DGP_2014_05_23_prawnik.pdf

(1170 KB) Pobierz

Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: johnprctorbob@gmail.com

prawnik

Piątek – niedziela | 23–25 maja 2014

Autorzy reformy

procedury karnej

nie ukrywają, że

efektem zmian

będzie zwiększenie

liczby wyroków

uniewinniających.

O tym, czy mamy

do czynienia

z sabotażem, pisze

prokurator Jacek

Skała

SHUTTERSTOCK

polityków i profesorów

Skutki zabawy

Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: johnprctorbob@gmail.com

biblioteka

prawnika

Felieton

na początek

Na granicy dwóch

światów

O potrzebie posiadania przez prawni-

ków, szczególnie tych wykonujących

zawód sędziego prokuratora czy ad-

wokata, podstawowej wiedzy z zakre-

su psychologii dyskutuje się od dawna.

Sygnalizowana jest również koniecz-

ność kształcenia psychologów z zakre-

su prawa. Brakowało jednak dotychczas

całościowego opracowania, które pre-

zentowałoby obszar psychologii i pra-

wa z szerokiej, zarówno teoretycznej,

jak i praktycznej perspektywy. Dotych-

czasowe publikacje koncentrowały się

z reguły na wąsko rozumianej psycho-

logii sądowej.

Niniejsze opracowanie idzie o krok

dalej i akcentuje interdyscyplinarne po-

dejście do rozwiązywania problemów

z pogranicza tych dwóch obszarów, co

ma także swoje odzwierciedlenie w do-

borze autorów. W publikacji znajdziemy

bowiem artykuły zarówno przedstawi-

cieli świata akademickiego (prawników,

pedagogów resocjalizacyjnych i psycho-

logów) jak i praktyki (sędziów, adwoka-

tów i biegłych sądowych).

Warta uwagi jest m.in. część publi-

kacji poświęcona psychologii sali posie-

dzeń, w obrębie której poddano anali-

zie relacje przestrzenne między sądem,

stronami, świadkami i publicznością.

Dowiadujemy się z niej np., że umiej-

scowienie stołu sędziowskiego na pod-

wyższeniu to nie przypadek, a świado-

my zabieg, który dodatkowo wzmacnia

pozycję sądu jako najbardziej znaczą-

cą. Czytamy także, że fotel sędziowski

musi być „wysoki i obszerny”, przez co

zasiadająca w nim osoba ma zyskiwać

autorytet przede wszystkim w oczach

publiczności, a ferowane wyroki mają

być łatwiej akceptowane.

Publikacja zawiera również artykuły

poświęcone koncepcjom przesłuchiwa-

nia świadków w postępowaniu proce-

sowym. Najwięcej miejsca poświęcono

jednak problemom z zakresu opinio-

dawstwa sądowo-psychologicznego,

w tym m.in. kontrowersjom związanym

z ujawnianiem tzw. surowych wyników

z badań psychologicznych, które autorzy

opisali z dwóch perspektyw: biegłego

i prawnika. Formułując jednocześnie

(co cenne z punktu widzenia prakty-

ka) wnioski de lege lata oraz postulaty

de lege ferenda w zakresie omawianej

materii.

Ewa Habzda-Siwek,

Joanna Kabzińska

(red.),

„Psychologia i Prawo.

Między teorią

a praktyką”,

Sopot 2014,

wyd. GWP

Pechowe trzynastki?

Co jest ważniejsze:

uporządkowanie

w kodeksie proble-

matyki uchwał

w spółkach

kapitałowych czy

podparte ambicjami

pojedynczych osób

nowelizacje k.s.h.,

które są czynione nie

wiadomo po co?

najpierw nauka prawa, a trochę później

orzecznictwo sądowe, jest niemała.

Na plan pierwszy wysuwa się określe-

nie kręgu legitymowanych do wytocze-

nia powództw. Przeniesienie katalogu

istniejącego w kodeksie handlowym do

współczesności, bez małej choćby mody-

fikacji, było błędem. Bo jak ma się bronić

odwołany nieprawidłowo, np. z narusze-

niem prawa, członek zarządu, skoro jako

były członek zarządu nie ma legitymacji

do wniesienia powództwa? Co może zro-

bić były wspólnik, którego pozbawiono

członkostwa w spółce. Jako „były” prawa

zaskarżenia nie ma. A co z zastawnikami,

użytkownikami, wierzycielami?

Kolejnym problemem, z jakim należało

się zmierzyć, była kwestia zastosowania

przepisów do wymienionych powództw.

Co prawda artykułu 189 k.p.c. (powództwo

o ustalenie) nie stosuje się, ale to wyraź-

nie zastrzeżone jest przy powództwach

o stwierdzenie nieważności, czyli w sytu-

acji, gdy uchwała jest sprzeczna z ustawą.

To nie koniec wątpliwości. Mianowicie

problematyczne było (i chyba jest nadal),

czy przepisy regulujące zagadnienie po-

wództw o uchylenie bądź stwierdzenie

nieważności uchwał są autonomicznymi

rozwiązaniami kodeksu spółek handlo-

wych w stosunku do przepisów kodeksu

cywilnego. Czy mają charakter przepisów

materialnoprawnych, czy procesowych?

Czy przepisy te stanowią zupełnie samo-

dzielną podstawę uchylenia lub stwier-

dzenia nieważności uchwały, czy też pod-

stawą jest art. 58 k.c.?

W końcu powstaje pytanie, czy zaskar-

żanie uchwał dotyczy tylko dwóch typów

uchwał, tj. sprzecznych z umową spółki

bądź dobrymi obyczajami (powództwo

o uchylenie uchwały) albo sprzecznych

z ustawą (powództwo o stwierdzenie

jej nieważności)? A może, jak chce część

doktryny prawa, również powództwa

o uchylenie lub stwierdzenie nieważno-

ści uchwał, które w rzeczywistości nimi

nie są (chodzi o akty pozorne, np. uchwa-

ły podjęte przez osoby niebędące wspól-

nikami)?

Niewątpliwie zagadnienie jest ciekawe

nie tylko z punktu widzenia prawnego, ale

przede wszystkim logicznego. Jak moż-

na uchylić uchwałę, która nie istnieje?

Zdaniem wielu, można. Do tego stopnia

problem jest zagmatwany, że ostatnio Sąd

Apelacyjny we Wrocławiu uchylił uchwa-

łę, która w ogóle nie została podjęta! Szok.

Jeszcze innym problemem, który bu-

dził namiętne spory, jest charakter roz-

strzygnięcia sądu stwierdzającego nie-

ważność lub uchylającego uchwałę. Czy

wyrok sądu ma charakter konstytutyw-

ny (prawotwórczy) czy deklaratoryjny

(stwierdzający). Sprawa o kapitalnym

znaczeniu, bo przyjęcie jednego bądź

drugiego rozwiązania odmiennie rzutuje

na to, czy uchwały naruszające ustawę

są bezwzględnie nieważne, czy też nie.

Łączy się z tym kwestia skutku takiego

wyroku: ex tunc czy ex nunc. Czyli, czy

uchwała nie wywołuje skutków prawnych

od momentu jej podjęcia, czy też od chwili

rozstrzygnięcia przez sąd. Czy wadliwie

podjęta pozostaje jako ważna w obrocie

aż do wyroku? Wszystkie powyższe pro-

blemy, które należałoby rozstrzygnąć, są

niebagatelne z punktu widzenia samej

spółki, jej wspólników, organów, kontra-

hentów, wierzycieli itd. Właściwie kwe-

stia ta jest decydująca dla legalności dzia-

łania podmiotu.

Sąd Najwyższy uznał, że „sprzeczne

z ustawą uchwały wspólników obu ro-

dzajów spółek kapitałowych nie są bez-

względnie nieważne” (mimo że naruszają

ustawę!), a wyrok sądu stwierdzający ich

nieważność ma charakter konstytutyw-

ny, gdyż jest niezbędny do wykluczenia

uchwały z obrotu prawnego i to ze skut-

kiem ex tunc.

Od samego początku (tj. podjęcia uchwa-

ły 13/13), aż do pojawienia się pisemnego

uzasadnienia (to miało miejsce na począt-

ku 2014 r.) wiadomo było, że jakiekolwiek

rozstrzygnięcie sądu w tej materii nie roz-

wiązuje problemu. Sąd Najwyższy mu-

siał się opowiedzieć za jakąś koncepcją

i w każdym przypadku można byłoby go

krytykować. Zwolennicy deklaratoryjnego

charakteru wyroku, jak i zwolennicy kon-

stytutywnego rozstrzygnięcia (zdecydo-

wana mniejszość), byliby niezadowoleni.

Wydaje się, że wraz z przyjętym wyrokiem

problemów praktycznych nie ubyło. Wy-

obraźmy sobie np. wadliwe, tj. sprzeczne

z prawem, umorzenie udziałów bądź akcji.

Choćby w sytuacji, gdy umowa (statut) tego

nie przewidują. W konsekwencji wspólnik

(wspólnicy) jest już byłym wspólnikiem.

Nie może zaskarżyć uchwały, zmienia się

skład osobowy wspólników, a ci podejmu-

ją nowe uchwały. Nawet gdyby doszło do

stwierdzenia nieważności uchwały o umo-

rzeniu, próbujmy sobie wyobrazić wyeli-

minowanie z obrotu wszystkich uchwał

podjętych później bez udziału nieprawi-

dłowo wykluczonego wspólnika. A na za-

skarżenie są nawet trzy lata.

ANDRzej KiDybA

prof. zw. dr hab., kierownik Katedry

Prawa Gospodarczego i Handlowego

na UMCS w Lublinie

cytat

tygodnia

Roman Hauser,

prezes NSA, przewodniczący Krajowej Rady

Sądownictwa, w wywiadzie dla DGP

O niezawisłości

[sędziowskiej] trzeba

nieustannie pamiętać,

bo co jakiś czas pojawiają się próby

jej ograniczenia (...). Nie wolno

nam jednak jej pauperyzować

i zbyt często żalić się, że jest

naruszana, bo gdy rzeczywiście

tak się stanie, nikt nie będzie już

nas słuchał

„Prawnik” powstaje we współpracy z

We wrześniu 2013 r. Sąd Najwyższy

w składzie siedmiu sędziów podjął nie-

zwykle ważną z punktu widzenia obrotu

gospodarczego uchwałę. Ma ona sygnatu-

rę III CZP 13/13 i stąd tytuł tego felietonu.

Czy dwie trzynastki to zapowiedź pecha,

czy wręcz odwrotnie, zniosą się i dzięki

uchwale będzie tylko dobrze?

Rozstrzygnięcie Sądu Najwyższego do-

tyczy problematyki powództwa o stwier-

dzenie nieważności uchwał walnego

zgromadzenia i zgromadzenia wspól-

ników oraz sposobu zaskarżania uchwał

zarządów i rad nadzorczych w spółkach

kapitałowych. Rzecz bardzo ważna nie

tylko z punktu widzenia samej spółki, ale

z punktu widzenia całego jej otoczenia

gospodarczego. Chodzi przede wszystkim

o kontrahentów, wierzycieli itd. W czym

tkwił problem, że ze stosownym zapyta-

niem zwrócił się do Sądu Najwyższego

I prezes SN?

Otóż kodeks handlowy – poprzednik

obecnie obowiązującego kodeksu spółek

handlowych – regulował problematykę

wzruszalności wadliwych uchwał w ten

sposób, że przewidywał jeden rodzaj po-

wództwa: o unieważnienie. Dotyczy-

ło to wszystkich uchwał, zarówno tych

sprzecznych z przepisami prawa, jak

i z postanowieniami umowy spółki, ale

również zgodnych z nimi, jeżeli uchwała

wbrew dobrym obyczajom kupieckim

godziła w interesy spółki lub miała na

celu pokrzywdzenie wspólnika.

Kodeks spółek handlowych ure-

gulował zagadnienie wzruszalno-

ści uchwał nieco inaczej. Rozdzielił

wspomniane powództwo o unieważ-

nienie uchwały na dwa powództwa:

o uchylenie uchwały (art. 249–251 i 422

–424 k.s.h.) i o stwierdzenie nieważności

(art. 252–254 i 425–427 k.s.h.). Okazało

się, że krytycy sposobu uregulowania tej

materii w kodeksie, a było ich wówczas

niewielu, mieli sporo racji. Liczba pro-

blemów, z jakimi musiały się zmierzyć:

Ustawodawca nad

tym problemem

się nie pochylił.

Ważniejsze są

przecież błyskotki,

którymi można

obdarowywać

przedsiębiorców

w imię ułatwiania

im funkcjonowania

W innej sytuacji – załóżmy, iż w spo-

sób nieprawidłowy odwołano członka za-

rządu. W jego miejsce powołano innego,

który brał następnie udział w prowadze-

niu spraw i reprezentacji. W jaki sposób

zniwelować skutki niedziałania członka

zarządu, który został odwołany niepra-

widłowo? Praktyczne przykłady proble-

mów będących konsekwencją takiego,

a nie innego stanowiska Sądu Najwyż-

szego można mnożyć. Czy rzeczywiście

SN, „kierując się względami zapewnienia

bezpieczeństwa i stabilności obrotu oraz

pewności kontrahentów jako jego uczest-

ników”, osiągnął swój cel? Nie jestem do

końca przekonany.

Wiara w to, że sądy będą indywidual-

nie rozstrzygały każdy kazus, nie zerkając

na uchwałę 13/13, świadczy o naiwności.

Co prawda uchwała nie została wpisana

do księgi zasad prawnych, ale jako taka

właśnie będzie funkcjonowała. No to

w końcu akceptuję czy neguję uchwałę SN

z 18 września 2013 r.? Nie o to chodzi. Wy-

powiem się na ten temat szerzej w innym

miejscu, w formie glosy.

Problem nie odnosi się do samej

uchwały. Problemem są przepisy obo-

wiązujące w aktualnym kształcie. To one

okazały się źródłem niejasności i sporów.

Dlatego o wiele lepsza byłaby stosowna

zmiana przepisów w tym zakresie. No ale

widocznie uznano, że problem, o którym

piszę, nie jest tak ważny, aby ustawo-

dawca się nad nim pochylił. Ważniejsze

są przecież błyskotki, którymi można

obdarowywać przedsiębiorców w imię

ułatwiania im funkcjonowania, w po-

staci choćby spółki z o.o. ze złotówką

bez kapitału zakładowego i bez udziałów.

Przyjrzyjmy się więc uważnie i oceńmy,

co było ważniejsze: uporządkowanie w ko-

deksie problematyki uchwał w spółkach

kapitałowych czy podparte ambicjami po-

jedynczych osób nowelizacje k.s.h., które

są czynione nie wiadomo po co.

Krajową Radą Sądownictwa Naczelną Radą Adwokacką Krajową Radą Komorniczą

Krajową Izbą Doradców Podatkowych Krajową Radą Radców Prawnych

MATeRIAŁy PRASOWe

Krajową Radą Notarialną

Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: johnprctorbob@gmail.com

prawnik

23–25 maja 2014 nr 99 (3740)

gazetaprawna.pl

Patent na karierę

Komisja prawa autorskiego Ministerstwa

Kultury i Dziedzictwa Narodowego ma nową

przewodniczącą. Została nią prof. Krystyna

Szczepanowska-Kozłowska

Paulina Szewioła

paulina.szewiola@infor.pl

woją nominację odbieram jako

wyróżnienie, ale jednocześnie

mam świadomość, że ciąży na

mnie z tego tytułu ogromna od-

powiedzialność wobec rynku.

Działania komisji mają bowiem bezpo-

średni wpływ na interesy zarówno twór-

ców, jak i wielu przedsiębiorców – komen-

tuje nowa przewodnicząca.

Zawód prawnika wybrała, bo jak sama

twierdzi inne możliwości po głębszej ana-

lizie wydały się jej mało poważne. Nie

ukrywa też, że duży wpływ na jej de-

cyzję miały młodzieńcze wyobrażenia.

– Uważałam, że prawnik ma do spełnie-

nia ważną społecznie rolę – tłumaczy

prof. Krystyna Szczepanowska-Kozłow-

ska. I dodaje: – Oczywiście życie te ideały

bardzo szybko zweryﬁkowało, bo ważną

społecznie rolę odgrywa się tylko niekiedy.

Po ukończeniu studiów prawniczych

związała się zawodowo z Uniwersyte-

tem Warszawskim, gdzie pracuje do

dziś. – Nauka to moja pasja – zapewnia

prof. Szczepanowska-Kozłowska. Jedno-

cześnie sama przyznaje, że teoria daje

podstawę do budowania konstrukcji

prawniczych, ale ich sprawdzenie na-

stępuje w praktyce.

Dlatego niezależnie od pracy nauko-

wej od 1994 r. wykonuje również zawód

radcy prawnego. W tym czasie zdążyła

wyrobić sobie opinię cenionego w całym

środowisku eksperta, m.in. z zakresu pra-

wa własności intelektualnej. – Profesor

Krystyna Szczepanowska-Kozłowska jest

wybitnym prawnikiem i uznanym auto-

rytetem w swojej dziedzinie – mówi prof.

Ewa Nowińska, która również zajmuje się

prawem własności intelektualnej. – War-

te podkreślenia jest także to, że jest jed-

ną z nielicznych osób, która dodatkowo

twórczo funkcjonuje w obszarze prawa

patentowego – dodaje. Taką opinię po-

twierdza także Marek Furtek, prezes Sądu

Arbitrażowego przy KIG, który zna prof.

Szczepanowską-Kozłowską jeszcze z cza-

sów wspólnej pracy na UW.

– Moja osobista sympatia do pani pro-

fesor idzie w parze z podziwem dla jej do-

konań i klasy prawniczej. Jej olbrzymim

atutem, oprócz perfekcyjnej znajomości

przepisów, jest także imponujące rozezna-

nie i rozumienie realiów ekonomicznych

– podkreśla Marek Furtek. I jako przykład

tego idealnego połączenia przywołuje glo-

sę do wyroku Sądu Najwyższego w sprawie

tzw. opłat półkowych, właśnie autorstwa

prof. Szczepanowskiej-Kozłowskiej („Po-

bieranie innych niż marża handlowa opłat

za przyjęcie towaru do sprzedaży” – glosa

do wyroku Sądu Najwyższego z 26 stycznia

2006 r. (II CK 378/05) – przyp. red.).

Swoje bogate doświadczenie pani pro-

fesor wykorzystuje m.in. w procesach

przed Sądem Najwyższym i Naczelnym

Sądem Administracyjnym. Pytana, czy

któraś z prowadzonych spraw szczegól-

nie zapadła jej w pamięć, mówi krótko:

– Każdy spór jest inny, każdemu z nich

poświęcam wiele uwagi i zaangażowania.

I pamiętam przede wszystkim te procesy,

które nawet jeśli przegrywałam, to wie-

działam dlaczego – tłumaczy prof. Szcze-

panowska-Kozłowska.

Od początku swojej kariery związa-

na jest z dużymi ﬁrmami prawniczymi.

Współpracowała m.in. z kancelariami Lin-

klaters czy Hogan Lovells, a obecnie jest

partnerem w DLA Piper. Podkreśla, że pra-

ca w korporacyjnych gigantach wzbogaciła

jej prawniczy warsztat. – Gdy zaczynałam

karierę, był początek lat 90. i zupełnie ina-

czej wyglądał wtedy rynek usług praw-

niczych. Wszyscy wówczas czerpaliśmy

z wzorców wypracowanych przez duże

kancelarie, przede wszystkim w zakresie

kultury organizacyjnej – zaznacza praw-

WOJTEK GÓRSKI

nik. I dodaje: – Wejście na polski rynek

dużych korporacji nastąpiło w momencie

napływu zupełnie innych spraw, związa-

nych z nową, gospodarczą rzeczywistością.

Pomimo iż ceni sobie pracę w korpora-

cyjnych gigantach, i na razie nie myśli

o założeniu własnej praktyki, to wcale nie

wyklucza takiego kroku w przyszłości.

Praktyczny aspekt kariery prof. Szcze-

panowskiej-Kozłowskiej ostatecznie do-

pełnia aktywność w Sądzie Arbitrażowym

przy Krajowej Izbie Gospodarczej, gdzie

pełni funkcję arbitra i wiceprzewodniczą-

cego Rady Arbitrażowej. – To jest dzia-

łalność, która prowadzi mnie na drugą

stronę stołu sędziowskiego, a doświad-

czenie zdobyte po innej stronie barykady,

procentuje także w pracy zawodowego

pełnomocnika – wyjaśnia radca praw-

ny. Ewa Nowińska zwraca z kolei uwagę

na inny aspekt: – Pani profesor jest także

niezwykle elegancką i szykowną kobietą.

– Moją uwagę często przykuwają noszone

przez nią dodatki, na dobór których patrzę

z zazdrością – nie ukrywa prof. Nowińska.

A czy tak zajęta osoba znajduje czas

na hobby? – Lubię podróżować, ale z ra-

cji swojej aktywności zawodowej niestety

nie mam za wiele okazji, żeby to zamiło-

wanie realizować – wskazuje z żalem prof.

Szczepanowska-Kozłowska. Jednak brak

czasu nie przeszkadza jej w rozwijaniu

drugiej pasji, czyli gotowania. – W kuch-

ni eksperymentuję, tworzę nowe smaki

i łączę je w niebanalny sposób. A potem

oczywiście bardzo lubię to jeść – śmieje się.

prosto

ze Strasburga

Odszkodowanie dla oﬁar konﬂiktu na Cyprze

Europejski Trybunał Praw

Człowieka w wyroku Wielkiej

Izby z 12 maja 2014 r. (skarga

nr 25781/94) wypowiedział się

co do wielkości zadośćuczy-

nienia i odszkodowania, któ-

re Turcja powinna wypłacić

Cyprowi w związku z łama-

niem praw człowieka. Jest to

kontynuacja orzeczenia wy-

danego 13 lat wcześniej na

podstawie skargi międzypań-

stwowej złożonej przez Cypr.

Wyspa została podzielona

po tureckiej operacji wojsko-

wej w 1974 r. Jej północna

część w 1983 r. stała się Tu-

recką Republiką Północne-

go Cypru (TRNC), a dwa lata

później przyjęła własną kon-

stytucję. Zdaniem Cypru był

to twór nielegalny z punktu

widzenia prawa międzyna-

rodowego, jego powstanie

potępiła także wspólnota

międzynarodowa. Turcja

utrzymywała jednak, że nie

może ponosić odpowiedzial-

ności za działania niezależ-

nej TRNC. W skardze do try-

bunału Cypr zarzucił Turcji

naruszenia art. 1 (obowiązek

poszanowania praw człowie-

ka) oraz prawie wszystkich

innych artykułów konwen-

cji, w tym m.in. art. 2 (prawo

do życia), art. 3 (zakaz tortur)

oraz art. 5 (prawo do wolności

i bezpieczeństwa osobistego).

Chodziło m.in. o sytuację za-

ginionych Greków cypryj-

skich i ich rodzin, a także

problemy związane z posza-

nowaniem domu i własności

przesiedleńców.

W wyroku Wielkiej Izby

z 10 maja 2001 r. ETPC uznał

naruszenie m.in. art. 3, 5, 8

konwencji oraz art. 1 proto-

kołu do konwencji (prawo wła-

sności). To ostatnie spowodo-

wane było utratą możliwości

dostępu i użytkowania przez

grackich Cypryjczyków grun-

tów znajdujących się w pół-

nocnej części wyspy. Wynikać

one miały z militarnej ope-

racji z 1974 r., z podziału te-

rytorium cypryjskiego oraz

działań podejmowanych

przez władze TRNC. Trybunał

orzekł, że wszystkie kwestie

dotyczące słusznego zadość-

uczynienia będą rozpatrzo-

ne w późniejszym terminie

i rozstrzygnięte w odrębnym

orzeczeniu. Już na etapie ko-

munikacji skargi w 1999 r. sę-

dziowie strasburscy wyraźnie

zwrócili się do obu rządów,

aby w stadium merytorycz-

nym sprawy nie przedstawiały

żadnego roszczenia o słuszne

zadośćuczynienie na podsta-

wie art. 41 konwencji.

Trybunał nie wskazał jed-

nak wtedy stronom żadnych

terminów, w których miałyby

to zrobić. A zgodnie z regu-

laminem ETPC żądanie za-

dośćuczynienia powinno

być przedstawione przez rząd

w odpowiedzi na komunikację

sprawy. W razie niedochowa-

nia tego terminu przepada.

Rozpatrując teraz kwestię

przyznania zadośćuczynie-

nia trybunał musiał ustalić,

czy mimo braku jasno za-

kreślonych terminów, fakt,

że rząd cypryjski nie przed-

stawił żądania do 11 marca

2010 r. spowodował, że sta-

ły się one niedopuszczalne.

Oba rządy mogły uważać, że

kwestia możliwego słuszne-

go zadośćuczynienia była za-

leżna od dalszego biegu wy-

padków. Rząd cypryjski nigdy

nie wypowiedział się w spo-

sób, z którego wyraźnie albo

w sposób dorozumiany wy-

nikałoby, że państwo to zrze-

kło się albo zrezygnowało ze

swojego prawa domagania się

słusznego zadośćuczynienia.

W tych okolicznościach nie

można uznać za uzasadnione

twierdzenie rządu tureckie-

go, że badanie roszczeń rządu

cypryjskiego w odroczonym

terminie nie byłoby szkodliwe

dla jego uprawnionych inte-

resów. Władze tureckie mu-

siały oczekiwać, że w pewnym

momencie kwestia ta powróci.

Trybunał przyznał Cyprowi 30

milionów euro zadośćuczynie-

nia w związku z krzywdą, jaką

ponieśli zaginieni i członko-

wie ich rodzin oraz 60 milio-

nów euro zadośćuczynienia

za cierpienia mieszkańców

z enklawy na półwyspie Kar-

pas. Pieniądze te powinny

zostać rozdystrybuowane po-

między 1456 oﬁar wymienio-

nych w wyroku. Jak wskazał

ETPC, nadzór nad dystrybucją

środków będzie miał Komitet

Ministrów odpowiedzialny za

wykonanie wyroków.

Rząd cypryjski zwrócił się

do trybunału o wydanie wy-

roku deklaratoryjnego, z któ-

rego miałoby wynikać, że na

podstawie wyroku z 2001 r.

Turcja jest zobowiązana do

powstrzymania się od roz-

maitych działań utrudnia-

jących korzystanie z mienia

przez Greków cypryjskich

na północnym Cyprze. Try-

bunał nie uznał zasadności

takiego żądania, przypomi-

nając, że na podstawie art. 46

konwencji państwa zobowią-

zały się przestrzegać osta-

tecznych wyroków w każdej

sprawie, w której były stroną.

Dominika

Bychawska-

-Siniarska

koordynatorka

projektu „Europa

Praw Człowieka”

Helsińskiej Fundacji

Praw Człowieka

PRENUMERATA:

Cena prenumeraty DZIENNIKA GAZETA PRAWNA: Wersja Standard – miesięczna (maj 2014 r.): 100,80 zł – maj – grudzień 2014 r.: 730,00 zł. Wersja Premium – miesięczna

(maj 2014 r.): 117,60 zł – maj – grudzień 2014 r.: 864,00 zł. Wszystkie ceny brutto (zawierają 8% VAT). Więcej informacji na stronie www.gazetaprawna.pl/prenumerata

Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: johnprctorbob@gmail.com

Przeciwdziałanie praniu pieniędzy

Notariusze

Kancelarię łatwiej str

Małgorzata Radziuk, wiceprezes

Krajowej Rady Notarialnej:

Problem się pojawia,

gdy przychodzi klient

w trampkach i kupuje

mieszkanie za 1 mln zł.

I tu pada pytanie: czy to jest

transakcja podejrzana?

Legalizowanie za pośrednictwem

notariusza dochodów osiągniętych

niezgodnie z prawem to plaga czy margi-

nalne zjawisko?

Trudno to ocenić. Pranie brudnych pie-

niędzy to historia stara jak świat. To

emocjonujący wątek w wielu filmach

czy książkach. W słynnym melodramacie

„Przeminęło z wiatrem”, Rhett Butler

szmuglował w czasie wojny secesyjnej

whisky. Długo można by też opowiadać

o tym zjawisku, choćby w czasach pro-

hibicji w Stanach Zjednoczonych. Pie-

niądze pochodzące z nielegalnych źró-

deł zawsze były i zawsze podejmowano

próby wtłaczania ich do obrotu gospo-

darczego. A wraz z rozwojem cywilizacji

metody dokonywania takich prób stały

się bardziej wyrafinowane.

i doprowadziły przestępców do kancela-

rii notarialnych?

Kiedy właściwie walka europy z praniem

pieniędzy się rozpoczęła?

Początek reakcji na takie zjawiska na

gruncie prawa to Dyrektywa Rady

Wspólnot Europejskich z 1991 r. w spra-

wie uniemożliwienia korzystania z sys-

temu finansowego w celu prania pienię-

dzy. Od tego momentu Unia Europejska

zaczęła walczyć z legalizowaniem pie-

niędzy pochodzących z najgorszych

przestępstw, takich jak handel narko-

tykami czy ludźmi. Przestępcy zaczęli

zaś szukać innych dróg. Skala zjawiska

wprowadzania brudnych pieniędzy do

obrotu rośnie od XX wieku. Powodowa-

ne przez nie straty w legalnym obrocie

finansowym doprowadziły do koniecz-

ności opracowania wspólnej strategii

rządów państw europejskich, żeby ten

proceder ukrócić. Ta dyrektywa z po-

czątku lat 90. skierowana była przede

wszystkim do ogromnych instytucji

finansowych, jak banki, czy instytucje

ubezpieczeniowe. W końcu to właśnie

z tymi sektorami kojarzy nam się obrót

środkami finansowymi. Przepisy unijne

z czasem się zmieniały, aby odciąć prze-

stępcom następne możliwości legalizacji

pieniędzy pochodzących z działalności

przestępczej. Ustawodawstwo europej-

skie skupiło się na tym, aby przepływa-

jące środki pieniężne były coraz mniej

anonimowe.

Prawnicy zostali wciągnięci w tę walkę

dziesięć lat później.

obowiązującej w Polsce ustawy o prze-

ciwdziałaniu praniu pieniędzy i finan-

sowaniu terroryzmu. Jednak ustawa

nałożyła szerokie obowiązki jedynie na

notariuszy, zobowiązując ich m.in. do

wprowadzenia wewnętrznych procedur

w kancelariach w zakresie przeciwdzia-

łania praniu pieniędzy, rejestrowania

transakcji, których wartość przekracza

równowartość 15 000 euro, dokonywa-

nie bieżącej analizy przeprowadzanych

transakcji, podejmowania działań w celu

ustalenia beneficjenta rzeczywistego

transakcji oraz zapewnienia szkoleń

w tym zakresie dla pracowników swo-

ich kancelarii. Nadto notariusze mają

obowiązek comiesięcznie przekazywać

generalnemu inspektorowi informacji

finansowej (GIIF) informacje o zareje-

strowanych transakcjach.

Dlaczego spadło to wyłącznie na nota-

riuszy?

Tak. Świat prawniczy został uwzględ-

niony w dyrektywie z 2001 r. Ustawo-

dawca unijny zdecydował się zwrócić

uwagę na pozostałe sektory aktywności

gospodarczej, które mogą być w kręgu

zainteresowania świata przestępcze-

go. Tak doszedł do notariuszy i praw-

ników wykonujących wolne zawody,

czyli adwokatów i radców prawnych.

I te przepisy legły u podstaw obecnie

Trudno jednoznacznie stwierdzić. To

było jednak 14 lat temu, a więc był to

czas przygotowywania Polski do wejścia

do Unii Europejskiej. Dużo się wtedy

działo w parlamencie. Przygotowywa-

no wiele ustaw w krótkim czasie, aby

dostosować przepisy wewnętrzne do

wymogów unijnych. Tak więc na szyb-

ko powstała ustawa, w której obciążeni

poważnymi obowiązkami zostali jedynie

notariusze. Sama treść ustawy została

zaś przygotowana tak, jakby ustawo-

dawca adresował ją do ściśle określonego

kręgu odbiorców.

Co to oznacza w praktyce dla notariuszy?

proporcjonalności i na małe jednostki

obowiązane, takie, jak na notariusze,

nałożono obowiązki analogiczne do tych

przeznaczonych dla wielkich instytu-

cji finansowych. Polski ustawodawca

wprowadził unijne regulacje do naszej

ustawy bardzo szeroko, wręcz w sposób

zaostrzony, natomiast większość krajów

zaimplementowała dyrektywę wprost,

bez rozszerzenia. W efekcie katalog za-

dań, jakie ma wykonać notariusz, jest

czasami trudny do zrealizowania. No-

tariusz to nie prokurator, nie zajmu-

je się ściganiem przestępstw i nie ma

niezbędnego do tego aparatu śledczego.

Notariusze w większości prowadzą jed-

noosobowe kancelarie, a zatrudniając

personel, kierują się zasadami ekono-

mii. Dlatego nakładanie na nich przez

ustawodawcę kolejnych obowiązków,

zwłaszcza tak dotkliwych jak w przypad-

ku przeciwdziałania praniu pieniędzy,

zaburza ustalony rytm pracy kancelarii

i wymaga dokonywania dodatkowych

nakładów zarówno w systemy informa-

tyczne, jak i zasoby ludzkie.

MAŁGORZATA

RADZIUk

wiceprezes krajowej

Rady Notarialnej

a może notariusze nie widzą powodu,

by wspierać państwo w walce z praniem

pieniędzy?

Z tym się nie zgodzę. Nie kwestionuje-

my konieczności wspierania państwa

w tych sprawach. W końcu notariat

– zgodnie z ustawą – Prawo o notariacie

– jest powołany do tego, żeby wspierać

państwo. Notariusze są osobami za-

ufania publicznego. To nam, notariu-

szom, zaufało państwo, przekazując na

nas część swojego imperium. Jesteśmy

przecież środowiskiem propaństwo-

wym, więc rozumiemy, że nałożone na

nas obowiązki nie są po to, by utrud-

niać, ale po to, żeby wspierać admini-

strację rządową w określonych działa-

niach. Jednak brak proporcjonalności,

o której mówiłam wcześniej, blokuje

notariuszy w należytym wykonywa-

niu przez nich czynności nałożonych

ustawą.

Podobno rejenci bardzo boją się GiiF?

Niestety, tak jest. To właściwie jedyna

instytucja, której tak naprawdę się oba-

wiamy.

skąd te obawy?

Tekst ustawy jest przyporządkowany

pewnej grupie finansowej, którą two-

rzą przede wszystkim duże banki. Two-

rząc ustawę zapomniano o zasadzie

Gdyby ściśle wykonywać wszystkie

przepisy ustawy, to obrót mieszkaniami

z rynku pierwotnego powinien ustać.

Zdarzają się bowiem takie sytuacje,

gdy nie można ustalić beneficjenta

rzeczywistego transakcji ze względu

na brak informacji o nim

Teoretycznie każdy błąd notariusza

może kosztować go utratę prawa do

prowadzenia kancelarii. Takich zaś błę-

dów na gruncie tej ustawy może być

całkiem sporo, jak choćby ten podsta-

wowy, jakim jest niezarejestrowanie

transakcji czy nieprzesłanie informa-

cji do GIIF. Gdy się patrzy na katalog

zadań przygotowanych dla instytucji

obowiązanej, wyraźnie widać, że nie-

prawidłowe ich wypełnienie, i to wca-

le nie musi być zamierzone działanie,

skutkuje nałożeniem odpowiednich

sankcji karnych czy administracyj-

FOT. mATERIAły PRASOWE

Tak. A ustawodawcę doprowadziło to

do konieczności wprowadzenia zmian

w prawie. Na początku problemem pra-

nia brudnych pieniędzy zainteresowali

się legislatorzy unijni, a następnie ich

zalecenia zostały wprowadzone do syste-

mów prawnych państw członkowskich.

Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: johnprctorbob@gmail.com

prawnik

23–25 maja 2014 nr 99 (3740)

gazetaprawna.pl

racić niż bank

nych. A my najbardziej obawiamy się

sankcji karnych.

Ponieważ to może oznaczać koniec

kariery zawodowej.

że tak. Umowy przenoszące własność

nieruchomości pomiędzy małżonkami

także mogą potencjalnie być wykorzy-

stywane do takich mechanizmów.

Notariusze są narzędziami w rękach

przestępców czy ich pomocnikami?

Tak. Notariusz nie może być skazany

w postępowaniu karnym. Każda kara,

chociażby najmniejsza, może skutkować

odwołaniem notariusza i pozbawieniem

go możliwości zarobkowania. Sankcja,

która została wprowadzona do ustawy,

jest dla rejentów szczególnie dotkliwa.

Jeżeli bowiem bank nie wykonuje w spo-

sób należyty obowiązków wynikających

z ustawy o przeciwdziałaniu praniu pie-

niędzy, to żadne sankcje, które mogą go

dotknąć, ani administracyjne, ani karne

nałożone na osoby sprawujące nadzór

w banku w tym zakresie, nie doprowa-

dzą do zamknięcia banku. Nie skutkują

zatem w żaden sposób pozbawieniem

źródła zarobkowania osób, które pro-

wadzą taką instytucję finansową. Odpo-

wiedzialności podlegać będą jedynie oso-

by pracujące w komórkach gifowskich

w tych jednostkach finansowych. One są

w stosunku pracy i w razie popełnienia

błędu działają mechanizmy prawa pracy.

W przypadku notariuszy sytuacja jest

całkowicie odmienna. Za błąd notariusze

płacą pozbawieniem możliwości funk-

cjonowania w zawodzie, co powoduje li-

kwidację kancelarii i utratę miejsc pracy

przez pracowników kancelarii.

A kary administracyjne, które również

wchodzą tu w grę, sięgają astronomicz-

nych kwot?

Mówimy tylko o sytuacjach, gdy mogą

być nieświadomie wykorzystywani

przez przestępców. W takich przypad-

kach najczęściej rejenci nie zdają sobie

z tego sprawy. Za każdym więc razem,

gdy wartość transakcji przekroczy 15

tys. euro, ustawa nakłada na nas obo-

wiązek rejestracji, a sama czynność pod-

dana musi być analizie: czy może być

potencjalnie wykorzystywana do prania

brudnych pieniędzy. Grupa Specjalna

ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy

(FATF), która jest niezależnym, między-

rządowym ciałem zajmującym się opra-

cowywaniem i promowaniem polityk

w celu ochrony globalnego systemu fi-

nansowego przed zjawiskiem praniem

pieniędzy, w ubiegłym roku przedstawiła

raport. Wynika z niego m.in. na co praw-

nicy powinni zwracać uwagę w kontak-

tach z klientami.

No więc na co?

Należałoby się zastanowić, czy jednostka

obowiązana do współdziałania w procesie

przeciwdziałania praniu pieniędzy

ma przejmować obowiązki instytucji

powołanych do walki z tym procederem

Ja też nie. Ale to jest właśnie kwestia

ocenna: czy jak ktoś kupuje mieszkanie

za 1 mln zł, to powinien przyjść na pod-

pisanie aktu notarialnego w garniturze

od Armaniego, czy w jeansach i tramp-

kach. Dla jednego notariusza osoba taka

wyda się podejrzana. Kolejny nie zwró-

ci na to uwagi. Tak to działa. W naszej

praktyce musimy więc w danej chwili

rozstrzygać sporo sprzeczności i zawia-

damiać GIIF o podejrzeniach. Podejrza-

ne może być wszystko, ale to może być

bardzo złudne. Ludzie mają bowiem tiki

nerwowe, pocą się podczas stresu, a wi-

zyta w kancelarii notarialnej może być

dla kogoś bardzo stresująca, zwłaszcza

jak jest się pierwszy raz u notariusza

i wydaje się dorobek całego życia na

mieszkanie. Bardzo trudno więc oce-

nić, co tak naprawdę jest podejrzane.

Często ma pani takie wątpliwości

w swojej pracy?

du na brak informacji o nim. Ustawa

nakazuje nam dążyć do jego ustalenia.

Dyrektywa unijna mówi o ustaleniu, zaś

projekt następnej, czwartej już dyrekty-

wy, która ma wprowadzić zmiany w tym

zakresie, określa, że celem jest ustalenie

i zweryfikowanie beneficjenta.

Jak notariusze sobie z tym poradzą?

Nadzieją dla nas jest projektowany obo-

wiązek, nałożony na kraje UE, stworze-

nia rejestru beneficjentów rzeczywi-

stych. Taka propozycja została zawarta

właśnie w dyrektywie, która ma zmie-

nić unijne prawo. Pomysł ten został już

wstępnie zaakceptowany. To nałoży na

państwo obowiązek włączenia określo-

nej rubryki beneficjenta rzeczywistego

do Krajowego Rejestru Sądowego albo

też stworzenia odrębnego rejestru.

Odciąży to notariuszy, i myślę, że jest

to prawidłowe rozwiązanie, ponieważ

państwo ma narzędzia, które spraw-

niej pozwolą mu dojść do beneficjen-

ta transakcji niż notariuszom. W ten

sposób notariusze nie będą już musieli

analizować wielopiętrowych struktur

spółek, co jest niejednokrotnie zadaniem

karkołomnym.

Dziś notariusze muszą zgłaszać do GIIF

każdą transakcję przekraczającą próg 15

tys. euro. Pojawiają się propozycje, by

obniżyć ten pułap. Wszystko będzie więc

przekazywane do analizy państwowej?

GIIF nakłada kary i decyduje o ich wy-

sokości, starając się proporcjonalnie ją

ważyć. W 2013 r. nie było przeprowa-

dzanych żadnych planowanych kon-

troli w kancelariach notarialnych.

A w 2012 r. otrzymaliśmy z departamen-

tu informacji finansowej Ministerstwa

Finansów dane, z których wynika, że od

dnia wejścia w życie znowelizowanych

przepisów ustawy o przeciwdziałaniu

praniu pieniędzy i finansowania terrory-

zmu, czyli od września 2010 r., nałożono

na notariuszy kary pieniężne w łącznej

wysokości 114 100 zł.

Było prowadzonych 18 postę-

powań wyjaśniających, wszczę-

tych przez generalnego inspek-

tora, z których 12 zakończyło się

nałożeniem kar pieniężnych, a w 6 przy-

padkach postępowania umorzono. Do

pewnego momentu sytuacja była jednak

dla nas niebezpieczna.

Czemu?

Według FATF choćby na to, czy klient był

w przeszłości skazany w związku z prze-

stępczym pozbawieniem własności, czy

prowadzone jest przeciwko niemu do-

chodzenie w związku z takim przestęp-

stwem lub czy ma powiązania z prze-

stępcami. Powinniśmy być też czujni

na nieproporcjonalnie wysoki poziom

finansowania lub gotówki, niezgodny

z oficjalnie osiąganym dochodem. Pró-

ba zatajenia tożsamości stron transak-

cji także powinna nas zainteresować.

Należałoby się jednak zastanowić, czy

jednostka obowiązana do współdziała-

nia w procesie przeciwdziałania praniu

pieniędzy ma przejmować obowiązki

instytucji powołanych do walki z tym

procederem. Sądzę, że musi istnieć wy-

raźna granica pomiędzy współdziała-

niem o zwalczaniem.

Trudno tak prześwietlić klienta?

Coraz częściej analizuję, czy klient przy-

chodzący na podpisanie aktu – zwłasz-

cza gdy nie jest moim stałym klientem

– nie jest osobą podejrzaną. Notariusze

badają ustawę, analizują opinie między-

rządowych organizacji, takich jak FATF,

i starają się spełniać te wymogi. Efek-

tem tego jest to, że lawinowo rosną ich

wątpliwości.

Czy to nie paranoja?

Uważam, że obecny próg w zupełności

wystarczy do zadań określonych w usta-

wie. Rzeczywiście, są jednak sugestie,

aby taki obowiązek objął wszystkie

transakcje powyżej kwoty 7,5 tys. euro.

Jednak wówczas ilość informacji wpły-

wających do jednostki analityki finan-

sowej może się okazać zastraszająca.

A gdzie tu miejsce na tajemnicę zawo-

dową?

Ponieważ, pomimo wejścia w życie obo-

wiązków związanych z wypełnieniem

zadań ustawowych, przez dłuższy czas

nie było w kancelariach kontroli GIIF.

Kiedy się zaczęły, to protokoły pokon-

trolne wzbudziły panikę w środowisku

notarialnym. Musiał minąć pewien czas,

żeby relacje na linii GIIF – notariusze za-

częły się normalizować. W końcu jedna

i druga strona zrozumiała, że nie jeste-

śmy po dwóch stronach barykady, tylko

że powinniśmy współdziałać, żeby osią-

gnąć wspólny cel w walce z nielegalny-

mi środkami.

Jakie umowy sprzyjają praniu pieniędzy?

I to bardzo. Notariusze nie mają możli-

wości zarówno prawnych, jak i faktycz-

nych – nie są szkoleni pod tym kątem,

ani w sprawach psychologii, ani krymi-

nalistyki. Nie są przecież służbą śled-

czą. A jednak muszą weryfikować i na

bieżąco w trakcie pracy decydować, czy

dana transakcja jest podejrzana, jaki ge-

neruje stopień ryzyka. To jest tym bar-

dziej skomplikowane, że odpowiedzi na

te pytania są ocenne.

Od dawna jest pani notariuszem?

Tego się obawiam. W ten sposób może-

my dojść do sytuacji, w której notariusze

przestaną w ogóle dokonywać pewnych

czynności, ponieważ gdy wystąpią po-

dejrzenia, to powinni klientowi odmó-

wić i zastosować procedury określone

ustawą i procedurą wewnętrzną. Jeżeli

jednak każdą czynność będą analizować

pod lupą i traktować jako podejrzaną, to

możliwość swobodnego funkcjonowania

w zawodzie stanie się fikcją.

Odmówiła pani podpisania aktu z tej

przyczyny?

Ustawodawca miał duży problem, jak

to ugryźć, więc wyłączył tajemnicę za-

wodową notariusza na potrzeby ustawy

o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy.

Podobnie jest w przypadku adwokatów

i radców prawnych.

Nie naruszył konstytucji?

Od 20 lat.

To jest pani łatwiej niż notariuszom

startującym w zawodzie?

Trochę łatwiej. Przez te lata zdobyłam

pewne doświadczenie i rzeczywiście

zwraca moją uwagę, gdy klient zacho-

wuje się dziwnie.

Wszystko oparte na własnych spostrze-

żeniach?

Nie miałam jeszcze takiej sytuacji. Pra-

cuję głównie na określonej bazie klien-

tów, którzy takich problemów mi nie

nastręczają. Wiem jednak, że notariu-

szom zdarza się odmówić dokonania

czynności, gdyż coraz częściej mają

wątpliwości. Sporo problemów wiąże

się zwłaszcza z ustaleniem beneficjenta

rzeczywistego, czyli osoby, która tak na-

prawdę czerpie zyski z transakcji. A zda-

rza się, i to nierzadko, że nie jest to ta

sama osoba, która staje do podpisania

aktu notarialnego.

Ustalenie takiego beneficjenta to

podobno największy koszmar rejentów?

Istnieją wątpliwości w tej kwestii. Moim

zdaniem zdjęcie tajemnicy zawodowej

notariusza na potrzeby tej konkretnej

ustawy poszło zbyt daleko. Notariusz

musi udostępnić wszelkie informacje,

które pozyskał w związku z czynnością

dokonaną w jego kancelarii. I chodzi

tu nie tylko o konkretne dane, które

znajdują odzwierciedlanie w rejestrze

transakcji. Tajemnica zawodowa została

więc wyłączona zdecydowanie w zbyt

dużym zakresie. Może więc wchodzić

w grę naruszenie gwarancji konstytu-

cyjnych.

Notariusze poskarżą się na to do Trybu-

nału Konstytucyjnego?

Spośród czynności dokonywanych przez

notariuszy chodzi tu przede wszystkim

o umowy sprzedaży nieruchomości.

Również może to dotyczyć umów ob-

rotu udziałami w spółkach czy akcjami,

ale w ich przypadku notariusze poświad-

czają jedynie podpisy pod umowami. Nie

mają zatem wpływu na ich treść. Aktyw-

ny udział notariusza, czyli przeprowa-

dzenie transakcji od początku do końca,

to głównie umowy w przedmiocie obrotu

nieruchomościami. Można też zastana-

wiać się, czy czynności dokonywane pod

tytułem darmym, np. umowy darowizny

również mogłyby być przykrywką dla

prania brudnych pieniędzy. Wydaje się,

Zarówno dyrektywa, jak i implemento-

wana w oparciu o nią ustawa dają ogólne

wskazówki, dodać do tego należy szko-

lenia prowadzone zarówno przez samo-

rząd notarialny, jak i GIIF. Wszystko to,

zebrane razem, w jakimś sensie rysuje

kontekst sugerujący, kiedy zachowanie

klienta powinno wzbudzić podejrzenia.

Dotyczy to np. ubioru klienta, tego jak

się wysławia albo gdzie ma miejsce za-

mieszkania. Problem pojawia się, gdy

przychodzi klient w trampkach i kupu-

je mieszkanie za 1 mln zł. I tu nasuwa

się pytanie: czy to jest transakcja po-

dejrzana?

Ja nie widzę w tym niczego podejrzane-

go. A pani?

Tak. Często bowiem określenie, kto wła-

ściwie stoi za transakcją jest niemożliwe.

Na przykład niektóre firmy deweloper-

skie mają swoje korzenie finansowe na

Cyprze. W przypadku takich firm nie-

zmiernie trudno jest więc dojść do tego,

kto jest rzeczywistym beneficjentem

czynności.

Brzmi jak zadanie dla Scotland Yardu.

I takim jest. Gdyby ściśle wykonywać

wszystkie przepisy ustawy, to obrót

mieszkaniami z rynku pierwotnego

powinien ustać. Zdarzają się bowiem

takie sytuacje, gdy nie można ustalić

beneficjenta rzeczywistego ze wzglę-

Wniosek w tej kwestii póki co nie po-

wstał. Czekamy na uchwalenie kolej-

nej dyrektywy unijnej. Proces jej im-

plementowania do polskiego porządku

prawnego pociągnie za sobą koniecz-

ność stworzenia nowej ustawy o prze-

ciwdziałaniu praniu pieniędzy. Wówczas

włączymy się aktywnie w proces legi-

slacyjny. Samorząd notarialny zakłada,

że uda się nam znaleźć równowagę po-

między tajemnicą zawodową a jej zdję-

ciem dla potrzeb ustawy i uchyleniem

punktowym. Tym bardziej że sam usta-

wodawca unijny podkreśla, jak ważna

jest tajemnica zawodowa prawników,

w tym notariuszy. Konieczne jest więc

jej odpowiednie ochronienie. To w końcu

bardzo ważny element funkcjonowania

zawodów prawniczych jako zawodów

zaufania publicznego. Państwo – nawet

w ważnych celach – nie może zaś naru-

szać fundamentu zawodu.

Rozmawiała

Ewa Maria Radlińska

Plik z chomika:

Pajak77

Inne pliki z tego folderu:

DGP_2014_03_20_kadry_i_place.pdf (2775 KB)
DGP_2014_07_22_firma_i_prawo.pdf (2342 KB)
DGP_2014_01_21_przewodnik_msp_leasing.pdf (522 KB)
DGP_2014_05_14_dotacje_unijne.pdf (361 KB)
DGP_2014_08_04_podatki_i_ksiegowosc.pdf (2859 KB)

DGP_2014_05_23_prawnik.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: