Wojciszke Bogdan - Cz+¦é+áowiek w+¦¦TĄr+-d ludzi.pdf

(7589 KB) Pobierz
WYKŁADY Z PSYCHOLOGII
8
Bogdan Wojciszke
Człowiek
wśród ludzi
Zarys psychologii
społecznej
Człowiek
wśród ludzi
Zarys psychologii
społecznej
Seria
WYKŁADY Z PSYCHOLOGII
Redaktor naukowy: Jerzy Brzeziński
Bogdan Wojciszke
tom 8
Seria
Wykłady z Psychologii
obejmuje autorskie uję-
cie podstawowych dziedzin psychologii, wchodzących
w obręb programu pięcioletnich studiów magisters-
kich na tym kierunku. Poszczególne książki z tej serii,
napisane przez badaczy o długoletnim doświadczeniu
dydaktycznym i znaczących osiągnięciach nauko-
wych, adresowane są przede wszystkim do studentów
psychologii, ale mogą też być z pożytkiem wykorzy-
stane przez studentów pokrewnych kierunków.
W serii
Wykłady z Psychologii
będą ukazywały się
książki, które odnoszą się do przedmiotów ujętych
w
Minimalnych wymaganiach programowych
opraco-
wanych przez Radę Główną Szkolnictwa Wyższego
oraz w
Standardach akredytacji kierunku studiów psy-
chologia
Uniwersyteckiej Komisji Akredytacyjnej
— zarówno z grupy przedmiotów podstawowych, jak
i grupy przedmiotów ujętych w programach różnych
specjalności (psychologii klinicznej, psychologii edu-
kacji, psychologii organizacji i zarządzania itd.). Za-
prezentowane zostaną także najnowsze obszary badań
w zakresie podstaw i zastosowań psychologii, m.in.:
neuronauka poznawcza, genetyka behawioralna, psy-
chologia polityczna, psychologia środowiskowa, psy-
chologia reklamy.
Człowiek
wśród ludzi
Zarys psychologii
społecznej
Wydawnictwo Naukowe
SCHOLAE
Redakcja:
Korekta:
Anna
Hanna
Raciborska
Sobolewska
Spis
treści
Od autora .................................................................................................................... 15
Rozdział 1.
Czym
i jak
zajmuje się psychologia społeczna ............................... 17
1.1. Czym zajmuje się psychologia społeczna? ..................................................... 17
1.2. Podstawowe podejścia teoretyczne .................................................................. 17
1.2.1. Perspektywa poznawcza ......................................................................... 20
1.2.2. Perspektywa motywacyjna ..................................................................... 21
1.2.3. Perspektywa teorii uczenia się .............................................................. 23
1.2.4. Perspektywa społeczno-kulturowa ......................................................... 24
1.2.5. Perspektywa ewolucjonistyczna ............................................................ 26
1.3. Eksperyment i logika badania w psychologii społecznej ............................... 27
1.3.1. Eksperyment ........................................................................................ 29
1.3.2. Replikacje i logika programu badawczego ........................................... 32
1.4. Pozostałe metody badawcze ............................................................................ 37
1.4.1. Obserwacja ........................................................................................... 38
Z
życia La Czego kobiety chcą od mężczyzn, czego mężczyźni chcą od kobiet .
41
1.4.2. Badania korelacyjne ............................................................................... 42
Z życia l.b Bezradność intelektualna w szkole .....................................................
47
1.4.3. Modele zwierzęce i komputerowe ......................................................... 48
1.4.4. Wartość i dopełnianie się różnych metod badawczych ........................ 49
1.5. Podsumowanie ................................................................................................ 51
Koncepcja 1. Teoria dysonansu poznawczego .......................................................
52
• Podstawowe pojęcia ............................................................................................... 55
• Literatura zalecana ................................................................................................ 56
Rozdział 2. Wiedza i
sądy
o
świecie społecznym ................................................
2.1. Wiedza o świecie społecznym .........................................................................
2.1.1. Struktury wiedzy: schematy, skrypty i teorie .........................................
2.1.2. Funkcjonowanie wiedzy ..........................................................................
2.1.3. Regulacja zachowania .............................................................................
2.2. Stereotypy i uprzedzenia ...................................................................................
Z
życia 2.a Stereotyp spiskowy, czyli antysemityzm po polsku .............................
2.2.1. Źródła i funkcje......................................................................................
2.2.2. Wpływ na przetwarzanie informacji ......................................................
2.2.3. Modyfikacja i kontrola ...........................................................................
Z
życia l.b Redukowanie uprzedzeń etnicznych na Opolszczyźnie ......................
2.3. Heurystyki formułowania sądów .....................................................................
2.3.1. Heurystyka dostępności ..........................................................................
2.3.2. Heurystyka zakotwiczenia/dostosowania ...............................................
2.3.3. Heurystyka symulacji ..............................................................................
2.3.4. Heurystyka reprezentatywności ..............................................................
2.4. Zależność sądów od kontekstu i emocji .........................................................
2.4.1. Wyrazistość .............................................................................................
2.4.2. Kontrast i asymilacja ..............................................................................
2.4.3. Wpływ stanów emocjonalnych na sądy ................................................
2.5. Podsumowanie ...................................................................................................
Koncepcja 2. Automatyczne i kontrolowane przetwarzanie informacji ...............
• Podstawowe pojęcia ..............................................................................................
• Literatura zalecana ...............................................................................................
57
57
57
60
65
68
69
70
75
77
80
80
81
82
84
87
88
89
90
93
96
96
97
98
Projekt okładki:
Katarzyna Juras
Copyright © 2002, 2003, 2004 by Wydawnictwo Naukowe „Scholar"
ISBN: 83-7383-
Wydawnictwo Naukowe „Scholar" Spółka z o.o.
ul. Krakowskie Przedmieście 62, 00-322 Warszawa
tel./fax 826 59 21, 828 95 63, 828 93 91
dział handlowy 635 74 04 w. 219 lub jak wyżej w. 105, 108
e-mail info@scholar.com.pl
http://www.scholar.com.pl
Sprzedaż wysyłkową dla odbiorców indywidualnych prowadzi
Księgarnia Naukowa
RESURSA
ul. Krakowskie Przedmieście 62, 00-322 Warszawa
tel./fax 022 828 18 16
e-mail: info@resursa.com.pl
www.resursa.com.pl
Wydanie drugie (trzeci dodruk)
Skład i łamanie: WN
„Scho\ar"(Stanislaw Beczek)
Rozdział 3.
Spostrzeganie osób ............................................................................. 99
3.1. Atrybucje: wnioskowanie na podstawie zachowania ........................................ 99
3.1.1. Klasyczne modele atrybucji .................................................................... 99
3.1.2. Deformacje procesu atrybucji .................................................................105
Z
życia 3.a Fałszywa powszechność i wojownicze mniejszości ............................108
3.1.3. Procesualne modele atrybucji ................................................................ 110
3.2. Asocjacje: wnioskowanie na podstawie wiedzy .............................................. 113
3.2.1. Ukryte teorie osobowości ....................................................................... 113
3.2.2. Zachowania, cechy i stereotypy ............................................................. 116
3.3. Ocenianie osób .................................................................................................. 120
3.3.1. Oddolna integracja danych ..................................................................... 120
Z
życia 3.b Polska norma negatywnej oceny świata społecznego ........................
125
3.3.2. Odgórne wykorzystywanie schematów .................................................. 126
3.3.3. Tendencyjne sprawdzanie hipotez ......................................................... 128
3.4. Podsumowanie ................................................................................................... 133
Koncepcja 3. Reguły atrybucji: zasada pomniejszania i powiększania ................
134
• Podstawowe pojęcia ............................................................................................... 134
• Literatura zalecana ................................................................................................ 135
Rozdział 4. Ja
i wizerunek własnej osoby ............................................................ 136
4.1. Ja ......................................................................................................................... 136
4.1.1. Co zawiera ja ........................................................................................... 137
4.1.2. Geneza: skąd się bierze ja ...................................................................... 139
4.1.3. Funkcje: po co mamy ja .......................................................................... 141
Z
życia 4.a Optymizm defensywny, czyli przyszłość bez wydarzeń ......................
142
4.2. Samoocena i autowaloryzacja ........................................................................... 147
4.2.1. Samoocena jako cecha............................................................................. 147
4.2.2. Motywy związane z ja ............................................................................ 149
Z
życia 4,b Rząd jako chłopiec do bicia .................................................................
154
4.2.3. Mechanizmy autowałoryzacji ..................................................................155
4.2.4. Dlaczego chcemy dobrze o sobie myśleć? ............................................162
4.3. Autoprezentacja: kształtowanie własnego wizerunku .......................................164
4.3.1. Życie społeczne jako przywdziewanie masek....................................... 164
4.3.2. Obronne taktyki autoprezentacji ............................................................ 166
4.3.3. Asertywne taktyki autoprezentacji ......................................................... 170
4.3.4. Skutki autoprezentacji.............................................................................. 173
4.4. Podsumowanie ................................................................................................... 174
Koncepcja 4. Obserwacyjna samokontrola zachowania .......................................
175
• Podstawowe pojęcia .............................................................................................. 177
• Literatura zalecana ............................................................................................... 177
Rozdział 5. Postawy i wartości ..............................................................................
178
5.1. Struktura postaw i wartości .............................................................................. 178
5.1.1. Struktura wartości ................................................................................... 178
5.1.2. Struktura postaw ..................................................................................... 180
5.1.3. Funkcje postaw ....................................................................................... 182
5.2. Geneza postaw ................................................................................................... 184
5.2.1. Postawa jako rezultat przekonań ............................................................ 185
5.2.2. Postawa jako rezultat emocji .................................................................. 186
5.2.3. Postawa jako rezultat zachowania ......................................................... 191
Z
życia 5.a Telewizja a nierealistyczny obraz świata społecznego ......................
195
5.3. Wpływ postaw i wartości na przetwarzanie informacji .................................. 197
5.3.1. Selektywność poszukiwania informacji ................................................ 197
5.3.2. Tendencyjność spostrzeżeń i wniosków ............................................... 197
5.3.3. Selektywność pamięci ............................................................................ 199
Z
życia 5.b Wpływ telewizji na wybory polityczne; oni ulegają, ja nie ..............
200
5.4. Wpływ postaw na zachowanie ......................................................................... 201
5.4.1. Dopasowanie postaw i zachowań ......................................................... 202
5.4.2. Moderatory zgodności ............................................................................ 203
5.4.3. Mediatory zgodności .............................................................................. 205
5.5. Podsumowanie ................................................................................................ 209
•
Koncepcja 5. Teoria autopercepcji .....................................................................
210
• Podstawowe pojęcia .............................................................................................. 211
• Literatura zalecana ............................................................................................... 211
Rozdział 6. Zmiana postaw ...................................................................................
212
6.1. Teorie zmian postaw ......................................................................................... 212
6.1.1. Procesualny model perswazji ................................................................. 212
6.1.2. Model reakcji poznawczych ................................................................... 214
6.1.3. Teorie dwutorowości perswazji .............................................................. 216
6.2. Wyznaczniki zmiany postaw ............................................................................ 218
6.2.1. Nadawca .................................................................................................. 219
6.2.2. Treść przekazu ........................................................................................ 225
6.2.3. Organizacja przekazu .............................................................................. 232
6.2.4. Środek przekazu ...................................................................................... 233
6.2.5. Odbiorca................................................................................................... 235
Z
życia 6.a Czy reklamy działają na podświadomość? .........................................
236
Z
życia 6.b Skuteczność cenzury ............................................................................
241
6.3. Trwałość zmiany postaw ................................................................................... 241
6.4. Podsumowanie ................................................................................................... 243
Koncepcja 6. Teoria reaktancji ...............................................................................
244
• Podstawowe pojęcia .............................................................................................. 245
• Literatura zalecana ............................................................................................... 245
Rozdział 7. Wpływ społeczny .................................................................................
246
7.1. Przejawy wpływu społecznego.......................................................................... 246
7.1.1. Naśladownictwo ....................................................................................... 246
7.1.2. Konformizm ............................................................................................. 247
Z
życia 7.a Zaraźliwość samobójstw........................................................................
248
7.1.3. Posłuszeństwo autorytetom ..................................................................... 252
7.2. Mechanizmy wywierania wpływu ..................................................................... 255
7.2.1. Zaangażowanie ......................................................................................... 255
7.2.2. Słuszność .................................................................................................. 258
Z
życia 7.b Dlaczego tak różne psychoterapie są skuteczne? .................................
259
7.2.3. Lubienie ................................................................................................... 262
7.2.4. Wzajemność ............................................................................................. 263
7.2.5. Niedostępność .......................................................................................... 264
7.3. Techniki manipulacji społecznych ................................................................... 266
7.3.1. Stopa w drzwiach .................................................................................... 266
7.3.2. Ukryte koszty i znikająca przynęta ........................................................ 267
7.3.3. Nieproszone ustępstwo ............................................................................ 269

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin