fizyczne występujące na styku powierzchni cieczy z ciałem stałym, gazowym lub inną cieczą. Polega na powstawaniu dodatkowych sił działających na powierzchnię cieczy w sposób kurczący ją (dla powierzchni wypukłej przyciągający do wnętrza cieczy, dla wklęsłej odwrotnie). Zjawisko to ma swoje źródło w siłach przyciągania pomiędzy molekułami cieczy. Występuje ono zawsze na granicy faz termodynamicznych, dlatego zwane jest też napięciem międzyfazowym. Stopień przesiąkania wilgocią Określa jaki procent porów jest wypełniony wodą. Wyróżnić tu można: higroskopijny stopień przesiąknięcia wilgocią określony wzorem: DFGhigr.=WhWmax×100% Przyczyny zawilgocenia przegród *- początkowej wilgotności materiałów lub komponentów związana z ich wytwarzaniem tzw. wilgotność technologiczna; *- dalszych procesów wykonawstwa jak transport, składowanie, wprowadzanie wilgoci w wyniku scalania komponentów zaprawą lub betonem tzw. wilgoć budowlana; *- zawilgocenia od opadów atmosferycznych; *- oddziaływania czynników eksploatacyjnych – kondensacja pary wodnej na powierzchni wewnętrznej przegrody lub przemieszczanie się wilgoci wewnątrz niej; *- podciągania kapilarnego wilgoci w gruntu.
Cacek93