ćwiczenia 1.pdf

(68 KB) Pobierz
mgr Joanna Kądzielska
WNOZ – RATOWNICTWO MEDYCZNE
18.02.2010
ĆWICZENIE
1
ZASADY BADAŃ BAKTERIOLOGICZNYCH
METODY HODOWLI BAKTERII
METODY MIKROSKOPOWE
MORFOLOGIA BAKTERII
TOK BADANIA DIAGNOSTYCZNEGO
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Cel badań mikrobiologicznych.
Podło a stosowane do hodowli bakterii.
Podstawowe kształty i układy komórek bakteryjnych.
Rodzaje mikroskopów i ich zastosowanie.
Metody barwienia bakterii.
Bakterie Gram-dodatnie i Gram-ujemne.
Tok badania diagnostycznego.
Demonstracje:
1.
2.
3.
4.
5.
Wzrost bakterii na podło ach płynnych i stałych
Typy hemolizy na agarze z krwią
Testy biochemiczne do identyfikacji drobnoustrojów
Testy lekowra liwości dla bakterii
Jałowe naczynia do pobierania materiałów do badań mikrobiologicznych
Do wykonania:
1.
Posiew redukcyjny na podło e stałe i płynne
2.
Opis kolonii z posiewu powietrza metodą swobodnej sedymentacji
3.
Mikroskopowanie oraz wykonanie rysunków z gotowych preparatów:
- pałeczek Gram-ujemnych (Escherichia
coli)
- ziarniaków Gram-dodatnich (gronkowce)
- ziarniaków Gram-dodatnich (paciorkowce)
- laseczek
(Clostridium perfringens)
- dro d aków (Candida
albicans)
4.
Samodzielne przygotowanie i wykonanie preparatu mikroskopowego z hodowli
bakterii
mgr Joanna Kądzielska
BAKTERIE GRAM-UJEMNE
ROSNĄCE TLENOWO I/LUB WZGLĘDNIE BEZTLENOWO
PAŁECZKI GRAM-UJEMNE
I.
1.
Enterobacteriaceae
(pałeczki jelitowe)
Rodzaj:
Salmonella
Gatunki:
S. enterica
subsp.
enterica
ponad 2500 serowarów (serotypów), wa niejsze z nich
to:
S.
Enteritidis,
S.
Typhimurium,
S.
Hadar,
S.
Infantis,
S.
Virchof,
S.
Choleraesuis,
S.
Typhi
S. Paratyphi
S. bongori
niechorobotwórcza dla człowieka
Salmonella enterica
subsp.
enterica
serotyp Enteritidis oraz
Salmonella enterica
subsp.
enterica
serotyp Typhimurium
-
powoduje
salmonellozy, zaka enia i zatrucia
pokarmowe.
Są to serotypy odzwierzęce, np. dla
S. enterica
subsp.
enterica
serotyp
Enteritidis rezerwuarem jest drób, zwłaszcza kaczki. Choroba dotyczy raczej tylko
przewodu pokarmowego (powinowactwo bakterii do tkanki limfatycznej), niekiedy mo e
ulec uogólnieniu. Bardzo częsta na całym
świecie,
w Polsce około 10 tysięcy przypadków
rocznie.
Serotypy
Salmonella
zwyczajowo noszą nazwy, najczęściej związane z pierwotnym
miejscem wyhodowania bakterii, a jeszcze wcześniej związane z chorobotwórczością lub
ywicielem zwierzęcym.
Salmonella enterica
subsp.
enterica
serotyp Typhi
– pałeczka duru
brzusznego. Dur brzuszny jest chorobą szerząca się drogą pokarmową, ale dotyczącą
całego ustroju. ywicielem jest tylko człowiek, do zaka enia wystarczy spo ycie ok. 100
bakterii. Mo e występować długotrwałe nosicielstwo. W Polsce poni ej 100 przypadków
rocznie.
Salmonella enterica
subps.
enterica
serotyp Paratyphi–
pałeczka
paraduru – choroba klinicznie podobna do duru brzusznego, w Polsce występuje jeszcze
rzadziej ni dur brzuszny.
mgr Joanna Kądzielska
2.
Rodzaj:
Shigella
Gatunki:
S. dysenteriae, S. flexneri, S. boydii, S. sonnei
W Polsce występują tylko dwa gatunki:
S. flexneri
i
S. sonnei.
Ponad 95%
przypadków spowodowanych jest u nas, podobnie jak w innych krajach Europy oraz w
USA przez
S. sonnei.
Rocznie w Polsce notuje się kilkaset przypadków
czerwonki
bakteryjnej.
3.
Rodzaj:
Escherichia
Gatunek:
E. coli
Stanowi składnik prawidłowej mikroflory jelita grubego. Występuje u około 100%
populacji. Istnieją szczepy o podwy szonej chorobotwórczości lub wręcz chorobotwórcze.
Najczęściej powoduje
zaka enia układu moczowego (pęcherza i nerek), są to
najczęściej szczepy uropatogenne (UPEC).
Mo e powodować
ro nego typu
zaka enia w obrębie jamy brzusznej, zapalenie
otrzewnej,
po wydostaniu się na zewnątrz jelita. Mo e to mieć miejsce, np. po operacjach
brzusznych, ale nie tylko.
E. coli
mo e równie powodować
zaka enia ran, posocznice,
zaka enia innych układów, w tym układu oddechowego. Mogą zaka ać noworodki w
trakcie porodu.
Wśród szczepów
E. coli
wyró nia się szczepy chorobotwórcze dla
przewodu
pokarmowego
. Szczepy te powodują biegunki. Mogą to być
biegunki niemowląt,
biegunki podró nych
oraz inne. Nale
ą
tu następujące grupy:
ETEC
(enterotosynogenne
E. coli)
EPEC
(enteropatogenne
E. coli)
EIEC
(enteroinwazyjne
E. coli)
EHEC
(enterokrwotoczne
E. coli)
i inne.
Rodzaje:
4.
Klebsiella
5. Enterobacter
6. Serratia
7. Citrobacter
8. Proteus
inne
Ró ne zaka enia, zaka enia układu moczowego, zaka enia uogólnione, zaka enia ran,
zaka enia w obrębie jamy brzusznej.
Mogą wchodzić w skład prawidłowej mikroflory
jelita.
mgr Joanna Kądzielska
9.
Rodzaj:
Plesiomonas
– zaka enia
układu pokarmowego
10.
Rodzaj:
Yersinia
Gatunki:
Y. pestis
– pałeczka d umy. W Polsce obecnie nie
występuje.
Y. enterocolitica
,
Y. pseudotuberculosis
choroba odzwierzęca, wywołująca zaka enia przewodu pokarmowego , tzw.
Jersinioza.
II.
1.
Pałeczki niefermentujące
Rodzaj:
Pseudomonas
P. aeruginosa
Gatunek:
Rodzaje:
2.
Stenotrophomonas
3.
Burkholderia
4.
Acinetobacter
5.
inne
Pałeczki niefermentujące
występują w
środowisku,
np. w wodzie,
mogą
niekiedy kolonizować ludzi (przewód
pokarmowy).
Szczególnie chorobotwórcze są dla
ludzi
z obni oną odpornością.
Mogą zaka ać
rany (często pooparzeniowe).
P. aeruginosa
jest groźny w
zaka eniach oka.
Ponadto odgrywa szczególną rolę w
zaka eniach u ludzi z
mukowiscydozą.
Pałeczki niefermentujące są przyczyną
zaka eń szpitalnych,
poniewa
charakteryzują się często
du
ą
opornością na antybiotyki
i inne czynniki
przeciwbakteryjne
(środki dezynfekcyjne).
Łatwo namna ają się
wilgotnym (krany, umywalki, wazony z kwiatami).
Szczególnie niebezpieczne na oddziałach intensywnej terapii.
III.
Inne pałeczki
w
środowisku
1.
Rodzaj:
Haemophilus
Gatunek:
H. influenzae
– zaka enia ucha, zatok, oskrzeli, zapalenie
nagłośni, zapalenie spojówek, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Moraxella
– zapalenie ucha, zatok, oskrzeli, spojówek
Bordetella pertussis
- krztusiec
Brucella bovis
– brucelloza – choroba odzwierzęca
Francisella tularensis
– tularemia – choroba odzwierzęca
Legionella pneumophila
– legionelloza, zapalenie płuc
Aeromonas
–zaka enia
układu pokarmowego
i pozapokarmowe.
mgr Joanna Kądzielska
PRZECINKOWCE
1.
Rodzaj:
Vibrio
Gatunek:
V. cholerae -
cholera
V. parahaemolyticus
– zaka enia
układu pokarmowego
2.
Rodzaj:
Campylobacter
C.
jejuni
zaka enia
układu
pokarmowego
Gatunek:
(kampylobakterioza),
źródłem
zaka eń jest najczęściej drób.
3.
Rodzaj:
Helicobacter
Gatunek:
H. pylori
zapalenie błony
śluzowej
ołądka, choroba
wrzodowa, zwłaszcza dwunastnicy.
KRĘTKI
1.
Rodzaj:
Treponema
T. pallidum
– krętek blady - kiła
Gatunek:
2.
Rodzaj:
Leptospira
L. interrogans
– leptospirozy, choroby odzwierzęce
Gatunek:
3.
Rodzaj:
Borrelia
Gatunek:
B. burgdorferi
– borelioza z Lyme. Choroba odzwierzęca
przenoszona przez kleszcze. Rezerwuarem są gryzonie i inne ssaki.
B. recurrentis
– dur powrotny. Przenoszona przez wszy
ludzkie, rezerwuarem jest człowiek.
ZIARENKOWCE GRAM-UJEMNE
1.
Rodzaj:
Neisseria
Gatunek:
N. meningitidis
–dwoinka zapalenia opon mózgowo-
rdzeniowych
N. gonorrhoea
– dwoinka rze
ączki
2.
Rodzaj:
Branhamella
Gatunek:
B. catarrhalis
– zapalenie górnych i dolnych dróg
oddechowych
Zgłoś jeśli naruszono regulamin