Centrum Szkolenia Wojsk Inżynieryjnych i Chemicznych
im. gen. Jakuba Jasińskiego
/stanowisko/
………..………………
/stopień imię i nazwisko/
data ………..………….
PLAN - KONSPEKT
do przeprowadzenia zajęć z przedmiotu: szkolenie specjalistyczne
z grupą kursu specjalistycznego
specjalność: Obsługa spycharki gąsienicowej szybkobieżnej.
TEMAT 12: BUDOWA ŻURAWI.
OPRACOWAŁ
……...…………………
/stopień imię nazwisko/
WROCŁAW
2009
CELE: Nauczyć – słuchaczy budowy konstrukcji, mechanizmów i podzespołów żurawi;
Zapoznać –słuchaczy z rodzajami, budową cięgien, lin, zbloczy i innymi elementami konstrukcji żurawi;
– słuchaczy z zasadami pracy żurawiami w pobliżu napowietrznych linii elektroenergetycznych;
Doskonalić – znajomość zrealizowanego materiału nauczania;
Kształtować – właściwą kulturę techniczną.
ZAGADNIENIA I CZAS:
- Rozpoczęcie zajęć 10 min
1. Konstrukcje nośne żurawi.
2. Mechanizm podnoszenia zblocza, mechanizm obrotu.
3. Cięgna, olinowanie, zblocza, bębny linowe, osie, sprzęgła, hamulce, przekładnie zębate, krążki linowe.
4. Silniki, kaseta sterownicza, skrzynka rozdzielcza, zabezpieczenia układu elektrycznego.
5. Zawiesia linowe i łańcuchowe, trawersy.
6. Praca w pobliżu napowietrznych linii elektroenergetycznych.
- Zakończenie zajęć 10 min
FORMA: zajęcia teoretyczne/pokaz
METODA: wykład/pokaz
CZAS: 4 x 45 min
MIEJSCE: sala wykładowa/PST
LITERATURA:
1. Warunki techniczne dozoru technicznego – Dźwignice i przenośniki. Wymagania ogólne DT-DE-90/WO.
2. M. Moskwa. – Maszyny inżynieryjne, budowlane i drogowe. Cz. I – WAT wewn. 773/79
3. Spycharka BAT-M na ciągniku ATT-405. Opis i użytkowanie. – Inż. 495/84.
POMOCE SZKOLENIOWE:
− foliogramy;
− rzutnik światła białego;
ZABEZPIECZENIE MATERIAŁOWO - TECHNICZNE:
− spycharka szybkobieżna BAT-M .
WSKAZÓWKI ORGANIZACYJNO – METODYCZNE:
W zagadnieniu 4 omówić elementy budowy żurawia spycharki BAT-M: silniki, kaseta sterowa, skrzynka rozdzielcza oraz zabezpieczenia układu elektrycznego. W zagadnieniu 5 omówić budowę i rodzaje zawiesi linowych, łańcuchowych i trawersów. W zagadnienie 6 omówić zasady pracy żurawiami w pobliżu napowietrznych linii elektroenergetycznych, uświadamiając słuchaczom, że bezwzględne przestrzeganie tych zasad daje gwarancje bezpiecznej pracy.
W czasie zajęcia szeroko stosować techniczne środki przekazu. Zajęcie przeprowadzić w dwóch etapach, pierwszy – na sali wykładowej, przekazując wiadomości teoretyczne, drugi – przy sprzęcie, demonstrując omówione elementy.
PRZEBIEG ZAJĘCIA:
Część wstępna
- przyjęcie meldunku;
- podanie tematu i celu zajęć;
- podanie zagadnień i literatury;
- sprawdzenie stopnia przygotowania słuchaczy do zajęć.
Zagadnienie 1. Konstrukcje nośne żurawi.
Ze względu na cechy konstrukcyjne, żurawie można podzielić na szereg grup. Omawiane będą tylko te grupy, które są bardziej przydatne, a więc:
- żurawie stałe;
- żurawie przejezdne;
- żurawie jezdniowe;
- żurawie specjalne.
a) Żurawie stałe słupowe i platformowe.
Żurawiami stałymi nazywamy te żurawie, których konstrukcja nie pozwala na przesuwanie ich z miejsca na miejsce podczas pracy. Dzielimy je na dwie podstawowe grupy: słupowe i platformowe (rys.).
W żurawiu słupowym moment ciężaru przenoszony jest przez poziome parę sił na łożyska słupa. Słup noże być stały lub obrotowy, przy czym odróżnić można jeszcze żurawie słupowe podparte i podwieszone, zależnie od tego czy podpora żurawia znajduje się pod czy ponad wysięgnicą. Żurawie słupowe dzielę się na przyścienne i wolnostojące.
Żurawie słupowe przyścienne są to lekkie konstrukcje rurowe lub profilowe z ręcznym lub mechanicznym napędem mechanizmów. Stosowane są najczęściej jako warsztatowe urządzenia transportu wewnętrznego lub w budownictwie do obsługiwania transportu pionowego.
Żurawie stałe platformowe charakteryzuję się tym, że wspornik żurawia jest osadzony na platformie albo w łożysku wieńcowym. Moment ciężaru w tego typu żurawiach przenoszony jest przez pionową parę sił na podpory platformy.
b) Żurawie masztowe.
Żurawie masztowe, nazywane często żurawiami "Derricka", składają się z pionowego masztu i pochyłego wysięgnika (rys. a, b). Maszt stanowi główny element nośny żurawia, utrzymujący wysięgnik w pożądanym położeniu. Do końca wysięgnika podwieszony jest wielokrążek.
Wysięgnik dolnym końcem umocowany jest przegubowo u podstawy masztu, a u góry połączony jest za pośrednictwem wielokrążka z wierzchołkiem masztu. Takie rozwiązanie umożliwia pochylanie wysięgnika w dużym zakresie kątów (do pionu w granicach 10° do 70°). Wysięgnik ma możliwość obrotu również wokół osi pionowej o kat do 360°. Maszty mogą być stałe i obrotów. W pierwszym rozwiązaniu wychylenie boczne wysięgnika uzyskuje się przez obracanie go w łożysku oporowym, w drugim zaś wysięgnik obraca się wraz z masztem. Maszt utrzymywany jest w położeniu pionowym linami odciągowymi lub za pomocą sztywnych zastrzałów.
Żurawie typu pierwszego nazywane są żurawiami masztowymi linowymi, typu drugiego - żurawiami masztowymi zastrzałowymi (kozłowymi).
Podnoszenie ciężarów, obrót masztu oraz zmiana wysięgu dokonywane są wciągarkami. Pole pracy żurawia masztowego ma kształt pierścienia kołowego lub jego części, którego promienie są odpowiednio wysięgnikiem minimalnym i maksymalnym.
c) Żurawie wieżowe – budowlane.
Żurawie stałe, tzw. przyścienne, tym różnie się od innych wieżowych, że dolna część wieży zamocowana jest do specjalnej płyty fundamentowej. Wieża kratowa ma możliwość zmieniania wysokości przez narastanie członami od góry względnie od dołu. Wysięgniki budowane są w układzie wychylnym lub jako stałe z wodzakiem.
Żurawie te charakteryzują się długimi wysięgnikami, rzędu 30-50 m i wysokością podnoszenia powyżej 100 m.
Demontaż takiego żurawia jest dość kłopotliwy, wymaga więc stosowania dodatkowego sprzętu. Transport odbywa się w zespołach na przyczepach lub wózkach holowniczych.
Żurawie przejezdne wieżowe (rys.) stanowię podstawowe urządzenie transportu pionowego w budownictwie. Przyczyną tak szerokiego stosowania tych żurawi są ich właściwości jak:
- duży zasięg przestrzenny (duży wysięg i wysokość podnoszenia);
- możliwość samodzielnego przejazdu z ciężarem po torach;
- stosunkowo duża ruchliwość wyrażająca się możliwością realizowania kilku ruchów roboczych równocześnie.
Dzięki tym właściwościom żurawie wieżowe mogę podawać materiały bezpośrednio z miejsc składowania na miejsce przeznaczenia na budynku bez stosowania dodatkowego transportu poziomego.
Ze wszystkich odmian żurawi wieżowych, największe zastosowanie znalazły żurawie torowe.
Z uwagi na różnorodność rozwiązań konstrukcyjnych posłużono się podziałam według pewnych cech, którymi różnie się między sobą poszczególne żurawie, a równocześnie są dla tej grupy żurawi najbardziej istotnymi.
Do takich cech zaliczono:
a) miejsce ustawienia żurawia;
b) sposób zmiany wysięgu;
c) połączenie części obrotowej żurawia z częścią stałą;
d) miejsce umieszczenia przeciwciężaru;
e) ruchliwość;
f) konstrukcja wieży.
Ad a) Niektóre żurawie ustawia się wraz z całym urządzeniem na ziemi, inne zaś na wznoszonej konstrukcji, np. samopodnośne. Żurawie ustawiane na ziemi poruszają się po ułożonych torach. Żurawie jeżdżące po torach (torze) mają z reguły napędy mechanizmów jazdy elektryczne - silniki indywidualne napędzają poszczególne osie względnie koła.
Ad, b) Istnieją dwa zasadnicze rozwiązania zmiany wysięgu: przez podnoszenie wysięgnika (rys. a, b) (w układzie wychylnym i wypadowym) oraz za pomocą przejazdu wózka po nieruchomym wysięgniku.
Ad c) Część obrotowa łączona jest z częścią stałą za pośrednictwem różnych odmian łożysk.
Najczęściej spotyka się następująca sposoby łożyskowania części obrotowej (rys.).
W żurawiach z nieruchomą wieżą, łożyskowanie uzyskuje się przez łożysko oporowe (l) umieszczone na wierzchołku części stałej żurawia oraz przez tzw. wieniec toczny (2), który może być przytwierdzony do części stałej lub do części obrotowej żurawia. Łożysko oporowe przejmuje wszystkie obciążenia pionowe, obciążenia zaś poziome przenoszone są przez wieniec toczny. Częścią obrotową żurawia w tych rozwiązaniach jest głowica, do której przytwierdzony jest wysięgnik.
W żurawiach z obrotową wieżą, część obrotowa jest łożyskowana w trzech rozwiązaniach. Za pośrednictwem łożyska stopowego (3) umieszczonego w dolnej części i wieńca tocznego, albo tylko za pośrednictwem wieńców tocznych (4), które są łożyskiem poprzeczno-wzdłużnym.
Ad d) Wszystkie żurawie, a szczególnie przejezdne wieżowe muszą mieć przeciwciężary dla częściowego zrównoważenia momentu wywracającego, który powstaje od podnoszonego ciężaru. W starszych konstrukcjach przeciwciężar (5) umieszczony był na wsporniku przytwierdzonym do obrotowej głowicy (3), rysunek . Umieszczenie przeciwciężaru w górze było niepraktyczne i powodowało podwyższenie środka ciężkości całego żurawia, co niekorzystnie wpływało na jego stateczność.
W żurawiach z obrotową wieżą przeciwciężary umieszczone są w dolnej części na ramie obrotowej podwozia. Zwiększa to znacznie stateczność żurawia, a przede wszystkim ułatwia montaż oraz pozwala na łatwą regulację wielkości przeciwciężaru.
Ad e) Pod pojęciem ruchliwości należy rozumieć zdolność żurawia do zmiany podłożenia ciężaru w różnych kierunkach. Ruchliwość cechują prędkości poszczególnych ruchów roboczych. Spotykane są różne zakresy prędkości, w zależności od udźwigu, przeznaczenia żurawia, itp.
Ad f) Rozróżnia się żurawie o stałej i zmiennej wysokości wieży. Zmiana wysokości wieży może odbywać się przez zakładanie dodatkowych segmentów przy zdemontowanym żurawiu lub bez jego demontażu. W tym ostatnim przypadku dodatkowe segmenty zakładane są od góry, rzadziej od dołu. Spotykane są również wieże teleskopowe. We wszystkich nowych konstrukcjach żurawi, wieże są składane, co umożliwia szybszy i łatwiejszy demontaż i przeniesienie na inne miejsce pracy.
W zależności od konstrukcji spotykane są różne sposoby montażu. elementy, z których składa się konstrukcja nośna przewozi się na przyczepach i samochodach. Żurawie
z obrotową wieżą przewożone są w całości na specjalnych wózkach.
Żurawie jezdniowe.
Żurawie jezdniowe przeznaczone są do mechanizacji transportu pionowego i robót ładunkowych w budownictwie oraz transporcie i innych gałęziach gospodarki narodowej. Jako bardziej uniwersalne od żurawi torowych, ze względu na możliwość szybkiej zmiany miejsca pracy oraz łatwe przejście z położenia tran...
szormy