232_731609_zdobnik_ceramiki.doc

Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy

Zdobnik ceramiki

(731609)

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich

Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru krajowych standardów kompetencji zawodowych wymaganych przez
pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1

Krajowy standard kompetencji zawodowych

Zdobnik ceramiki (731609)

© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013

Kopiowanie i rozpowszechnianie może być dokonane za podaniem źródła

ISBN               978-83-7951-000-9 (całość)

ISBN              978-83-7951-232-4 (232)

Nakład 1000 egz.

Publikacja bezpłatna

Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich

00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. (22) 237-00-00, fax (22) 237-00-99

e-mail: sekretariat@crzl.gov.pl    http://www.crzl.gov.pl

Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Państwowego Instytutu Badawczego

26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax (48) 364-47-65

e-mail: instytut@itee.radom.pl                  http://www.itee.radom.pl

Spis treści

1.              Dane identyfikacyjne zawodu                             4             

1.1.               Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfikacjach                             4

1.2.               Notka metodologiczna i autorzy                            4

2.              Opis zawodu                             6

2.1.               Synteza zawodu                             6

2.2.               Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary występowania zawodu                             6

2.3.               Środowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narzędzia pracy, zagrożenia, organizacja pracy)                             6

2.4.               Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu                             7

2.5.               Wykształcenie i uprawnienia niezbędne do podjęcia pracy w zawodzie                            7

2.6.               Możliwości rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-dacji kompetencji                            7

2.7.               Zadania zawodowe                            8

2.8.               Wykaz kompetencji zawodowych                            8

2.9.               Relacje między kompetencjami zawodowymi a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK                            8

3.              Opis kompetencji zawodowych                             10

3.1.              Planowanie i organizowanie prac zdobienia wyrobów ceramicznych Kz1                             10

3.2.              Wykonywanie zdobień wyrobów ceramicznych Kz2                            11

3.3.              Kompetencje społeczne KzS                             12

4.               Profil kompetencji kluczowych                             13

5.              Słownik                             14

1. Dane identyfikacyjne zawodu

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu
w klasyfikacjach

Według Klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (KZiS 2010):

731609 Zdobnik ceramiki

Grupa wielka 7 – Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (w Międzynarodowej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 – poziom 3).

Grupa elementarna 7316 – Szyldziarze, grawerzy i zdobnicy ceramiki, szkła i pokrewni (w Międzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 odpowiada grupie 7316 Sign writers, decorative painters, engravers and etchers).

Według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD 2007):

Sekcja C. Przetwórstwo przemysłowe, Dział 23. Produkcja wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych, Grupa 23.4. Produkcja pozostałych wyrobów z porcelany i ceramiki.

1.2. Notka metodologiczna i autorzy

Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie: analizy źródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, międzynarodowe) oraz głównie wyników badań analitycznych na 16 stanowiskach pracy w 12 przedsiębiorstwach (średnie – 2, małe − 3, mikro − 7, w tym produkcyjne – 5 , produkcyjno-handlowe – 2, usługowe – 1, inne – 4), przeprowadzonych w lutym i marcu 2013 r.

Zespół Ekspercki:

·       Joanna Kowalska-Wolszczak – Pracownia Ceramiki i Rękodzieła Artystycznego „Żywioły ziemi” Joanna Kowalska-Wolszczak w Lublinie,

·       Anna Wybierzyńska – Warsztaty Terapii Zajęciowej Fundacji „Między Nami” w Krężnicy Jarej,

·       Dominika Karczewska – Pracownia Ceramiki Artystycznej w Łodzi,

·       Andrzej Żelasko – Łódzkie Centrum Doskonalenia Nauczycieli i Kształcenia Praktycznego w Łodzi.

Ewaluatorzy:

·       Monika Dąbrowska-Picewicz – Pracownia Ceramiki Artystycznej w Kętach,

·       Alicja Katarzyna Kupiec – Wydział Artystyczny UMCS, Instytut Sztuk Pięknych, Zakład Rzeźby i Ceramiki w Lublinie.

Recenzenci:

·       Joanna Filipek-Pawelec – Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Świdniku,

·       Ryszard Więckowski – Akademia Sztuk Pięknych we Wrocławiu.

Komisja Branżowa (zatwierdzająca):

·       Leokadia Świderska-Trebel (przewodnicząca) − Ogólnopolska Komisja Rzemiosł Artystycznych Związku Rzemiosła Polskiego w Warszawie,

·       Krystyna Stachera – Izba Rzemieślnicza w Opolu,

·       Wanda Stawarz – Cech Rzemiosł Różnych w Prudniku,

·       Jan Lipiński − Region Ziemia Łódzka NSZZ „Solidarność” w Łodzi.

Data zatwierdzenia:

·       08.10.2013 r.

2. Opis zawodu

2.1. Synteza zawodu

Zdobnik ceramiki wykonuje prace związane z podwyższeniem wartości estetycznej wyrobów ceramicznych.

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary występowania zawodu

Zdobnik ceramiki wykonuje pracę będącą jednym z kolejnych etapów produkcji wyrobów użytkowych i ozdobnych. Maluje wyroby fajansowe, porcelitowe i porcelanowe ręcznie lub z użyciem aerografów. Ręcznie dekoruje luksusową ceramikę stołową, galanterię użytkową i figuralną różnymi technikami zdobienia. W zawodzie zdobnika ceramiki istnieją specjalizacje wynikające ze stosowanych technik zdobienia i rodzaju zdobionej ceramiki:

-        malarze ręczni − malują, nanoszą farbami wielobarwnymi rysunki artystyczne o unikatowym charakterze, grawerują wzory na powierzchniach zdobionych natryskiem, wykonują zdobienia metalami szlachetnymi;

-        operatorzy maszyn − obsługują automaty lub półautomaty oraz preparują pasty farbowe o własnościach fizykochemicznych wymaganych dla danej maszyny;

-        zdobnicy kalkomanią − przenoszą gotowy wzór dekoracji z podłoża papierowego na powierzchnię wyrobu ceramicznego (porcelany);

-        zdobnicy − szkliwią wyroby ceramiczne.

Zdobnik ceramiki znajduje zatrudnienie w małych pracowniach ceramicznych i zakładach rzemieślniczych oraz w dużych zakładach produkcyjnych. W zależności od sposobu wytwarzania ceramiki w danym zakładzie zdobienie może odbywać się na różnym etapie produkcji.

2.3. Środowisko pracy (warunki pracy, maszyny
i narzędzia pracy, zagrożenia, organizacja pracy)

Praca zdobnika ceramiki jest wykonywana zarówno w małych pracowniach artystycznych, jak też średnich i dużych zakładach produkcyjnych. Dobór techniki zdobniczej zależy od skali produkcji wyrobów ceramicznych. Do zdobienia użytkowane są narzędzia ręczne (pędzle, stemple, rylce, pieczęci itp.), rzadziej narzędzia i urządzenia mechaniczne (aerografy, kabiny i pistolety natryskowe, toczki obrotowe, maszyny sitodrukowe i inne). Podstawowe zagrożenia w pracy zdobnika stanowią używane odczynniki chemiczne oraz sposoby ich nanoszenia na wyroby ceramiczne (np. pył). Z tego względu niektóre czynności wykonywane są w maskach ochronnych, a stanowiska pracy wyposażone w instalacje wyciągowo-nawiewne. Uciążliwością w pracy jest konieczność pozostawania przez długi czas w niewygodnej pozycji przy zachowaniu koncentracji i precyzji ruchów. W zawodzie istnieje zwiększone ryzyko wystąpienia alergii, zwyrodnienia układu kostnego, zwłaszcza nadgarstków oraz chorób oczu i układu oddechowego.

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,
w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu

Zdobnik ceramiki powinien mieć duże poczucie estetyki i sprawność manualną. W zależności od rodzajów i technik wykonywanych zdobień preferowane są uzdolnienia artystyczne, a często duża kreatywność. Pożądane są takie cechy, jak cierpliwość, dokładność, staranność. Wymagana jest zdolność rozróżniania barw i precyzja ruchów. W zal...