Forum logopedy listopad autyzm.pdf

(3913 KB) Pobierz
listopad 2014 (nr 4)
ŚWIAT
AUTYZMU
czyli jak wygląda
codzienne życie
z dzieckiem autystycznym
POMOC DLA OSÓB
Z ZABURZENIAMI ASD
Wywiad z Prof. Tomaszem
Wolańczykiem
ZESPÓŁ ASPERGERA
Problem z prawidłowym
diagnozowaniem
STYMULACJA
AUDIO-PSYCHO-LINGWISTYCZNA
55 zł (w tym 5% VAT)
Jak stosować tę metodę
w terapii dzieci z ASD
ISSN 2353- 8260
O d
R e dakcji
Drodzy
Czytelnicy!
Wydawca & Redakcja:
Forum Media Polska Sp. z o.o.
Sąd Rejonowy Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu
VIII Wydział Gospodarczy KRS
KRS nr 0000037307
NIP 781-15-51-223
Kapitał zakładowy: 300.000,00 zł
Adres redakcji:
ul. Polska 13, 60-595 Poznań
Prezes Zarządu:
Magdalena Balanicka
Dyrektor Wydawniczy:
Radosław Lewandowski
Redaktor merytoryczny:
Karina Szafrańska
Redaktor naczelny:
Lucyna Latajka
Koordynacja graficzna:
Edyta Żmuda
edyta.zmuda@forum-media.pl
Reklama:
Marlena Zamojcin
tel. 61 66 83 180
marlena.zamojcin@forum-media.pl
Obsługa klienta i prenumerata:
Infolinia: 0 801 88 44 22
tel. 61 66 55 800
bok@forum-media.pl
Projekt, ilustracje, DTP:
Michał Hojnacki
Druk:
Poligrafia Janusz Nowak
Nakład:
2500 egz.
Serwis zdjęciowy:
Dreamstime.com
Thinkstockphotos.com
Kolejny, czwarty już numer czasopisma „Forum
Logopedy”, który oddajemy w Państwa ręce, poświę-
cony jest tematyce autyzmu. Od czasu kiedy Leo
Kanner i Hans Asperger zwrócili uwagę na specyficz-
ne zachowania osób ze spektrum autyzmu (ASD), mi-
nęło już ponad 70 lat. W ciągu ostatnich 20 lat liczba
rozpoznawanych przypadków zaburzeń autystycz-
nych wzrosła dziesięciokrotnie. W Polsce szacuje się,
że dotkniętych zaburzeniem ASD jest ponad 45 tys.
osób. Pomimo starań lekarzy, terapeutów, organi-
zacji pozarządowych i społecznych zmierzających
do poprawy funkcjonowania tych osób i ich rodzin,
efekty nadal są ograniczone. Specjaliści z zakresu medycyny, psychologii, pedagogiki,
logopedii i wielu innych dziedzin zajmują się opracowaniem metod terapii, aby dla
każdej osoby dotkniętej ASD dobrać najbardziej odpowiedni jej rodzaj.
O skuteczności terapii dzieci z ASD decyduje wczesne rozpoczęcie działań i indy-
widualne podejście. Stymulacja rozwoju tych dzieci musi być wielokierunkowa i obej-
mować różne obszary funkcjonowania. O ile obserwujemy postęp prac badawczych
nad językowymi możliwościami tych osób, o tyle wiedza na temat ich komunikacji
ciągle nie jest wystarczająca. Bezsporne jest, że komunikacja na poziomie zarówno
językowym, jak i niejęzykowym jest u tych dzieci zaburzona. Większość dzieci z ASD
ma trudności z posługiwaniem się elementami komunikacji niewerbalnej. Sprawność
komunikacyjna służy socjalizacji, rozwojowi poznawczemu i emocjonalnemu dziecka
oraz umożliwia mu powiększanie obszaru doświadczeń – a tym samym rozumienie
świata i ludzi.
Wszystkie nieprawidłowości, jakie dostrzegamy w rozwoju dzieci ze spektrum
autyzmu, skłaniają do refleksji nad tym, z pomocą jakich metod możemy ich funk-
cjonowanie usprawnić.
W bieżącym numerze przedstawiamy Państwu artykuły dotyczące diagnozy
i terapii dzieci z ASD, studia przypadków dzieci z autyzmem, opisane przez praktyków
związanych zarówno z ośrodkami akademickimi, jak i ze specjalistycznymi poradniami.
Mamy nadzieję, że lektura tego numeru pozwoli Państwu pogłębić wiedzę na temat
autyzmu i metod używanych w terapii dzieci z ASD.
Życzymy owocnej lektury i sukcesów terapeutycznych!
dr n. hum. Karina Szafrańska
redaktor merytoryczna bieżącego numeru
wraz z zespołem redakcji i autorów
FORUM LOGOPEDY
L I S T O PA D 2 014
1
sp is
t reś ci
KSIĄŻKI I W YDARZENIA
TEM AT NUMERU
Świat autyzmu
3
4
W Y WIAD MIESIĄCA
Autystyczne realia czyli jak wygląda pomoc?
Rozmowa z prof. Tomaszem Wolańczykiem
(Nie) grzeczne dzieci? Wywiad z Iloną Rzemieniuk
7
9
Z PRAKT YKI LOGOPEDY
Jak diagnozować i leczyć autyzm?
Studium przypadku:
Terapia mowy dziecka mówiącego ze spektrum autyzmu
Co niepokoi w rozwoju mowy dziecka do 2. roku życia
Jak ułożyć program terapeutyczny dla dziecka
z trudnościami w komunikowaniu się i rozwoju mowy
Komunikacja osób z Zespołem Aspergera
Zrozumieć przysłowie
14
17
20
22
41
44
TEMAT
NUMERU
ŚWIAT
AUTYZMU
ZA JĘCIA Z POMYSŁEM
Scenariusz zajęć 1 dla dziecka z autyzmem
Scenariusz zajęć 2 dla dziecka 4-letniego z autyzmem
Scenariusz zajęć 3 dla dziecka 6-letniego z autyzmem
Karta pracy do ćwiczenia 1 scenariusza 3
dla dziecka 6-letniego z autyzmem
Wskazówki do pracy z dzieckiem autystycznym
Wskazania do terapii z uczniem z cechami autyzmu
Ćwiczenia głosowe w logorytmice
Scenariusz zajęć 4 dla dzieci 5–6 lat
Scenariusz zajęć 5 dla dzieci 5–6 lat
Scenariusz zajęć 6 dla dzieci 5–6 lat
Praca logopedy z dzieckiem z autyzmem
Informacja o terapii logopedycznej
Podsumowanie terapii logopedycznej
po I semestrze w roku szkolnym
26
27
28
29
30
32
33
34
35
36
37
38
39
METODY TERAPII LOGOPEDYCZNEJ
Zaburzenia ze spektrum autyzmu a rozwinięta metoda
stymulacji audio-psycho-lingwistycznej
Podążaj za dzieckiem, czyli jak prowadzić
terapię metodą prof. Alfreda Tomatisa?
Jak pracować z dziećmi z Zespołem Aspergera
47
51
53
WSPÓŁPRACA Z…
Praca pedagoga z dzieckiem autystycznym
Współwystępowanie zaburzeń psychicznych
w Zespole Aspergera
56
60
LOGOPEDA NA ŚWIECIE
Uregulowanie prawne zawodu logopedy w Niemczech
63
AK ADEMIA LOGOPEDY
2
Kiedy do psychologa? Jąkanie u dzieci jako problem
psychologiczny
40
FORUM LOGOPEDY
L I S T O PA D 2 014
k sią ż k i
i
w ydar zenia
AUTYZM – PRZYCZYNY,
SYMPTOMY, TERAPIA
Ewa Pisula
Wydawnictwo:
Grupa Wydawnicza Harmonia
Gdańsk
Objętość: 212 str.
Format: B5
Autorka w swej pracy porusza
problem diagnozowanego ostatnio
coraz częściej zaburzenia rozwoju,
jakim jest autyzm. Książkę swoją
Autorka adresuje przede wszystkim
do rodziców, którzy podejrzewają
autyzm u swojego dziecka lub którzy usłyszeli już tę diagnozę.
Z pracy skorzystają też osoby zainteresowane problemem z racji
wykonywanej pracy zawodowej. Książka składa się z pięciu roz-
działów. Pierwszy zawiera przegląd stanowisk dotyczących sfor-
mułowania samej definicji oraz przyczyn. Drugi i trzeci rozdział
to próba opisu objawów autyzmu oraz możliwości wczesnego
wykrycia. Rozdział czwarty to przegląd metod, a część ostatnia
to poradnik dla rodziców zawierający szereg rad na temat spo-
sobów pracy z dzieckiem. 
NOWE HISTORYJKI
SPOŁECZNE
Ponad 150 historyjek, które
uczą umiejętności społecz-
nych dzieci z autyzmem, ze-
społem Aspergera i ich rówie-
śników (z płytą CD).
Carol Gray
Wydawnictwo:
Grupa Wydawnicza Harmonia
Gdańsk
Objętość: 320 str.
Format: A4
Zwykle, gdy dowiaduję się, że Carol Gray pracuje nad
nową publikacją, nie mogę się doczekać chwili, w której
będę mógł przeczytać, co nowego ma do powiedzenia na
temat tego, jak dzieci z ASD postrzegają i odbierają świat.
Carol doskonale rozumie świat osób z autyzmem oraz jed-
nostek neurotypowych, a jej historyjki przydają się obu
stronom, wspierając wzajemne zrozumienie, komunikację
i akceptację. Z przedmowy dr. Tony’ego Attwooda.
„Autyzm a metoda prof. A. Tomatisa” Kraków 2014 r.
26 września 2014 r. w Krakowie odbyła się konferencja
logopedyczna „Autyzm a metoda prof. A. Tomatisa”, objęta
honorowym patronatem Polskiego Związku Logopedów.
Tematem przewodnim był autyzm ukazany w różnych kon-
tekstach. Podczas spotkania zorganizowanego przez firmę
Young Digital Planet przedstawiono m.in. innowacyjne
rozwiązanie, jakim jest wykorzystanie metody prof. Alfreda
Tomatisa w pracy z dziećmi autystycznymi. Honorowym
gościem oraz prelegentem był Jozef Vervoort, spadkobierca
metody Tomatisa, założyciel kliniki Atlantis-VZW w Sint-
Truiden w Belgii, która stała się największym na świecie
ośrodkiem oferującym terapię zaburzeń uwagi słuchowej,
uczenia się i stanów behawioralnych. Profesor Vervoort
otworzył konferencję, w której uczestniczyło ponad 100 lo-
gopedów, wykładem „Autyzm – co o nim wiemy?". Profesor
Alfred Tomatis mówił: „Nasz głos jest naszym najlepszym
przyjacielem" – o tym, jak wykorzystywać jego metodę
w terapii dzieci autystycznych, łącząc ją z innymi formami
terapii, tak aby uzyskać jak najlepsze wyniki, przekonywał
nas nie tylko profesor Vervoort, ale też matka dziecka auty-
stycznego, pani Bogusława Budna. Podczas swoich wystą-
pień podkreślali, że metoda prof. Alfreda Tomatisa nie jest
lekiem na autyzm, nie dokonuje cudów, ale w sposób zna-
czący je ułatwia. Na wspierającą rolę metody A. Tomatisa
w rozwoju mowy dzieci ze spektrum autyzmu wskazała
również pani Katarzyna Flak, przedstawiając efekty sto-
sowania tej metody w terapii. Z kolei dr Karina Szafrańska
z WSNS „Pedagogium“ w Warszawie swoim wystąpieniem
„Drama w rozwijaniu kompetencji językowych i komunika-
cyjnych dzieci ze spektrum zaburzeń autystycznych“ wska-
zała na dramę jako kolejną z metod stosowanych w terapii
dzieci autystycznych. W części poświęconej prezentacji
wyników swoich badań podkreśliła, że praca z dziećmi ze
spektrum zaburzeń autystycznych przynosi tym lepsze
efekty, im młodsze dzieci w niej uczestniczą.
Konferencja zorganizowana w Krakowie nie tylko umoż-
liwiła zapoznanie się z metodami stosowanymi podczas
terapii dzieci ze spektrum zaburzeń autystycznych, ale też
pozwoliła na wymianę doświadczeń logopedów zaintere-
sowanych tematem.
Ewa Małachowska
przewodnicząca PZL
3
Zgłoś jeśli naruszono regulamin