Dokument1.pdf

(406 KB) Pobierz
Wprowadzenie do systemu Linux - v1.3.1
Z Linuksem po raz pierwszy zetknąłem się w marcu 2002 roku. Włożyłem pierwszą płytę Mandrake
8.0 i uruchomiłem ponownie komputer. Po niespełna godzinie czasu na moim dysku był pierwszy w
moim życiu system open source. To niesamowite uczucie wiedzieć, że od tej chwili ma się do użytku
zupełnie inny świat... lepszy świat.
Spis treści:
1.
1.1
1.2
1.3
1.4
1.5
1.6
1.7
2.
2.1
2.2
2.3
3.
3.1
3.2
4.
4.1
4.2
4.3
4.4
4.5
5.
5.1
5.2
5.3
6.
6.1
6.2
6.3
6.4
7.
7.1
7.2
7.3
8.
8.1
8.2
8.3
9.
9.1
Linux,
Dlaczego
Czym
Dlaczego
Czym
Przegląd
Która
Historia
warto
jest
najbardziej
na
Instalacja
Czy
Jak
Przygotowania
Pierwszy
Lilo
-
Start
Ogółem,
Hasła
Root
UID
dostępu,
Graficzne
jest
udogodnienia
Przegląd
czyli
Drzewo
w
-
czyli
i
prawa
wszystko
po
bootloader
zdobyć
do
znanych
to
powstała
jest
go
brzmi
ta
dumnie!
publikacja?
Linux
systemu
poznać?
dystrybucja?
dystrybucji
początek?
systemu
wystarczy?
Linuksa?
instalacji
start
Linuksa
systemu
trochu
katalogów
systemie
superużytkownik
GID
do
plików
pracy
pracy?
korzystania?
środowisk
konsoli
systemu
konsoli
może
Polecenia
Brak
Czym
Jakie
środowisko
graficzne
środowisko
płyną
z
jego
dostępnych
obsługa
w
być
nie
U
podstaw
siła
drzemie,
czyli
Rzeczywista
natura
Początki
poruszania
się
Midnight
Commander
-
łatwej
Pakiety
i
źródła
Czym
Czym
programów
-
Instalacja
ze
instalacja
są
są
źródeł
oprogramowania
źródła?
pakiety?
i
pakietów
Urządzenia
Linuksie?
kłopot?
urządzeń
Linuksa
pracy
Jak
reprezentowane
Winsprzęt
są
Instalacja
Jądro
Tryby
urządzenia
-
w
9.2
9.3
9.4
10.
10.1
10.2
10.3
11.
12.
12.1
13.
13.1
14.
14.1
14.2
14.3
14.4
Operowanie
pamięcią
Funkcjonowanie
Budowa
w
Linuksie
sieci
jądra
Linki
pomocy?
odwiedzić
dyskusyjne
Oprogramowanie
Gdzie
Strony,
które
Grupy
szukać
warto
Dodatek
Linus
Torvalds
Dodatek
Pingwinek
w
Standardowa
Zgłaszanie
odnośnie
logo
-
-
autor
A
Linuksa
B
skąd?
adnotacja
błędów
dokumentu
Podziękowania
Zmiany
Informacje
wersji
Linux, to brzmi dumnie!
W rozdziale tym chcę Cię wprowadzić w świat Linuksa. Dowiesz się, czym tak naprawdę jest i
dlaczego warto go poznać. Przybliżę Ci historię i genezę tworzenia systemu. Po koniec rozdziału
znajdziesz informacje czym jest dystrybucja i którą wybrać, aby łatwo przyswoić sobie nowe
środowisko
pracy.
Dlaczego
powstała
ta
publikacja?
Linux zdobywa coraz to większą popularność. Wiele firm wybiera go, jako system działający bez
zastrzeżeń. Także wiele domowych użytkowników decyduje się na zmianę systemu, chcąc poznać
coś
nowego,
powiększyć
swą
wiedzę
informatyczną.
Dlatego też napisałem tą krótką publikację, mającą na celu choć w małym stopniu pomóc Ci stawiać
pierwsze kroki w Linuksie. Jak się przekonasz nie jest to system, który zrobi za ciebie to co będziesz
chciał. Wiele rzeczy wykonasz samodzielnie, co z biegiem czasu zacznie przynosić Ci ogromną
satysfakcję.
Publikacja ta powstała także między innymi, dlatego, że choć można znaleźć w Internecie wszystkie
zawarte tu informacje, to zazwyczaj nie są one w jednym miejscu, co wydłuża czas ich wyszukiwania.
Czym
jest
Linux
Linux to stabilne i bezpieczne jądro systemu operacyjnego napisane przez fińskiego studenta Linusa
Torvaldsa.
Co
mam
na
myśli
mówiąc
jądro?
Wszystko: pliki, katalogi, które otwieramy, uruchamiane programy obsługiwane są przez jądro
systemu. To one odpowiedzialne jest za przydzielenie odpowiedniej ilości pamięci, a późniejsze jej
zwolnienie. Oczywiście to nie wszystkie zadania jądra - wykonuje one bardzo skomplikowane
operacje, takie jak na przykład wysyłanie i odbieranie komunikatów od sprzętu.
Tak więc Linux to wyłącznie jądro (jadnak w dalszej części publikacji będę miał na myśli cały system
operacyjny). Ale praca z samym kernelem (z ang. jądro) nie przyniosłaby żadnego skutku i pożytku,
gdyby nie oprogramowanie. To właśnie dostarcza nam dystrybucja, ale o tym jaśniej powiem pod
koniec
rozdziału.
Linux jest darmowym i co najważniejsze wolnym systemem. Tak, tak! W każdej chwili możesz pobrać
jego dowolną odmianę z Internetu. Płyty z nagranym na nie Linuksem możesz także sprzedawać!
Pozwala na to licencja GNU GPL (General Public Licence) na jakiej jest oparty.
Wytłumaczeniu podlega jeszcze słowo "wolny". Nie chodzi tu bynajmniej o szybkość (a jak się
przekonasz, Linux to naprawdę szybki system). Wolny oznacza, że dołączony jest jego kod źródłowy,
który bez ograniczeń możemy zmieniać, poprawiać wedle naszego uznania, nie łamiąc tym samym
prawa! To właśnie zasługa GPL, w której od samego początku chodziło o rozprzestrzenianie aplikacji
wraz
z
kodem
źródłowym.
Aby bardziej zrozumieć istotę systemu, należy poznać jego historię. I choć jest ona długa, to warto ją
poznać
od
samego
początku!
Historia
systemu
Linux powstał w roku 1991. Jednak historia systemu sięga nieco wcześniej. Linus Torvalds - autor
Linuksa już dużo wcześniej przyglądał się i porównywał dwa systemy: Uniksa i Miniksa. Dzięki
kontaktom w gronie użytkowników tego drugiego, Linus znajdywał odpowiedzi na wszystkie jego
wątpliwości.
Torvalds zaczął pracę w Asemblerze, jednak później zdecydował pisać jądro w C. Linus modyfikował
kod
Miniksa
opierając
się
na
Uniksie.
W sierpniu 1991 roku światło ujrzała wersja 0.01. Niestety daleko jeszcze było Linuksowi do
doskonałości. Jądro zawierało tylko proste sterowniki. Brakowało mu m.in. obsługi dyskietek. Linus
jednak się nie poddawał i w niecałe 2 miesiące stworzył wersję 0.02. Jajko potrafiło uruchamiać już
proste
programy.
Autor systemu postanowił rozgłosić o nim informacje. Na grupie comp.os.minix pojawiły się pierwsze
listy dotyczące Linuksa. Przynęta zadziałała - nowe jądro ściągnęło 10 osób, z czego pięć dokonało
własnych
poprawek..
Linux zaczął się błyskawicznie rozwijać. Zaraz po tym jak wyszła wersja 0.03, pojawiła się 0.10, a w
marcu
1992
roku
-
0.95.
Pod koniec roku 1991 z systemu korzystało 100 osób, a samo źródło liczyło 10 tys. linii kodu! W I
kwartale 1992 roku liczba użytkowników powiększyła się dziesięciokrotnie, a objętość kodu - ponad
trzykrotnie.
W grudniu roku 1993 pojawiła się wersja 0.99pl14 licząca 100 tys. linii i 20 tys. użytkowników. Na
drodze
postępu
systemu
już
nikt
nie
mógł
stanąć!
W 1994 roku powstało jajko 1.0. W tym samym czasie pojawiły się pierwsze firmy zajmujące się
dystrybucją
systemu
-
Red-Hat
i
Caldera.
Ale skąd nazwa Linux? Torvalds proponował nazwę FREAX. Jak twierdził zawierała w sobie słowo
free
(wolny),
freak
(dziwak)
i
X
jak
Unix.
Inne zdanie miał Ari Lemmke, który umieścił system na swoim FTP. Według niego nie był to najlepszy
pomysł. Zaproponował więc nazwę LINUX. Nazwa została, a zdaniem Linusa dużo lepiej brzmi, niż
wcześniejsze
FREAX.
Obecnie Linux ma użytkowników na całym świecie! Wiele firm używa Linuksa i to nie dlatego, że jest
darmowy, ale dlatego, że jest wydajnym, wielozadaniowym systemem i co najważniejsze - jest
bezpieczny.
Dlaczego
warto
go
poznać?
Jest mnóstwo argumentów będących uzasadnieniem, dlaczego naprawdę warto. Jednym z nich jest
fakt, że Linux bardzo szybko się rozwija i coraz więcej firm z niego korzysta. W przyszłości będzie
więc dużo łatwiej pozyskać pracę znając więcej, niż jeden system operacyjny. Warto także chociażby
po to aby kształtować i doskonalić swoją wiedzę informatyczną. W Linuksie zrozumiesz na jakiej
podstawie funkcjonuje sprzęt i jak ogólnie działa każdy, nie tylko Linux, system operacyjny!
Linux jest wieloplatformowy - możesz korzystać z niego na standardowych PC-tach, Macintosach,
Sparcach,
maszynach
Alpha,
a
nawet
Amigach.
Poszerzysz także swoje informacje na temat Internetu, a to dlatego, że wiele serwerów obsługiwanych
jest
przez
ten
system.
Innym powodem, dla którego warto, jest satysfakcja, jaką przynoszą sukcesy w nowym systemie!
Jednak sam musisz odpowiedzieć sobie na to pytanie; nie posiadając odpowiedniej wiedzy
informatycznej, zapału i czasu możesz szybko zniechęcić się i co najgorsze możesz już nigdy nie
sięgnąć
po
ten
znakomity
system!
Czym
jest
dystrybucja?
Jak już wcześniej pisałem, Linux to jądro systemu. Jednak abyśmy mogli cieszyć się z efektów pracy,
niezbędne będzie jakieś oprogramowanie i te właśnie dostarcza nam dystrybucja. Dodatkowo zawiera
ona instalator systemu, dzięki czemu Linux znajdzie się na naszych komputerach.
Firmy i grupy programistów wręcz prześcigają się w swojej pracy, chcąc stworzyć oryginalną
i wartą instalacji pozycję. Dzięki temu możemy przebierać dziś pośród różnych odmian tego samego
systemu
operacyjnego,
wybierając
dystrybucję
najbardziej
nam
odpowiadającą.
Pozycje różnią się przede wszystkim poziomem trudności obsługi i ilością dostępnego
oprogramowania dołączonego bezpośrednio na płytach CD. Różnica może także polegać na
domyślnym poziomie zabezpieczeń, choć pamiętajmy, że to wciąż ten sam system, więc w każdej
chwili
możemy
to
zmienić.
Reasumując: dystrybucja to jądro z zestawem oprogramowania wzbogacone o instalator systemu.
Przegląd
najbardziej
znanych
dystrybucji
Obecnie w świecie Linuksa dostępnych jest ogromna ilość dystrybucji. Istnieją także mini dystrybucje -
Linux
na
jednej
bądź
kilku
dyskietkach!
W podrozdziale tym opiszę jednak pięć najbardziej znanych odmian Linuksa, które bez wątpienia
zasługują
na
szczególną
uwagę.
Mandrake
Linux
Dystrybucja jest tworzona przez firmę o tej samej nazwie. Mandrake powstał na podstawie bardzo
znanego Red Hata (czytaj niżej). Charakterystyczną cechą dystrybucji jest niebywała prostota jej
obsługi. Programiści z Mandrake tworząc ją ogromny nacisk położyli na udogodnienia płynące z
prostoty obsługi. W tym celu napisano wiele programów wykonujących wiele czynności za
użytkownika. Także pliki konfiguracyjne zostały zmienione tak, aby domyślne ustawienia systemu były
jak
najlepsze
dla
Ciebie.
Mandrake możemy pobrać z oficjalnych serwerów firmy: ftp.mandrake.com Informacje odnośnie
instalacji
znajdziesz
także
na
stronie
Mandrake:
www.mandrakesoft.com
Dystrybucja posiada także wersję płatną, do której dołączone są dodatkowe programy komercyjne.
Red
Hat
Red Hat tworzony jest przez amerykańską firmę Red Hat. Dystrybucja ta jest dziś najpopularniejszą
odmianą Linuksa. Ceniona przez wielu zdobyła wysokie miejsce na podium rynku systemu. Poziom
trudności oferowany przez system jest średni, dlatego też Red Hat kierowany jest do użytkowników,
którzy mieli już styczność z systemem, ale i nowicjusze nie powinni mieć ogromnych problemów z jej
opanowaniem. I choć dystrybucja często wybierana jest na serwery sieciowe, świetnie sprawuje się do
użytku
domowego.
Red Hat, podobnie jak Mandrake, posiada wersję komercyjną i tak jak w przypadku swojego "kolegi" -
zawiera
ona
dodatkowe
oprogramowanie
napisane
prze
firmę.
Adres
Red
Hata:
www.redhat.com
i
ftp.redhat.com
PLD
PLD to nasza dystrybucja. Tak, tak Polacy także tworzą Linuksa. PLD bazuje na Red Hacie. Rodacy
jednak ogromny nacisk zrobili na bezpieczeństwo i stabilność systemu. Dużo czasu poświęcono także
na implementację protokołu IP w wersji 6 znanej także pod nazwą next generation - następna
generacja.
Nasza
dystrybucja
to
także
największy
Red
Hat.
PLD cieszy się uznaniem wśród administratorów serwerów. Niektórzy mówią też, że choć bazuje na
Red Hacie, to wyszedł po prostu od niego lepszy! Dystrybucja kierowana jest do zaawansowanych
użytkowników.
O
projekcie
PLD
poczytamy
pod
www.pld-linux.org
SuSE
SuSE to dzieło naszych sąsiadów - Niemców. Prostota obsługi i wsparcie techniczne czyni go silną
pozycją. To, za co jednak SuSE posiada duże grono zwolenników, to instalator i konfigurator Yast
charakteryzujący
się
łatwością
obsługi
oraz
funkcjonalnością.
Oczywiście po szczegóły możemy sięgnąć do strony oficjalnej, skąd także pobierzemy SuSE lub
kupimy
jego
rozbudowane
wydanie:
www.suse.com
Knoppix
Knoppix jest butowalnym Linuksem. Oznacza to, że system uruchamia się z płyty CD, po uprzednim
butowaniu z niej. Jest ciekawym rozwiązaniem, kiedy chcemy najpierw "zobaczyć na żywo" jak
wygląda Linux. Knoppix bazuje na Debianie (czytaj niżej). Dystrybucja rozprowadzana jest na jednej
płytce. Najnowsza wersja 3.2 zawiera uaktualnione pakiety. Knoppix, pomimo faktu, że jest butowalny,
można
go
zainstalować
na
dysku
twardym.
Debian
Tym czym Debian różni się znacząco od innych dystrybucji, jest fakt, że nie stoi za nim żadna firma -
tworzy go grono programistów z całego świata, w tym także Polacy! Ciesząca może być informacja, że
Debian to największa dystrybucja - posiada prawie 9000 pakietów umieszczonych na 7CD + 1
dodatkowej (sytuacja w wersji stabilnej 3.0). Debian idealnie spisuje się na serwerach, a to za sprawą
jego dużej stabilności., będącej wynikiem długotrwałego i szczegółowego sprawdzania każdego
pakietu. Kolejnym plusem dystrybucji jest jej dostępność na wiele platform, dzięki czemu Debiana
możemy
uruchomić
nawet
na
Amigach!
Dodatkowo dystrybucja znakomicie nadaje się do użytku domowego. I choć przeznaczona jest dla
systemowych bywalców, docenią ją nawet osoby raczkujące w Linuksie - 8710 pakietów sprawi, że do
codziennej pracy wykorzystamy oprogramowanie z CD, bez konieczności pobierania pakietów z sieci.
Debian
znajduje
się
pod:
www.debian.org
Slackware
Slackware ceniony jest przede wszystkim przez administratorów serwerów i dla tych osób jest
kierowany. Firma tworząca dystrybucję położyła naciska na ochronę systemu. Dzięki temu Slackware
to potężne narzędzie w rekach administratorów. Mankamentem wydaje się jednak mała ilość
programów dołączonych z CD. Slackware wydawany jest na jednej płycie, ponadto można pobrać
dodatkowy CD (sytuacja z wersji stabilnej 8.1). Wiele osób jednak to ceni - w końcu Slackware to
dystrybucja
na
serwer,
a
nie
system
domowy!
Adres
dystrybucji:
www.slackware.com
Która
na
początek?
Idealnym rozwiązaniem na początek wydaje się Mandrake, który bez wątpienie pomoże Ci stawiać
pierwsze kroki w Linuksie. Alternatywnym rozwiązaniem jest SuSE i jego Yast. Aby jednak korzystać z
SuSE
będziesz
musiał
wydać
trochę
pieniędzy...
Moja sugestia jest taka: pobierz, bądź kup na aukcji lub w sklepie internetowym najnowszą wersję
Mandrake. Bez wątpienia będzie to najmniej ryzykowny start pracy z nowym systemem!
Instalacja systemu
Po zaczerpnięciu powyższych informacji za pewne chcesz teraz zainstalować po raz pierwszy
Linuksa. Rozdział ten ma na celu ułatwienie Ci tego zadania. I choć nie znajdziesz tu informacji na
temat przebiegu instalacji danej dystrybucji (napisanie instrukcji instalacji do poszczególnych
dystrybucji zajęłoby wiele czasu i miejsca) zawarte tu wskazówki na pewno pomogą Ci w instalacji
systemu.
Czy
wystarczy?
Aby korzystać z Linuksa nie trzeba naprawdę szybkiego sprzętu. Większość dystrybucji podczas
kompilacji optymalizowana jest dla procesorów klasy i386, co oznacza, że system będzie działał
nawet na tak starym komputerze, jak 50Mhz i 4MB! Oczywiście, aby w pełni wykorzystać Linuksa,

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin