DGP_2014_03_20_kadry_i_place.pdf

(2775 KB) Pobierz
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: johnprctorbob@gmail.com
tygodnik dla prenumeratorów
KADRY
i
PŁACE
Tyg
Tygodnika KADRY i PŁACE
KADR
gazetaprawna.pl
20 marca 2014
nr 55 (3696)
Czwartek
nie
kupisz w kiosku!
INFORMACJE O PRENUMERACIE:
www.gazetaprawna.pl/oferta2014
22 761 31 27
|
prenumeratadgp@infor.pl
Nie zapomnij,
przedłuż
prenumeratę DGP na
II kwartał
O kilku zmianach
od nowego miesiąca,
i nie tylko
Katarzyna
Dąbrowska
redaktor
prowadząca
Dziś dodatek specjalny
W
iele nowości czeka w kwietniu
zarówno na pracodawców, jak i na
pracowników. Zacznijmy od zmian
w dofinansowaniach z PFRON do
pensji niepełnosprawnych, które
polegają na zrównaniu kwot refundacji dla firm
z otwartego i chronionego rynku pracy. Oznacza to
niewielkie podwyższenie dopłat dla tych pierwszych
i drastyczne obniżenie dla drugich. Na reakcję
pracodawców nie musieliśmy długo czekać, bo jak
tylko pojawiły się propozycje zmian, to wielu z nich
deklarowało redukcje etatów. W szczególności
zapowiadały to zakłady pracy chronionej. Ogranicze-
nie dopłat i niezaoferowanie w zamian żadnych
ułatwień zmusza ich do rezygnacji ze statusu ZPChr
z powodów czysto ekonomicznych. Konsekwencje
dotkliwie odczują nie tylko pracodawcy, ale przede
wszystkim pracownicy.
Inną nowością dla firm jest rozliczanie podatku VAT.
W dużym skrócie od 1 kwietnia przy zakupie nowej
floty samochodowej przedsiębiorca będzie mógł od-
liczyć 100 proc. VAT (samochód używany tylko do
celów służbowych) lub 50 proc. VAT (auto używane
do celów służbowych i prywatnych). Jeśli skorzysta
z pierwszej możliwości, to będzie się to wiązało z do-
datkowymi obowiązkami wobec urzędu skarbowe-
go oraz wobec pracowników, którym przekaże auto
służbowe. Sprawa nie wydaje się taka oczywista, po-
kazujemy więc, na co przy okazji zmian w VAT działy
kadrowe powinny zwrócić szczególną uwagę. Przypo-
minamy też zasady przekazywania samochodów fir-
mowych do użytku podwładnym.
Poza tym w tygodniku wiele innych artykułów.
W ramach comiesięcznej publikacji stanowisk Pań-
stwowej Inspekcji Pracy dziś można przeczytać o tym,
kiedy kierowcy przysługuje ryczałt za nocleg.
Publikujemy także ostatni już odcinek cyklu: Jak pra-
widłowo zorganizować pracę przedstawiciela handlo-
wego, a w nim m.in., czy pracodawca zawsze odzyska
powierzony podwładnemu laptop.
Na czytelnym schemacie pokazujemy też, co czeka
zleceniobiorców po zmianach w oskładkowaniu
umów cywilnoprawnych. Jedno jest pewne – będą
musieli się wykazać dużą czujnością. Dodatkowo
ekspert wyjaśnia, na jakich zasadach ZUS będzie mógł
sprawdzać nieuczciwych zleceniobiorców, którzy
chcą ukryć swoje zarobki.
Po 1 kwietnia
pracodawca musi
przejrzeć umowy
i re ulaminy
KOMENTARZE
D1–8
Na ubezpieczonych nakłada się dużą odpowiedzialność
C2
Rząd szykuje duże zmiany w oskładkowaniach umów-zleceń. Zleceniobiorcy mają pilnować, by wszystkie umowy prawidłowo
zgłoszono do ZUS. Czy jednak ubezpieczyciel będzie je w stanie weryfikować – pisze Andrzej Radzisław, radca prawny
AKTUALNOŚCI
Rewolucja w dopłatach do pensji niepełnosprawnych
C3
Od 1 kwietnia nastąpi zmiana w dofinansowaniach, o które przedsiębiorcy mogą co miesiąc wnioskować do PFRON.
Chodzi zarówno o wysokość uzyskanej kwoty, jak i zasady jej przyznawania
Ostrożnie z wydzielaniem stanowiska głównej księgowej
C3
Pracodawcy, chcąc ominąć przepisy o obowiązku rekompensaty za pracę w nadgodzinach, wydzielają stanowiska pseudo-
zarządcze, a w praktyce zatrudnione na nich osoby wykonują zadania szeregowe. Takie działania piętnuje Sąd Najwyższy
STANOWISKO PIP
Kierowcy, który wykorzystał odpoczynek
w kabinie pojazdu, nie przysługuje ryczałt za nocleg
CYKL: WĄTPLIWOŚCI W WYNAGRODZENIACH
E
DOW
URZĘ
IA
NIEN
Ś
W YJA
C4
Jakie koszty uzyskania, gdy pensja jest niższa niż 100 zł
C5
Zdarza się, że wynagrodzenie pracownika jest na tyle niskie, że przewyższają je koszty uzyskania. Pojawia się pytanie,
czy wtedy można zastosować standardową kwotę 112,25 zł lub 139,06 zł
UBEZPIECZENIA I ŚWIADCZENIA
Nowa składka na ubezpieczenie wypadkowe
Unia wyjaśniła pojęcie zastępowania,
ale nie podała, od kiedy stosować nowe wytyczne
ZUS nie odpowie za błędne porady przez telefon
Kilka dni nie wystarczy, aby dostać wysoki
zasiłek macierzyński
W NUMERZE TAKŻE SPECJALNY DODATEK
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: johnprctorbob@gmail.com
C2
Dziennik Gazeta Prawna, 20 marca 2014 nr 55 (3696)
gazetaprawna.pl
kom e n ta r z e
Na ubezpieczonych nakłada się dużą odpowiedzialność
względów technicznych nie
będzie ona mogła być udzielo-
na przed terminem płatno-
ści składek. Przykładowo gdy
płatnik będzie miał wątpliwo-
ści, czy za wrzesień powinna
być za zleceniobiorcę opła-
cana tylko składka zdrowot-
na, odpowiedź na to pytanie
uzyska już po terminie płat-
ności składek za ten miesiąc,
czyli dopiero po 15 paździer-
nika. ZUS będzie bowiem
wiedział, od jakiej podsta-
wy składki wykazali pozo-
stali płatnicy. Z tego powodu
informacja będzie dotyczyła
nie bieżącego miesiąca, lecz
okresów wcześniejszych.
Oczywiście ZUS nie będzie
przekazywał danemu płatni-
kowi informacji, w jakiej kon-
kretnie firmie zleceniobiorca
jest zatrudniony, to bowiem
nie ma znaczenia. Płatnik
będzie mógł tylko sprawdzić,
czy ubezpieczony złożył pra-
widłowe oświadczenie, że
podlega wyłącznie ubezpie-
czeniu zdrowotnemu.
Na tym tle powstaje pytanie,
czy w sytuacji gdy za skutki
błędnego oświadczenia odpo-
wiadać będzie ubezpieczony,
płatnicy będą występować do
ZUS o te informacje. Oczywi-
ście ZUS także będzie za po-
średnictwem swoich aplikacji
systemowo sprawdzał, czy za
zleceniobiorców prawidło-
wo są wykazywane składki.
Gdy odkryje nieprawidłowo-
ści, będzie o tym informował
płatników.
Ustawodawca przerzuca całą
odpowiedzialność za błąd
w oświadczeniu na zlecenio-
biorcę. Czy zleceniodawca
będzie mógł zatem zażądać od
zleceniobiorcy zwrotu całości
składek wraz z częścią finan-
sowaną przez ubezpieczonego
oraz całości odsetek? Sprawa
jest dyskusyjna. Płatnik nie
powinien odnosić korzy-
ści z powodu błędu ubezpie-
czonego, a tak byłoby, gdyby
ten drugi został zobowiąza-
ny do sfinansowania całości
powstałego zadłużenia. Po-
mijając dobrowolne ubezpie-
czenie chorobowe, płatnik
z własnych środków finan-
suje składki na ubezpiecze-
nia społeczne w wysokości
18,19 proc., a ubezpieczo-
ny 11,26 proc. Przy wynagro-
dzeniu w wysokości 1000 zł
pomyłka kosztowałaby zlece-
niobiorcę dodatkowo ponad
18 proc. jego wynagrodzenia
plus oczywiście odsetki.
Skoro obowiązuje zasada
współfinansowania składek,
to powinna mieć ona za-
stosowanie również wtedy,
gdy składki będą opłaca-
ne z opóźnieniem na skutek
błędu ubezpieczonego. Musi
on więc odpowiadać za po-
wstałe zadłużenie, ale jed-
nocześnie nie powinno to
oznaczać, że wszystkie składki
ma sfinansować z własnych
środków. Moim zdaniem ta
zasada powinna być interpre-
towana w ten sposób, że gdy
płatnik składek uzyska infor-
macje, że składki na ubezpie-
czenia społeczne nie zostały
opłacone, powinien złożyć
korektę dokumentów rozli-
czeniowych i opłacić składki
wyłącznie w części finanso-
wanej z jego środków. Na-
stępnie powinien przekazać
oświadczenie ubezpieczone-
go, na podstawie którego nie
opłacał składek. Wówczas ZUS
dochodziłby składek finanso-
wanych ze środków ubezpie-
czonego oraz całości odsetek
od ubezpieczonego. Możliwe
jest również takie rozwią-
zanie, że płatnik składek po
uzyskaniu informacji, że za
zleceniobiorcę nie były opła-
cane składki na ubezpiecze-
nia społeczne, składałby tylko
korektę dokumentów do ZUS,
a żadnych składek nie opła-
całby. Wówczas ZUS docho-
dziłby całości zadłużenia od
ubezpieczonego. Po uregulo-
waniu należności ubezpieczo-
ny miałby regres do płatnika
o zwrot składek na ubez-
pieczenia społeczne, które
powinny zostać sfinansowane
z jego środków.
Andrzej Radzisław
radca prawny, ekspert
od ubezpieczeń społecznych
rojekt nowelizacji
ustawy o systemie
ubezpieczeń społecz-
nych wprowadza
zmiany dotyczące podlegania
ubezpieczeniom przez
zleceniobiorców. Obecnie
osoba, która wykonuje więcej
niż jedną umowę-zlecenie,
obowiązkowo ubezpiecze-
niom tym podlega z jednej
wybranej umowy. Nie ma
przy tym znaczenia wysokość
wynagrodzenia. Po zmianie
zleceniobiorca, którego
podstawa wymiaru składek
na obowiązkowe ubezpiecze-
nia społeczne będzie niższa
od minimalnego wynagro-
dzenia, obowiązkowo
ubezpieczeniom będzie
podlegał także z innych
umów-zleceń do czasu, aż
łączna podstawa wymiaru
będzie wynosiła co najmniej
minimalne wynagrodzenie.
Projekt nowelizacji ustawy
systemowej nakłada na
ubezpieczonego obowiązek
poinformowania zlecenio-
dawcy o wysokości podstawy
wymiaru u poszczególnych
płatników. Jednocześ-
nie wskazano, że za skutki
błędnej informacji będzie od-
powiadał ubezpieczony.
Na wniosek płatników
również ZUS będzie badał, czy
za zleceniobiorcę, który w tym
samym czasie ma więcej niż
jedną umowę, składki są wy-
kazywane od prawidłowych
podstaw wymiaru. Ustawa nie
określa, w jakim terminie ZUS
ma udzielić informacji. Ze
p
k
korekta przywilejów mundurowych na raty
Bożena Wiktorowska
dziennikarz
Dziennika Gazety Prawnej
p
rzez ostatnie dekady służby mundurowe były pieszczo-
chem władzy. Legendarne sklepy za żółtymi firankami,
własne ośrodki wypoczynkowe w najpiękniejszych
miejscach Polski, pensje przekraczające wszelkie
normy przyzwoitości. A to wszystko w
imię utrwalania
socjalizmu. Po 1989 roku nastąpiła weryfikacja munduro-
wych, ale przywileje zostały.
Dopiero niedawno zszokowana opinia publiczna z debaty
w Sejmie dowiedziała się, że przebywający na zwolnie-
niu lekarskim policjant nie może być kontrolowany. Prawa
do sprawdzenia, co robi nieobecny na służbie mundurowy,
na podstawie (jeszcze) obowiązujących przepisów nie miał
bowiem ani lekarz orzecznik Ministerstwa Spraw Wewnętrz-
nych, ani bezpośredni przełożony chorego. Dochodziło więc
do sytuacji absurdalnych. Demonstrujący policjanci wzięli
na dzień swoistego strajku zwolnienia lekarskie, a przełożeni
z tego powodu nie mogli im zabrać nawet złotówki. Podobno
na przeszkodzie stało to, że uposażenie za dany miesiąc było
wypłacane z góry. Jednak okazuje się, że dla chcącego nie ma
nic trudnego.
Rząd rozpoczął porządki w służbach. Na pierwszy ogień
poszły wypłaty uposażenia za czas chorobowego.
Prezydent już podpisał ustawę z 24 stycznia 2014 r.
o zmianie ustawy o Policji, ustawy o Straży Granicznej,
ustawy o Państwowej Straży Pożarnej, ustawy o Biurze
Ochrony Rządu, ustawy o Agencji Bezpieczeństwa We-
wnętrznego oraz Agencji Wywiadu, ustawy o służbie woj-
skowej żołnierzy zawodowych, ustawy o Centralnym Biurze
Antykorupcyjnym, ustawy o służbie funkcjonariuszy Służby
Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojsko-
wego, ustawy o Służbie Więziennej oraz niektórych innych
ustaw. Dokument ten teraz czeka na publikację w Dzienni-
ku Ustaw.
Na tej podstawie za czas korzystania ze zwolnienia le-
karskiego funkcjonariusze i żołnierze co do zasady będą
otrzymywać 80 proc. uposażenia zasadniczego wraz z do-
datkami o charakterze stałym. Odpowiedniemu zmniej-
szeniu ulegnie w związku z tym nagroda roczna, ale
zmniejszenie uposażenia nie będzie uwzględniane przy
obliczaniu podstawy wymiaru uprawnień emerytalnych
i rentowych. Tym samym mniejszą wypłatę otrzymają poli-
cjanci, strażacy lub pogranicznicy, którzy zachorowali
na grypę lub przeziębienie na przykład po akcji mającej
na celu zabezpieczenie imprezy. Nie na wiele zdały się pro-
testy związkowców służb mundurowych, którzy domagali
się prawa do chorowania na co się chce przez 14 dni w roku
z prawem do pełnego uposażenia.
To nie koniec przykrych niespodzianek dla mundurowych.
Teraz Senat kończy pracę nad ustawą o świadczeniach od-
szkodowawczych przysługujących w razie wypadku lub
choroby pozostających w związku ze służbą. Zgodnie z nią
mundurowi będą otrzymywać odszkodowania za wypadki
na służbie. Ustawa ta jest także podstawą do wydania przez
ministra spraw wewnętrznych rozporządzenia wykonaw-
czego określającego choroby zawodowe. Na tej liście znala-
zły się m.in. choroby serca, niektóre rodzaje nadciśnienia
oraz alergie. Muszą być one spowodowane m.in. przez takie
związki chemiczne jak amoniak, chlor, nafta czy mieszani-
ny węglowodorów.
Rząd planuje także wprowadzenie dodatkowych ograni-
czeń. Aby lekarz orzecznik mógł uznać, że takie objawy
mają związek ze służbą, muszą się one pojawić w ciągu
roku od zakończenia narażenia na czynniki szkodliwe.
Okazuje się jednak, że do tego będzie jeszcze potrzebna
nowelizacja ustawy o komisjach lekarskich. To bowiem
one na wzór ZUS mają przejąć odpowiedzialność także
za sprawdzanie sposobu wykorzystania zwolnień lekar-
skich. Będą także sprawdzać, czy mundurowy faktycznie
był chory.
Problem jednak polega na tym, że sprawę chorych mundu-
rowych będą regulować trzy odrębne ustawy. Rząd wycofał
się bowiem z przygotowania biblii chorego mundurowego,
gdzie byłyby zawarte wszystkie przepisy mające związek
z nieobecnością na służbie. Wszystko to przez widmo pro-
testów (których praktycznie nie było) mundurowych nieza-
dowolonych z zabrania im przywilejów.
prenumerata
kadry
i płace
Redaktor prowadzący:
Katarzyna Dąbrowska
tel. 22 530 40 51
katarzyna.dabrowska@infor.pl
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: johnprctorbob@gmail.com
Dziennik Gazeta Prawna, 20 marca 2014 nr 55 (3696)
gazetaprawna.pl
C3
A K T UA L NO Ś C I
kwiecień
wtorek
Rewolucja w dopłatach
do pensji niepełnosprawnych
Mateusz
Brząkowski
radca prawny,
Polska
Organizacja
Pracodawców
Osób Niepełno-
prawnych
Ruszyła kampania informacyjna o OFE
Ministerstwo Finansów wraz z Ministerstwem Pracy i Po-
lityki Społecznej 17 marca rozpoczęło edukacyjno-infor-
macyjną kampanię społeczną na temat zmian w systemie
emerytalnym. Głównym jej elementem jest przygotowana
strona internetowa www.emerytura.gov.pl, która zawiera
wiele informacji i odpowiedzi na pytania o przyszłą eme-
ryturę, o ZUS czy OFE. Na stronie znajdują się odpowiedzi
m.in. na pytania: jakie zmiany wprowadził rząd w powszech-
nym systemie emerytalnym, co zrobić, aby zapewnić sobie
dodatkowe zabezpieczenie finansowe po przejściu na eme-
ryturę, od czego zależy wysokość naszej przyszłej emerytu-
ry oraz kiedy i w jaki sposób będziemy podejmować decy-
zję w sprawie części naszej przyszłej składki emerytalnej.
Oprócz strony internetowej przygotowane zostały także
spoty radiowe oraz broszura informacyjna, która będzie
dostępna m.in. w oddziałach ZUS i w urzędach skarbowych.
Będą
zmiany w dofinansowaniach
, o które firmy mogą się ubiegać
z PFRON. Dotyczą one wysokości tych kwot oraz zasad ich przyznawania
widomych oraz osób niepełno-
sprawnych, w odniesieniu do
których orzeczono: chorobę
psychiczną, upośledzenie umy-
słowe, całościowe zaburzenia
rozwojowe lub epilepsję.
W pozostałym zakresie za-
sady wyliczania i przyzna-
wania dofinansowań się nie
zmienią. Zatem aby uzyskać
dopłatę do pensji niepełno-
sprawnego, należy m.in.:
I
wykazać na każdego nie-
pełnosprawnego pracowni-
ka tzw. efekt zachęty,
I
przestrzegać zasady, iż
kwota miesięcznego do-
finansowania nie może
przekroczyć kwoty 75 proc.
faktycznie i terminowo po-
niesionych kosztów płacy,
I
nie posiadać zaległości wo-
bec PFRON przekraczają-
cych ogółem kwotę 100 zł,
I
nie znajdować się w trud-
nej sytuacji ekonomicznej
według kryteriów określo-
nych w przepisach prawa
Unii Europejskiej dotyczą-
cych udzielania pomocy
publicznej, wyszczególnio-
nych w: pkt 9–11 Wytycz-
nych wspólnotowych
dotyczących pomocy pań-
stwa w celu ratowania i re-
strukturyzacji zagrożonych
przedsiębiorstw (Dz.Urz. UE
seria C nr 244 z 1 paździer-
nika 2004 r., str. 2) oraz
art. 1 ust. 7 rozporządzenia
Komisji (WE) nr 800/2008
z 6 sierpnia 2008 r. uznają-
cego niektóre rodzaje pomo-
cy za zgodne ze wspólnym
rynkiem w zastosowaniu
art. 87 i 88 Traktatu (ogólne-
go rozporządzenia w spra-
wie wyłączeń blokowych;
Dz. Urz. WE L 214 z 09 sierp-
nia 2008 r., str. 3),
I
przekazywać wynagrodze-
nie niepełnosprawnego na
jego konto albo przekazem
pocztowym.
Zgodnie z art. 26a ustawy
z 27 sierpnia 1997 r. o rehabi-
litacji zawodowej i społecznej
oraz zatrudnianiu osób nie-
pełnosprawnych (t.j. Dz.U.
z 2011 r. nr 127, poz. 721 ze
zm.; dalej: ustawa o rehabili-
tacji) podmiotami uprawnio-
nymi do ubiegania się o dofi-
nansowanie do wynagrodzeń
zatrudnionych pracowników
niepełnosprawnych mogą być:
I
pracodawca prowadzący
zakład pracy chronionej,
I
pracodawca zatrudniają-
cy co najmniej 25 pracow-
ników w przeliczeniu na
pełny wymiar czasu pracy
i osiągający wskaźnik za-
trudnienia osób niepełno-
sprawnych w wysokości co
najmniej 6 proc.,
I
pracodawca zatrudniają-
cy w przeliczeniu na pełny
wymiar czasu pracy mniej
niż 25 pracowników.
Wypadki w pracy w 2013 roku
Główny Urząd Statystyczny wydał opracowanie „Wypadki
w pracy w 2013 r.”, które zawiera informacje o wypadkach
przy pracy osób pracujących w całej gospodarce narodowej
w ubiegłym roku. Wynika z niego, że ogółem w wypadkach
przy pracy poszkodowanych było ponad 88 tys. osób, z czego
w wypadkach średnich 276 osób, w ciężkich 529 osób i w lek-
kich 87 432 osoby. Z liczby ogólnej niewiele ponad 32 tys.
poszkodowanych to kobiety, a 90 przypadków dotyczyło
młodocianych. Liczba dni niezdolności do pracy, których
udzielono w związku z powstałymi wypadkami przy pracy,
wyniosła ponad 3 mln, co oznacza, że na jednego poszko-
dowanego przypadło 35,4 dnia.
W publikacji zamieszczono również dla porównania dane
z 2012 roku. Analizując opracowanie GUS, warto wiedzieć,
że informacje dane o wypadkach przy pracy dotyczą osób,
które uległy wypadkom indywidualnym i zbiorowym.
Przejrzyste systemy motywacyjne
w służbach
W czwartek 13 marca 2014 r. Ministerstwo Spraw We-
wnętrznych opublikowało raport o równym traktowaniu
kobiet i mężczyzn w służbach mundurowych. Wynika
z niego, że do potencjalnych nieprawidłowości dochodzi
w kształtowaniu uposażeń oraz przyznawaniu nagród
i awansów. We wszystkich służbach podległych MSW
można zauważyć niekorzystne dla kobiet zróżnicowanie
w przypadku obsadzania najwyższych stanowisk kierow-
niczych.
Ponadto z raportu wynika, że wśród funkcjonariuszy wi-
doczny jest brak edukacji w zakresie równego traktowa-
nia. Dlatego minister spraw wewnętrznych wystąpił do
wszystkich komendantów służb podległych o opracowanie
przejrzystych systemów motywacyjnych. Komendanci Stra-
ży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Policji mają
wprowadzić procedury antydyskrymiancyjne i antymob-
bingowe w swoich formacjach. Ponadto Straż Graniczna,
Państwowa Straż Pożarna oraz Biuro Ochrony Rządu mają
opracować procedury dotyczące obsadzania stanowisk
kierowniczych. Planowana data przesłania przez szefów
służb opracowanych procedur do ministerstwa to 31 maja.
Od nowego miesiąca
Zgodnie z art. 3 ustawy z 8 li-
stopada 2013 r. o zmianie nie-
których ustaw w związku
z realizacją ustawy budżeto-
wej (Dz.U. poz. 1645) wprowa-
dzono zmiany do ustawy o re-
habilitacji, które polegają na
tym, iż od 1 kwietnia 2014 r.
pracodawcy z otwartego
rynku pracy oraz pracodaw-
cy prowadzący zakład pra-
cy chronionej (ZPChr) będą
otrzymywać takie samo dofi-
nansowanie do wynagrodzeń
niepełnosprawnych pracow-
ników. To duża zmiana, po-
nieważ w poprzednich latach
pracodawcy z otwartego ryn-
ku pracy mogli uzyskać tylko
70 proc. kwot dofinansowań,
które przysługiwały ZPChr.
Nowością jest także to, że
wysokość miesięcznego dofi-
nansowania nie będzie zależała
od kwoty minimalnego wyna-
grodzenia za pracę. W poprzed-
nich latach wysokość dofinan-
sowania uzależniona była od
kwoty minimalnego wyna-
grodzenia obowiązującego
w grudniu roku poprzednie-
go. Pozwalało to na coroczną
waloryzację wysokości kwot
dofinansowania na podstawie
wysokości minimalnego wyna-
grodzenia za pracę, ustalanej
na podstawie odrębnych prze-
pisów. Zmiana pozwoli ustawo-
dawcy na dokonywanie zmian
kwoty dofinansowania bez ko-
nieczności zmiany wysokości
minimalnego wynagrodzenia
za pracę, stanowiącej podstawę
wyliczenia.
Jakie skutki
Przedsiębiorcy z chronionego
rynku pracy otrzymają mniej-
sze dofinansowanie niż do tej
pory. Natomiast kwota refun-
dacji dla pozostałych praco-
dawców będzie nieznacznie
wyższa. Maksymalne kwoty
dofinansowań przedstawia-
my na wykresach. Kwoty te bę-
dzie można zwiększyć o 600 zł
w przypadku zatrudniania nie-
trzy pytania
do eksperta
Sztuczne wydzielenie stanowiska głównej księgowej sąd może podważyć
DR PATRYCJA ZAWIRSKA
radca prawny, kierujący
Departamentem Prawa Pracy
w Kancelarii K&L Gates Jamka sp.k.
Rada Ochrony Pracy o czynnikach
rakotwórczych w miejscu pracy
W Sejmie 11 marca odbyło się posiedzenie Rady Ochro-
ny Pracy, które dotyczyło oceny narażenia zawodowe-
go pracowników na substancje chemiczne, ich miesza-
niny, czynniki lub procesy technologiczne o działaniu
rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.
W jego trakcie rada zaleciła Państwowej Inspekcji Pracy
i Państwowej Inspekcji Sanitarnej prowadzenie kontroli
wszystkich substancji rakotwórczych lub mutagennych
występujących w środowisku pracy. Dodatkowo organy
te mają zwrócić szczególną uwagę na rzetelność skła-
danych przez zakłady pracy informacji o narażeniu na
te substancje.
Ponadto rada zaleciła prowadzenie szkoleń dla pracodaw-
ców na temat wymagań obowiązujących na podstawie
aktów prawnych dotyczących substancji chemicznych
i ich mieszanin sklasyfikowanych jako rakotwórcze lub
mutagenne. Jest to istotna kwestia zwłaszcza w odniesie-
niu do pracodawców małych i średnich przedsiębiorstw,
którzy mają problemy z właściwą identyfikacją zagrożeń
stwarzanych przez czynniki szkodliwe dla zdrowia wy-
stępujące na stanowiskach pracy.
KD
Czy główna księgowa jest osobą
zarządzającą w imieniu pracodawcy
w rozumieniu art. 151
4
kodeksu pracy?
Tak, główna księgowa jest uznawana
za osobę zarządzającą zakładem pra-
cy w imieniu pracodawcy. Definicja
takich osób jest zawarta w art. 128
par. 2 pkt 2 k.p. Są to pracownicy, któ-
rzy jednoosobowo kierują zakładem
pracy i ich zastępcy lub pracownicy
wchodzący w skład kolegialnego or-
ganu zarządzającego zakładem pracy
oraz właśnie główni księgowi.
Ostatnio Sąd Najwyższy także zajmował
się sprawą głównej księgowej. W wyroku
z 19 grudnia 2013 r., sygn. akt II PK 70/12,
uznał, że ma ona prawo do dodatkowej
pensji za nadgodziny. W przytoczonej
sprawie w księgowości była jeszcze
tylko zatrudniona stażystka. Główna
księgowa kierowała też działem kadr.
Zdaniem SN pracodawca nałożył na nią
zadania, które wymagały stałej pracy
po godzinach. Jak należy interpretować
Ogólna zasada jest następująca: za-
rządzający zakładem pracy − co do
zasady − nie nabywają prawa do do-
datkowych świadczeń za nadgodzi-
ny. Z założenia tacy pracownicy sami
decydują przecież o organizacji pracy,
wymiarze zadań itd. Jeśli tak nie jest,
a wskutek narzuconej im, wadliwej
organizacji pracy są zmuszeni do
systematycznego przekraczania obo-
wiązujących norm czasu pracy, mają
jednak prawo do świadczeń za nad-
godziny. Dotyczy to jednak sytuacji
skrajnych i wyjątkowych. Przykłado-
wo trudno wyobrazić sobie, aby czło-
nek zarządu spółki kapitałowej nie
miał wpływu na to, ile pracuje.
Czy tak samo prawo do dodatkowej
pensji za pracę po godzinach będzie
wyglądało w przypadku głównej księgo-
wej, która oprócz zadań kierowniczych
wykonuje niejednokrotnie takie same
czynności jak podlegli jej pracownicy?
orzecznictwo SN, skoro kodeks pracy nie
przyznaje takim osobom dodatków za
nadgodziny?
Kluczowe jest ustalenie rzeczywiste-
go charakteru pracy głównej księgo-
wej. Ważna, by była księgową głów-
ną nie tylko na papierze, lecz także
w rzeczywistości. Taka
księgowa
ma
organizować
pracę
podległych sobie
pracowników, kierować sprawami
zespołu, decydować
o
kolejności i
spo-
sobie wykonywanych czynności. Nie
oznacza to,
że sama nie
może zajmo-
wać się niekiedy czynnościami ana-
logicznymi do
swoich
podwładnych.
Wspomniany wcześniej wyrok
z
19
grudnia 2013 r. dotyczył sytuacji, gdy
główna
księgowa
wykonywała wiele
różnorakich zadań, które były jej
na-
rzucane przez
pracodawcę.
Typowe
czynności zarządcze były
wyjątkiem,
a nie zasadą. Dlatego SN
wydał
taki,
a nie inny
wyrok.
Orzecznictwo SN należy interpreto-
wać jako ostrzeżenie
dla pracodawców,
którzy sztucznie wydzielają stanowi-
ska pseudozarządcze lub kierownicze,
podczas
gdy
w
praktyce
zatrudnieni
na nich
pracownicy wykonują zadania
szeregowe, a
ich
praca
jest
odgórnie
organizowana. W ten sposób szefo-
wie usiłują
ominąć
przepisy dotyczące
obowiązku zagwarantowania dodatko-
wych pieniędzy lub czasu wolnego
za
nadgodziny.
Takie
działanie jest
nie-
prawidłowe. Właśnie taka
praktyka
jest
piętnowana
przez
SN.
PISZCIE DO NAS,
MY NAPISZEMY O WAS
katarzyna.dabrowska@infor.pl
Rozmawiała
Katarzyna Dąbrowska
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: johnprctorbob@gmail.com
C4
Dziennik Gazeta Prawna, 20 marca 2014 nr 55 (3696)
gazetaprawna.pl
CZAS PRACY
Kierowcy, który wykorzystał odpoczynek w kabinie
pojazdu, nie przysłu uje ryczałt za nocleg
STANOWISKO KOMISJI PRAWNEJ GŁÓWNEGO INSPEKTORA PRACY Z
WRZEŚNIA
R.
Kierowcy samochodu cięża-
rowego, który wykorzystuje
odpoczynek dzienny i skró-
cony odpoczynek tygodnio-
wy w warunkach wskazanych
w art. 8 pkt 8 rozporządze-
nia 561/2006 WE lub odpo-
czynek dobowy w warunkach
wskazanych w art. 14 usta-
wy o czasie pracy kierowców,
co do zasady nie przysługu-
je ryczałt za nocleg wynika-
jący z rozporządzenia z 29
stycznia 2013 r. w sprawie
należności przysługujących
pracownikowi zatrudnione-
mu w państwowej lub sa-
morządowej jednostce sfery
budżetowej z tytułu podró-
ży służbowej. W sytuacji, gdy
pracownik zakwestionuje
zapewnienie mu odpowied-
nich warunków, sprawa ma
charakter sporny, a organem
właściwym do rozstrzygnię-
cia jest sąd.
Przepisy ustawy z dnia
16 kwietnia 2004 r. o cza-
sie pracy kierowców (Dz.U.
z 2012 r. poz. 1155, z późn. zm.)
w art. 21a stanowią, że kie-
rowcy w podróży służbowej
przysługują należności na po-
krycie kosztów związanych
z wykonywaniem tego zada-
nia służbowego, ustalane na
zasadach określonych w prze-
pisach art. 775 § 3–5 Kodeksu
pracy – obecnie rozporządze-
niem Ministra Pracy i Poli-
tyki Społecznej z 29 stycznia
2013 r. w sprawie należności
przysługujących pracowni-
kowi zatrudnionemu w pań-
stwowej lub samorządowej
jednostce sfery budżetowej
z tytułu podróży służbowej
(Dz. U. poz.167).
Zgodnie z art. 775 § 3 Ko-
deksu pracy pracodawcy spo-
za sfery budżetowej mogą
ustalać we własnym zakre-
sie warunki wypłacania pra-
cownikom należności z ty-
tułu podróży służbowej na
obszarze kraju i poza jego
granicami – w tym także wa-
runki zwrotu kosztów nocle-
gów – w drodze postanowień
układu zbiorowego pracy, re-
gulaminu wynagradzania lub
umowy o pracę. W pierwszej
kolejności zatem, oceniając,
na jakich zasadach rozlicza-
ne będą ewentualne koszty
noclegów, należy sięgnąć do
aktów wewnętrznych pra-
codawcy. Pracodawca może
ustalić prawo do ryczałtu za
nocleg również w sytuacji gdy
nocleg spędzany jest w pojeź-
dzie wyposażonym w miejsce
do spania.
Przepisy rozporządzenia
z 29 stycznia 2013 r. w spra-
wie należności przysługują-
cych pracownikowi zatrud-
nionemu w państwowej lub
samorządowej jednostce sfe-
ry budżetowej z tytułu podró-
ży służbowej znajdą zasto-
sowanie, jeżeli pracodawca
spoza sfery budżetowej nie
dokona stosownych regula-
cji w aktach wewnętrznych
(art. 77
5
§ 5 Kodeksu pracy).
Zgodnie z § 8 i § 16 ww.
rozporządzenia, mającymi
zastosowanie odpowied-
nio do podróży krajowych
i zagranicznych, pracowni-
kowi przysługuje za nocleg
zwrot kosztów w wysokości
stwierdzonej rachunkiem
(z zastrzeżeniem wysoko-
ści maksymalnej). W razie
nieprzedłożenia rachunku
pracownikowi przysługuje
ryczałt za nocleg. Zwrot kosz-
tów noclegu czy ryczałt nie
przysługują, jeżeli pracowni-
kowi zapewniono bezpłatny
nocleg.
Obowiązujące przepisy nie
definiują pojęcia „nocleg”
i nie precyzują, co oznacza
zapewnienie pracownikowi
przez pracodawcę bezpłatne-
go noclegu.
W wyroku z dnia 1 kwiet-
nia 2011 r. (II PK 234/10) Sąd
Najwyższy orzekł, że umożli-
wienie kierowcy spania w ka-
binie samochodu nie stanowi
zapewnienia pracownikowi
bezpłatnego noclegu w rozu-
mieniu § 9 ust. 4 rozporzą-
dzenia z dnia 19 grudnia 2002
r. w sprawie wysokości oraz
warunków ustalania należ-
ności przysługujących pra-
cownikowi zatrudnionemu
w państwowej lub samorzą-
dowej jednostce budżetowej
z tytułu podróży służbowej
poza granicami kraju (Dz.U.
Nr 236, poz. 1991 ze zm.).
Z uzasadnienia wynika, że
problemem wymagającym
rozstrzygnięcia było prze-
sądzenie, czy powód miał
zapewnione przez stronę
pozwaną bezpłatne noclegi
podczas wyjazdów zagranicz-
nych, w sytuacji gdy nocował
w kabinie samochodu, a nie
w hotelu lub motelu, w szcze-
gólności – czy kabina umoż-
liwiała odpowiedni nocny
wypoczynek i swobodne po-
ruszanie się wewnątrz niej,
co w konsekwencji zwalnia-
łoby stronę pozwaną z obo-
wiązku wypłaty kwoty ry-
czałtu za noclegi w okresie
objętym sporem od stycznia
które powielały rozwiązania
przyjęte w rozporządzeniach.
Ponadto powinna być oparta
także na ocenie faktycznych
warunków noclegu, stwo-
rzonych przez pozwaną jako
pracodawcę powodowi jako
pracownikowi, z punktu wi-
dzenia zapewnienia pracow-
nikowi odpowiedniego miej-
sca do nocnego wypoczynku”.
Odnosząc tezy wyroku
i uzasadnienia do aktualnie
obowiązujących przepisów
należy wskazać, że:
– rozważania Sądu nie
obejmowały regulacji art.
14 ustawy z dnia 16 kwiet-
nia 2004 r. o czasie pracy
kierowców, zgodnie z któ-
stra Pracy i Polityki Socjalnej
z dnia 3 lipca 1998 r. w spra-
wie zasad ustalania oraz wy-
sokości należności przysługu-
jących pracownikom z tytułu
podróży służbowej poza gra-
nicami kraju oraz § 9 rozpo-
rządzenia Ministra Pracy
i Polityki Społecznej z dnia
8 maja 2001 r. w sprawie
szczegółowych zasad ustala-
nia oraz wysokości należności
przysługujących pracowniko-
wi z tytułu podróży służbowej
poza granicami kraju stwier-
dził, że przepisy te, przewidu-
jąc zwrot kosztów noclegu,
odnosiły się bezpośrednio do
noclegu w hotelu, potwier-
dzonego rachunkiem hote-
lowym. Można zatem przy-
jąć, że według prawodawcy
nocleg pracownika w hotelu
jest najbardziej optymalnym
rodzajem wypoczynku dobo-
wego, pozwalającym na rege-
nerację sił fizycznych i psy-
chicznych przed kolejnym
dniem pracy.
Faktycznie – wskazane roz-
porządzenia, jak i odpowied-
nie rozporządzenie Ministra
Pracy i Polityki Społecznej
z dnia 19 grudnia 2002 r.
stanowiły identycznie, że za
nocleg przysługuje pracow-
nikowi zwrot kosztów w wy-
sokości stwierdzonej rachun-
kiem hotelowym.
Aktualnie obowiązują-
ce rozporządzenie MPiPS
z 29 stycznia 2013 r. w spra-
wie należności przysługują-
cych pracownikowi zatrud-
nionemu w państwowej lub
samorządowej jednostce sfe-
ry budżetowej z tytułu podró-
ży służbowej, w zakresie po-
dróży zagranicznej stanowi,
w § 16, że za nocleg podczas
podróży zagranicznej pra-
cownikowi przysługuje zwrot
kosztów w wysokości stwier-
dzonej rachunkiem (pomi-
nięto słowo „hotelowym”).
Odmienne regulacje wpro-
wadzono dla podróży krajo-
wych stanowiąc o noclegach
w obiektach świadczących
usługi hotelarskie (definicję
usług hotelarskich zawiera
ustawa z 29 sierpnia 1997 r.
o usługach turystycznych,
E
DOW
URZĘ
IA
ŚNIEN
W YJA
w sprawie prawa kierowcy samochodu ciężarowego, który wykorzystuje odpoczynek dzienny i skrócony odpoczynek tygodniowy
w pojeździe wyposażonym w odpowiednie miejsce do spania, do ryczałtu za nocleg
która jednocześnie określa
wymagania co do wielkości
obiektu, jego wyposażenia
oraz zakresu świadczonych
usług i inne dotyczące m.in.
instalacji i urządzeń tech-
nicznych (wentylacja, ogrze-
wanie), zespołów higieniczno
– sanitarnych).
Wobec regulacji § 8 tegoż
rozporządzenia dotyczącej
podróży krajowej, pominię-
cie słowa „hotelowy” w od-
niesieniu do podróży zagra-
nicznych nie wydaje się być
niecelowym.
Co do istoty ryczałtu za
nocleg należy zaznaczyć, że
ma być on przeznaczony na
koszty noclegu w przypadku,
gdy nie są one potwierdzo-
ne rachunkiem – wynika to
wprost z interpretacji języ-
kowej przepisów rozporzą-
dzenia.
Jeżeli zatem pojazd posia-
da odpowiednie miejsce do
spania i pojazd znajduje się
na postoju, a kierowca zło-
ży oświadczenie że wybiera
nocleg w pojeździe oraz gdy
pracownik nie ponosi kosz-
tów noclegu – można przy-
jąć, że pracodawca zapewnił
bezpłatny nocleg i z tego ty-
tułu nie będzie przysługi-
wał ryczałt za nocleg o któ-
rym mowa w rozporządzeniu
z 29 stycznia 2013 r. w spra-
wie podróży należności przy-
sługujących pracownikowi
zatrudnionemu w państwo-
wej lub samorządowej jedno-
stce sfery budżetowej z tytułu
podróży służbowej.
Jeżeli pracownik uzna, że
miejsce do spania w pojeź-
dzie nie było odpowiednie
– nie zapewniało wypoczyn-
ku nocnego, a wskazanie
noclegu w samochodzie do-
konane było poza wyborem
pracownika – może on do-
chodzić ryczałtu za nocleg
przed sądem. Ocena speł-
nienia przez miejsce do spa-
nia w pojeździe „odpowied-
nich” warunków powinno
być przedmiotem rozstrzy-
gnięcia sądu z uwagi na brak
regulacji określających tech-
niczne wymagania, jakie ma
spełniać to miejsce.
AUTOPROMOCJA
2000 r. do grudnia 2002 r.
Sąd Najwyższy dokonując
analizy, powiązał zapewnie-
nie noclegu z zapewnieniem
możliwości odpowiedniego
wypoczynku. W uzasadnieniu
wskazano, że przepisy roz-
porządzeń dotyczących za-
granicznych podróży służ-
bowych, „przewidując zwrot
kosztów noclegu, odnosiły
się bezpośrednio do noclegu
w hotelu, potwierdzonego ra-
chunkiem hotelowym. Moż-
na zatem przyjąć, że według
prawodawcy (w tym przypad-
ku ministra właściwego do
spraw pracy – art. 77
5
§ 2 k.p.)
nocleg pracownika w hote-
lu jest najbardziej optymal-
nym rodzajem wypoczynku
dobowego, pozwalającym na
regenerację sił fizycznych
i psychicznych przed kolej-
nym dniem pracy. Ocena, czy
strona pozwana zapewniała
powodowi bezpłatne nocle-
gi, zwalniając się tym samym
z obowiązku wypłaty ryczał-
tu, musi być odniesiona nie
tylko do treści § 9 przytoczo-
nych powyżej dwóch rozpo-
rządzeń wydanych przez mi-
nistra właściwego do spraw
pracy, ale także do aktów we-
wnętrznych obowiązujących
u strony pozwanej w postaci
stosownych zarządzeń preze-
sa zarządu pozwanej Spółki,
rym dobowy odpoczynek,
z wyłączeniem odpoczynku
kierowców o których mowa
w rozdziale 4a, może być wy-
korzystany w pojeździe jeżeli
pojazd znajduje się na postoju
i jest wyposażony w miejsce
do spania, jak i art. 8 pkt 8
Rozporządzenia 561/2006 WE
stanowiącego, że jeżeli kie-
rowca dokona takiego wybo-
ru, dzienne okresy odpoczyn-
ku i skrócone tygodniowe
okresy odpoczynku poza bazą
można wykorzystywać w po-
jeździe, o ile posiada on od-
powiednie miejsce do spania
dla każdego kierowcy i pojazd
znajduje się na postoju. Pra-
wodawca dokonał oceny, że
odpowiednie miejsce do spa-
nia w pojeździe gwarantuje
pracownikom – kierowcom
należny wypoczynek, co czyni
bezprzedmiotowymi rozwa-
żania Sądu na gruncie aktu-
alnych regulacji.
Obowiązujące przepisy
regulujące czas pracy i czas
odpoczynku kierowców do-
puszczają zatem wykorzysta-
nie odpoczynków (które mogą
być tożsame z odpoczynkiem
nocnym, a więc z noclegiem)
w pojeździe, o ile jest on wy-
posażony w odpowiednie
miejsce do spania;
– Sąd analizując przepi-
sy § 9 rozporządzenia Mini-
Jako
prenumerator
zyskujesz
bezpłatny dostęp
do wszystkich
tekstów z gazety
i jej dodatków
z lat 2002-2013
archiwum
Wejdź na:
www.gazetaprawna.pl/archiwumdgp
p
ę ce
ww w.ga t ap
a
01
W i ęce j na : w ww.ga z e ta
p ra
wna .pl/ofe
rta2 01 4
Korzystaj
z
elektronicznego
orzystaj
Masz prenumeratę DGP?
2002 - 2013
Kontakt:
22 761
31 27, prenumeratadgp@infor.pl
prenumeratadgp@inf
ratadgp@inf
ratadgp@infor.p l
P A T R Z Y M Y
O B I
E K T Y W N
I E
PIS
ZE
MY ODPO
W
IE
D
ZIALNIE
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: johnprctorbob@gmail.com
Dziennik Gazeta Prawna, 20 marca 2014 nr 55 (3696)
gazetaprawna.pl
C5
r o z l ic z e n i a
CYKL: WĄTPLIWOŚCI W WYNAGRODZENIACH
Jakie są koszty uzyskania przychodu,
gdy
wynagrodzenie jest niższe lub równe 100 zł
PRObLEm
Zdarza się, że miesięczny przychód pracownika jest na tyle niski,
że przerastają go koszty uzyskania. Może tak być, gdy np. pracownik
został zatrudniony w końcówce miesiąca i zdążył wypracować jedynie
dniówkę lub przysługuje mu wynagrodzenie za przepracowany jeden
dzień w miesiącu, bo resztę dni spędził na zwolnieniu lekarskim albo też
pracuje w tak niskim wymiarze czasu pracy, że co miesiąc jego przychód
jest niższy od kosztów uzysku.
CO
móWIĄ
PRZEPIsY
Pracodawca jest zobowią-
zany jako płatnik obliczać
i pobierać w ciągu roku za-
liczki na podatek dochodo-
wy od osób, które uzyskują
od tych zakładów przycho-
dy. Szczegółowe zasady obli-
czania i poboru tych zaliczek
zawarte są w art. 32 u.p.d.o.f.
Zgodnie z nim od przysługu-
jącego pracownikowi za dany
miesiąc wynagrodzenia za
pracę należy odliczyć koszty
uzyskania przychodów oraz
potracone przez płatnika ze
środków podatnika składki
na ubezpieczenia społeczne.
Ustalony w ten sposób do-
chód jest podstawą oblicze-
nia zaliczki na PIT.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1
u.p.d.o.f. źródłami przycho-
dów są: stosunek służbo-
wy, stosunek pracy, w tym
spółdzielczy stosunek pra-
cy, członkostwo w rolniczej
spółdzielni produkcyjnej lub
innej spółdzielni zajmującej
się produkcją rolną, praca na-
kładcza, emerytura lub ren-
ta. Artykuł 12 ust. 1 u.p.d.o.f.
określa, co należy rozumieć
jako przychód ze stosun-
ku pracy. I tak uważa się za
niego wszelkiego rodzaju wy-
płaty pieniężne oraz wartość
pieniężną świadczeń w na-
turze bądź ich ekwiwalenty,
bez względu na źródło finan-
sowania tych wypłat i świad-
czeń.
Z kolei zgodnie z art. 22
ust. 2 pkt u.p.d.o.f. koszty
uzyskania przychodów z ty-
tułu stosunku służbowego,
stosunku pracy, spółdzielcze-
go stosunku pracy oraz pracy
nakładczej są ustalone w zry-
czałtowanej, stałej wielkości
i wynoszą:
ko s z t y
p o d s t aw o w e
– 111,25 zł miesięcznie, gdy
miejsce pracy jest w tym
samym mieście, co miejsce
zamieszkania pracownika;
koszty podwyższone
– 139,06 zł miesięcznie, gdy
miejsce pracy i miejsce za-
mieszkania pracownika są
różne.
Nie ma żadnego unormo-
wania co do sytuacji, w której
koszty ustawowe przewyż-
szają miesięczny przychód
pracownika. Z przepisów wy-
nika jedynie, że limit kosztów
nie zależy od tego, czy pra-
cownik zarobił w danym mie-
siącu 100 zł czy 1000 zł, oraz
od tego, czy pracuje na cały,
czy na część etatu – koszty są
zryczałtowane i niepodzielne.
Pracodawcy często zastanawiają się, jakie koszty wówczas zastosować
– czy pełną miesięczną normę, czyli 111,25 zł lub zamiejscowe 139,06 zł,
czy też w wysokości obniżonej odpowiednio do poziomu przychodu. Aby
to rozstrzygnąć, najpierw należy sięgnąć do przepisów ustawy z 26 lipca
1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r.
poz. 361 ze zm.; dalej: u.p.d.o.f.), która określa miesięczne koszty uzyskania
przychodów ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych.
sTANOWIsKO uRZęDu
Ministerstwo
Finansów:
W związku z licznymi pyta-
niami płatników podatku do-
chodowego, dotyczącymi zasad
odliczania kosztów uzyskania
przychodów, MF wydało pismo
(PO 2/10-8010-0938/93), zgod-
nie z którym jeżeli pracownik
nie uzyskał żadnych przycho-
dów ze stosunku pracy, stosun-
ku służbowego, spółdzielczego
stosunku pracy lub pracy na-
kładczej, gdyż np. przez cały
miesiąc korzystał ze zwolnie-
nia lekarskiego, przebywał na
urlopie bezpłatnym lub urlo-
pie wychowawczym – kosz-
ty uzyskania przychodów za
ten miesiąc nie mogą być od-
liczane. Odliczanie kosztów
nie będzie możliwe zarówno
od wypłacanego przez zakład
pracy zasiłku chorobowego, jak
i w obliczeniu kosztów uzyska-
nia przychodów za cały rok po-
datkowy. Z kolei, gdy pracow-
cownika w danym miesiącu
przychodu ze stosunku pra-
cy, o którym mowa w art. 12
u.p.d.o.f. jest niższa niż mie-
sięczna norma kosztów uzy-
skania przychodów, to kosz-
tem uzyskania będzie cały
przychód pracownika.
nik przebywał np. na urlopie
wychowawczym, a płatnik
wypłacał pracownikowi jakie-
kolwiek przychody określone
w art. 12 ustawy, to od tych
przychodów zakład pracy zobo-
wiązany jest odliczać miesięcz-
ną normę kosztów uzyskania
przychodów. Jednak jeżeli pra-
cownik uzyskał w danym mie-
siącu przychody mniejsze od
miesięcznej normy kosztów
– kosztem uzyskania będzie
cały przychód pracownika.
Z powyższych interpretacji
wynika więc, że niższa kwota
kosztów uzyskania przycho-
dów może być zastosowana
wtedy, gdy przychód ze sto-
sunku pracy jest niższy od KUP.
Wówczas kwota kosztów zrów-
nuje się z kwotą przychodu.
Urząd Skarbowy:
W podobnej sprawie wydał pi-
smo także łódzki Urząd Skar-
bowy (II-2/415/428/JB/55/04/05),
który potwierdził stanowisko
MF i uznał, że w sytuacji, gdy
kwota uzyskanego przez pra-
ZDANIEm
EKsPERTóW
izabela nowacka
ekspert ds. wynagrodzeń
Danuta Denkiewicz
doradca podatkowy
Brak jasnych regulacji
U
stawodawca nie uzależnił wysokości
kosztów uzyskania przychodu ani od
liczby dni przepracowanych w miesiącu,
ani od wymiaru czasu pracy. Istotna jest
również definicja dochodu ze stosunku pracy
jako podstawy opodatkowania. Za dochód
uważa się uzyskane w ciągu miesiąca przychody
w rozumieniu art. 12 oraz zasiłki pieniężne z
ubezpieczenia społecznego wypłacane przez
płatnika, po odliczeniu kosztów uzyskania w
wysokości określonej w art. 22 ust. 2 pkt 1 albo 3
lub w ust. 9 pkt 1–3 oraz po odliczeniu potrąco-
nych przez płatnika w danym miesiącu składek
ZUS (art. 32 ust. 2 u.p.d.o.f.). Zatem odliczeniu
podlegają koszty w wysokości
odpowiednio
111,25 zł lub 139,06 zł, czyli ustawowe.
Z jednej strony, z natury pracowniczych
kosztów wynika, że są one zryczałtowane,
a więc i niepodzielne. Z drugiej jednak, gdyby
odliczyć je w pełni, wynik oznaczałby stratę
ze źródła, której płatnik nie ma prawa rozli-
czać w ciągu roku za pracownika, tj. odliczyć
od uzyskanego w innym miesiącu dochodu.
Warto bowiem wyjaśnić, że stratę z danego
źródła, w tym ze stosunku pracy, którą po-
datnik poniósł za dany rok podatkowy, może
on odliczyć od dochodu z tego samego źródła
w zeznaniu za rok, w którym taki dochód wy-
pracował. Jednak taka sytuacja mogłaby się
zdarzyć tylko gdyby pracownik przez cały rok,
co miesiąc uzyskiwał przychód mniejszy niż
koszty kwotowe. Przeważnie jednak, w rozli-
czeniu całorocznym występuje dochód ze sto-
sunku pracy.
Organy podatkowe w wydawanych interpre-
tacjach zezwalają na zrównanie miesięcznych
kosztów z przychodem. Wówczas dochód i za-
liczka na podatek nie występują, są zerowe.
Jednak pracownik w zeznaniu rocznym ma
prawo do odliczenia pełnej, rocznej normy
kosztów. W konsekwencji za każdy miesiąc
pracy przysługuje ustawowa kwota kosztów.
P
Tylko do wysokości
uzyskanego przychodu
wysokości przysługujących kosztów uzyskania.
Utracone w ciągu roku podatkowego koszty
uzyskania przychodów pracownik może
uwzględnić w rocznym zeznaniu podatkowym,
stosując koszty w
pełnej wysokości.
Pracodawca w informacji PIT-11 za dany rok po-
datkowy wykazuje koszty w wysokości faktycz-
nie zastosowanej. Oznacza to, że w informacji
PIT-11 będzie wykazana inna kwota kosztów
uzyskania niż ta, która pracownikowi przysłu-
guje za dany rok. Jednak pracodawca nie jest
zobowiązany do informowania pracownika
o wysokości przysługujących mu kosztów, które
mógłby zastosować w rocznym zeznaniu po-
datkowym. W sytuacji gdy pracownik w danym
miesiącu otrzymał wyłącznie zasiłek z ubezpie-
czenia społecznego, który jest zaliczany do przy-
chodów z innych źródeł (art. 20 ust. 1 u.p.d.o.f.)
pracownicze koszty uzyskania przychodów nie
przysługują.
racownicze koszty uzyskania przychodów,
zgodnie z art. 22 ust. 2 pkt 1 i 3 u.p.d.o.f.,
zostały określone ryczałtowo, w stałej
kwocie miesięcznej i rocznej. Pracodawca jako
płatnik przy obliczaniu zaliczki na podatek
dochodowy w myśl art. 32 ust. 2 powołanej
ustawy, obowiązany jest uwzględnić koszty
miesięczne – podstawowe w wysokości 111,25 zł
lub na wniosek pracownika podwyższone w
kwocie 139,06 zł. Jeżeli przychód ze stosunku
pracy w danym miesiącu jest niższy niż
przysługująca norma kosztów, wówczas należy
ograniczyć koszty do wysokości uzyskanego
przychodu, np. pracownik otrzymał wynagro-
dzenie za jeden dzień pracy w wysokości 100 zł,
płatnik na liście płac zastosuje i odliczy 100 zł
kosztów uzyskania przychodów. Dochód do
opodatkowania wyniesie 0 zł i zaliczka na
podatek nie wystąpi. Przy niskim przychodzie
płatnik nie ma możliwości odliczenia pełnej
PRZYKłAD
Pracownik zatrudniony w pełnym wymiarze czasu
pracy jest wynagradzany stawką godzinową 11 zł.
w marcu ze względu na urlop bezpłatny przepra-
cował tylko jeden dzień, za który wynagrodzenie
wyniosło 88 zł (11 zł x 8 godz.). Ma prawo do
podstawowych kosztów uzyskania przychodów
tj. w wysokości 111,25 zł. Rozliczenie za marzec
powinno wyglądać tak:
88 zł x 9,76 proc. = 8,59 zł – składka emerytalna
88 zł x 1,5 proc. = 1,32 zł – składka rentowa
88 zł x 2,45 proc. = 2,16 zł – składka chorobowa
12,07 zł – łączne składki na ubezpieczenia społecz-
ne pracownika
88 zł – 88 zł (koszty uzyskania przychodów
po redukcji) = 0 zł – dochód
0 zł – zaliczka na podatek dochodowy
Składka zdrowotna w wysokości 9 proc.
za marzec wynosi 0 zł, gdyż została obniżona
do wysokości zaliczki podatkowej, wynoszącej
0 zł. w tym przypadku ma bowiem zastosowa-
nie zasada, że jeśli składka zdrowotna wyliczona
przez płatnika dla
zuS jest wyższa niż zaliczka na
podatek, to składkę obniża się do wysokości tej
zaliczki.
Do wypłaty: 88 zł – 12,07 zł = 75,93 zł
NAsZA RADA
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewiduje okoliczno-
ści, w których następuje zmniejszenie miesięcznego kosztu uzyskania przycho-
du, a jeżeli pracownik otrzymał jakiekolwiek wynagrodzenie ze stosunku pracy.
Dlatego przy zastosowaniu tej zasady dla pracownika spowodowałoby to w takim
miesiącu stratę ze źródła przychodów. Co prawda organy podatkowe dopuszcza-
ją możliwość stosowania proporcjonalnie obniżonych kosztów uzyskania przycho-
du do wartości przychodu. Potwierdzają to pisma MF nr PO 2/10-8010-0938/93 oraz
II-2/415/428/JB/55/04/05, w których czytamy, że koszty w opisywanym przypadku
powinny ulec ograniczeniu do wysokości wynagrodzenia.
Jest to jednak w zasadzie spór wyłącznie teoretyczny. Niezależnie od tego, jaką się
przyjmie metodę postępowania, zaliczka na podatek wyniesie 0 zł, a koszt w pełnej
miesięcznej wysokości zostanie uwzględniony w zeznaniu rocznym.
oprac.
K.D.
i
I.N.
Co miesiąc:
przypominamy kontrowersyjne zagadnienia,
opinie ekspertów i stanowiska urzędów
Zgłoś jeśli naruszono regulamin