Opisz wymagania jakie stawiają spawalnicze systemy jakości odnośnie personelu nadzoru spawalniczego i personelu kontroli spawania
Definicje:
System – zgodnie z normą PN-EN ISO 9000:2001 – jest to zbiór wzajemnie powiązanych lub wzajemnie oddziałujących elementów;
Jakość – zgodnie z normą PN-EN ISO 9000:2001 - to stopień, w jakim zbiór inherentnych (naturalnych) właściwości spełnia wymagania;
Wymagania jakości dotyczące spawania można przedstawić za pomocą poniższego wykresu
ISO 3834 nie jest normą systemu zarządzania jakością, która zastępuje ISO 9001:2000. Może być jednak użytecznym narzędziem kiedy ISO 9001:2000 stosowana jest przez wytwórcę.
System Zapewnienia Jakości prac spawalniczych ma zastosowanie we wszystkich komórkach organizacyjnych firmy związanych z produkcją spawalniczą.
System Zapewnienia Jakości prac spawalniczych realizowany jest przez każdego pracownika:
- personelu spawalniczego (spawaczy i nadzoru spawalniczego),
- personelu do sprawowania kontroli nad produkcją spawalniczą,
- pozostałych pracowników zatrudnionych w działach objętych
tym systemem.
Zgodnie z normą: PN-EN ISO 14731:2008.„Spawalnictwo. Nadzór spawalniczy. Zadania i odpowiedzialność” Nadzorowanie spawania jest to nadzorowanie operacji produkcyjnych dotyczących spawania i wszystkich czynności związanych ze spawaniem, a kontrola spawania – ocena zgodności działań związanych ze spawaniem na podstawie obserwacji i orzeczenia poprzez odpowiedni pomiar lub badanie (Kontrola spawania jest częścią nadzorowania).
Wszystkie czynności związane ze spawaniem zawiera załącznik B normy PN-EN ISO 14731:2008 (strony od 9 do 12 – norma była rozsyłana).
Wg 3834:1
Załącznik A
(informacyjny)
Kryteria wspomagające wybór ISO 3834-2, ISO 3834-3 i ISO 3834-4
Nr
Element
ISO 3834-2
ISO 3834-3
ISO 3834-4
5
Personel nadzoru spawalniczego
wymagany
brak specjalnych wymagań
6
Personel kontroli i badań
kwalifikacje są wymagane
Personel nadzoru spawalniczego zgodnie z normą 14731:2008 wykonuje przydzielone zadania za które ponosi odpowiedzialność (wg pozycji w organizacji, zakresu upoważnienia).
Wymagana wiedza personelu nadzorującego:
4.2 - Zadania nadzoru spawalniczego wybiera się z odpowiedniej części normy PN-EN ISO 3834, zgodnie z kryteriami 3834-1 (Wymagania jakości dotyczące spawania materiałów metalowych: Część 1: Kryteria wyboru odpowiedniego poziomu wymagań jakości).
ü pełna wiedza techniczna – personel posiada wiedzę techniczną do planowania produkcji, wykonywania, nadzorowania i kontroli wszystkich zadań z zakresu odpowiedzialności w produkcji spawalniczej; wiedzę taką powinien posiadać Międzynarodowy Inżynier Spawalnik (IWE);
ü specjalistyczna wiedza techniczna – personel posiada wystarczającą wiedzę techniczną do planowania produkcji, wykonywania, nadzorowania i kontroli dla wybranego lub ograniczonego pola działania technicznego w zakresie zadań i odpowiedzialności w produkcji spawalniczej; wiedzę taką powinien posiadać Międzynarodowy Technolog Spawalnik (IWT);
ü podstawowa wiedza techniczna – personel posiada podstawową wiedzę techniczną, wystarczającą do planowania produkcji, wykonywania, nadzorowania i kontroli w zakresie zadań i odpowiedzialności w ograniczonym polu działań technicznych, wymaganym tylko w przypadkach prostych konstrukcji spawanych; wiedzę taką powinien posiadać Międzynarodowy Mistrz Spawalnik (IWS).
W skład kontroli prac spawalniczych wchodzi:
kontrola wstępna:
Ø kontrola spawaczy,
Ø kontrola materiałów podstawowych,
Ø kontrola materiałów dodatkowych,
Ø kontrola stanowiska spawalniczego,
kontrola bieżąca (międzyoperacyjna):
Ø kontrola przygotowania elementów do spawania,
Ø kontrola realizacji spawania,
kontrola ostateczna złączy spawanych:
Ø badania nieniszczące
Ø badania niszczące (np. badania własności mechanicznych, metalograficzne itp.).
Wymagania stawiane personelowi kontrolującemu, wykonującemu próby i badania przy certyfikacji systemu jakości wg normy PN-EN ISO 3834:
Personel wg 473:
Osoby zajmujące się badaniami nieniszczącymi w metodach: penetracyjnej, magnetycznej , radiograficznej, ultradźwiękowej oraz w metodzie prądów wirowych i szczelności kwalifikowane są przez normę EN 473 do jednej z trzech grup:
a) 1 stopień - osoby posiadające kwalifikacje do wykonywania badań nieniszczących zgodnie z instrukcją, pod nadzorem osób mających 2 i 3 stopień kwalifikacji,
b) 2 stopień - osoby mające kwalifikacje do wykonywania badań i kierowania nimi według ustalonych lub uznanych procedur,
c) 3 stopień - osoby dysponujące kwalifikacjami do kierowania dowolną czynnością badań nieniszczących, dla których uzyskała certyfikację. Osoby te mogą być egzaminatorami.
j.dolka