Włodzimierz Bednarski
Armagedon w 1975 roku –
“możliwy” czy “prawdopodobny”?
Wydanie poprawione i poszerzone
2014
Spis treści
Wstęp do wydania drugiego
Wprowadzenie
Literatura Towarzystwa Strażnica na temat roku 1975
Zapewnienie o swej wiarygodności
“Głód – 1975” i Paddockowie
Paul Ehrlich oraz inni znawcy i rok 1975
Dean Acheson i rok 1975
Trzecia wojna światowa i rok 1975
“Kilka lat” i rok 1975
“Pokolenie roku 1914” i rok 1975
Studia wyższe i rok 1975
Służba głoszenia i rok 1975
Inne chronologie i rok 1975
Ewangelia Mateusza 24:36 i rok 1975
Jesień, wczesna jesień, wrzesień, 5 września i rok 1975
Termin “musi” i rok 1975
Stworzenie Adama i Ewy i rok 1975
Grzech Adama i rok 1975
Odpoczynek Boga i rok 1975
Rozczarowanie, odpowiedzialność i rok 1975
Dodatek 1: “Życie wieczne w wolności synów Bożych” i rok 1975
Dodatek 2: Fotokopie kluczowych publikacji Towarzystwa Strażnica na temat 1975 roku
Dodatek 3: Dlaczego nie zostałem Świadkiem Jehowy?
Dodatek 4: “Mnóstwo indywidualnych spekulacji”
Po prawie wyczerpaniu się nakładu papierowego postanowiłem opublikować to opracowanie w wersji elektronicznej. Zachętą do tego było dobre jego przyjęcie ze strony czytelników oraz liczne prośby o zamieszczenie treści tej książki w Internecie. Ponieważ upłynęło sporo czasu od momentu, gdy w roku 2008 rozpocząłem pisać to opracowanie, dlatego pojawiły się w tej wersji liczne dodatkowe moje uwagi oraz kilkanaście nowych cytatów z publikacji Świadków Jehowy. Niezmiernie wdzięczny jestem Janowi Lewandowskiemu, znanemu specjaliście z zakresu apologetyki chrześcijańskiej, za niektóre sugestie oraz za wskazanie pewnych tekstów z czasopism Towarzystwa Strażnica, których albo nie znałem, albo nie zwróciłem na nie należytej uwagi. W obecnej wersji elektronicznej zamieściłem też opis kwestii 7000 lat (patrz w rozdziale Odpoczynek Boga i rok 1975) oraz Dodatek 4: “Mnóstwo indywidualnych spekulacji”. Nadmieniam również, że od pewnego czasu w Internecie obecna jest także angielska wersja tego opracowania. W związku z powyższym autor raduje się z faktu, że publikując tę książkę może podzielić się nią z innymi i przyczynić się do poszerzenia wiedzy wielu osób na temat roku 1975, na który Świadkowie Jehowy gorąco oczekiwali. Niech to opracowanie będzie też przestrogą dla wszystkich, którzy próbują wyznaczyć Bogu czas dla Jemu znanych wydarzeń.
Tytuł naszego opracowania nawiązuje do słów jednej z publikacji Towarzystwa Strażnica, która po zawodzie roku 1975 stwierdziła:
“powstały niemałe nadzieje związane z rokiem 1975. Podkreślano zarówno wtedy, jak i później, że taki rozwój wydarzeń jest możliwy. Niestety jednak równolegle z tą ostrożną informacją szerzyły się też inne wypowiedzi, które dawały do zrozumienia, iż spełnienie nadziei co do owego roku było nie tylko możliwe, ale wręcz prawdopodobne. Szkoda, że owe późniejsze sformułowania jakby przesłoniły tamte ostrożne słowa i u wielu spotęgowały uprzednio rozbudzony nastrój oczekiwania” (Strażnica Rok CI [1980] Nr 23 s. 2-3).
W podobnym duchu wypowiadał się znany podręcznik Świadków Jehowy:
“brat Franz ustosunkował się do wielu pytań (...) czy Armagedon oraz związanie Szatana nastąpią przed upływem roku 1975. (...) Być może. Ale tego nie twierdzimy. U Boga wszystko jest możliwe. (...) Jednakże opublikowano też inne wypowiedzi na ten temat, a niektóre były chyba zbyt stanowcze” (“Świadkowie Jehowy - głosiciele Królestwa Bożego” 1995 s. 104);
„Doprowadziło to potem do poglądu - traktowanego czasem jako możliwość, a czasem jako coś pewniejszego - że skoro siódme tysiąclecie historii ludzkiej miało się rozpocząć w roku 1975, to właściwie od tego czasu mogłyby też zacząć się rozgrywać wydarzenia związane z nastaniem Tysiącletniego Panowania Chrystusa” (jw. s. 633).
W opracowaniu tym będziemy chcieli wskazać na następujące rzeczy: co Towarzystwo Strażnica uczyło o 1975 roku, ile było publikacji związanych z tym tematem, jak rozkładały się akcenty dotyczące “prawdopodobieństwa” nastania Armagedonu. Będziemy też chcieli dowiedzieć się, czy oczekiwanie na “spełnienie nadziei” co do roku 1975 było “czymś więcej” niż tylko “możliwym” czy “prawdopodobnym” scenariuszem.
Pierwszy rozdział niniejszej pracy zawiera spis literatury Towarzystwa Strażnica. Omawia ono w niej lub wspomina rok 1975. Pozostałe rozdziały przedstawiają niektóre przewidywane wydarzenia związane z tą datą oraz inne kwestie powiązane z połową lat siedemdziesiątych.
Zaznaczmy, że swoje osobiste zetknięcie się z problemem roku 1975 zrelacjonowałem w opracowaniu pt. Dlaczego nie zostałem Świadkiem Jehowy? (patrz: Dodatek 3).
Z kolei bardzo szeroko omawiany temat przedstawił Raymond Franz (1922-2010). Ten były członek Ciała Kierowniczego Świadków Jehowy (w latach 1971-1980) opisał to w swej książce pt. Kryzys Sumienia (2006), w rozdziale zatytułowanym Rok 1975: “Właściwy czas, by Bóg działał” (s. 278-295; patrz też: s. 72-73, 96, 108, 251).
Dziś prawie już wymarło pokolenie głosicieli Towarzystwa Strażnica, które oczekiwało na rok 1925, jednak ciągle żyje tysiące byłych i aktualnych Świadków Jehowy pamiętających nadzieje związane z rokiem 1975.
Choć w 2010 roku minęło już 35 lat od tej tak ważnej kiedyś dla Towarzystwa Strażnica daty, to jednak nadal wspomnienie jej budzi emocje wielu ludzi. Tysiące Świadków Jehowy po zawodzie roku 1975 opuściło organizację, która dla wielu z nich stała się zbiorowym “fałszywym prorokiem”.
Obecnie, po ponad 40 latach, gdy w 1966 roku rozpoczęto “kampanię roku 1975”, możemy już bez emocji prześledzić niektóre kwestie argumentacji Towarzystwa Strażnica, dotyczące daty, na którą czekali jego głosiciele.
I choćby dziś nie wiem jak stanowczo Świadkowie Jehowy twierdzili, że nie było wyraźnego stwierdzenia z ich strony, że Armagedon nastanie na sto procent w 1975 roku, to jednak sami napisali wprost w niektórych publikacjach, iż on nastąpi na pewno w XX wieku (!):
“Mówi ona [Biblia] jednak także i o tym, że pewna grupa ludzi miała obwieszczać sprawiedliwe rządy Boże, nadto mówi o wojnie, którą Bóg ma prowadzić przeciwko wszelkiemu złu, o raju, w który ma być potem przekształcona cała ziemia, oraz o tym, że w owym raju nie będzie śmierci. Wszystko to według Biblii, ma się urzeczywistnić w XX wieku” (Przebudźcie się! Nr 11 z lat 1960-1969, art. “XX wiek w proroctwie biblijnym” s. 12; Awake! 22.02 1961 s. 5);
“Biblia przepowiada, że ten niebiański rząd, który objął już władzę, właśnie w XX wieku oczyści ziemię z wszelkiego zła” (jw. s. 13; Awake! 22.02 1961 s. 7);
“O jakim dniu mówił Jezus? Czy o wybuchu trzeciej wojny światowej? Nie. Sofoniasz nazywa ten dzień w 2 rozdziale, wierszu 3 (NW), dniem ‘gniewu Jehowy’. W 16 rozdziale Objawienia, wierszach 14 i 16 (Kow) określono go jako wielki dzień Boga Wszechmogącego, zwany ‘po hebrajsku Armagedon’. Wojna ta zostanie stoczona w XX wieku. Proroctwo o niej spełni się tak dokładnie, jak się spełniły proroctwa o wojnach światowych, głodach, trzęsieniach ziemi itd. Proroctwo to wypełni się za życia obecnego pokolenia” (jw. s. 13; Awake! 22.02 1961 s. 8);
“Już wkrótce, jeszcze w naszym XX wieku, rozgorzeje ‘walka w dzień Jahwe’ przeciw współczesnemu odpowiednikowi Jeruzalem, to znaczy przeciw chrześcijaństwu. (...) Wszystkich religiantów liczących na to, że chrześcijaństwo cieszy się uznaniem u Boga, wojenny ‘miecz’ Jehowy ‘wytnie’ z tej pozycji, którą przypisują chrześcijaństwu jego duchowni. Jednakże ‘miecz’ Jehowy zostanie dobyty nie tylko przeciw zwolennikom chrześcijaństwa. Ugodzi także we ‘wszelkie ciało od południa /chrześcijaństwa/ aż do północy’. Religianci stanowiący całą resztę światowego imperium religii fałszywej poczują cięcia ostrza ‘miecza’ Jehowy. Nie uchroni ich od tego fakt, że nie są chrześcijanami” (“Narody mają poznać, że Ja jestem Jehowa - Jak?” 1974 [ang. 1971] s. 143).
Żadna sofistyka nie jest w stanie odwrócić sensu powyższych wypowiedzi. Wypływa z nich jednoznacznie, że Armagedon miał nastąpić w XX wieku, a może i nawet dokładnie w roku 1975, co zauważymy podczas lektury innych publikacji.
Z kronikarskiego obowiązku przytoczymy na początku naszych rozważań prawie wszystkie publikacje Towarzystwa Strażnica, które zajmowały się rokiem 1975. Poniższy spis obejmuje nie tylko te spośród nich, które omawiają szeroko podjęte przez nas zagadnienie, ale i takie, które zaledwie wspominają o roku 1975 na tle mającego nastąpić głodu czy trzeciej wojny światowej. Jeśli ktoś chciałby rzetelnie ocenić problem roku 1975 i odpowiedzialność Towarzystwa Strażnica za chybione proroctwo, powinien zapoznać się z tym materiałem. Nie można bowiem wyrabiać sobie opinii na ten temat na podstawie jednego czy dwóch artykułów.
Czasopismo Strażnica
Strażnica Nr 1, 1967 s. 10-12, art. “Radość z uczty duchowej pod hasłem ‘Synowie Boży - synami wolności’” (ang. 15.10 1966); w tym artykule ponad 10 razy wymieniono rok 1975;
Strażnica Nr 23, 1967 s. 7-9, art. “Gdzie się znajdujemy według Bożego rozkładu czasu?” (ang. 01.05 1967);
Strażnica Nr 1, 1968 s. 1-5, art. “Millennium dla ludzkości pod wodzą Królestwa Bożego - dlaczego to rozumieć dosłownie?” (ang. 15.04 1967);
Strażnica Nr 8, 1968 s. 1-4, art. “Owocni chrześcijanie przejawiają zadowolenie podobające się Bogu” (ang. 01.02 1967);
Strażnica Nr 16, 1968 s. 4-8, art. “Mądre spożytkowanie czasu, jaki jeszcze pozostał” (ang. 01.05 1968);
Strażnica Nr 1, 1969 s. 8-9, art. “Co tobie przyniesie przyszłość” (ang. 15.04 1968);
Strażnica Nr 3, 1969 s. 6-9, art. “Skąd wiemy, że ono się zbliża” (ang. 15.12 1968);
Strażnica Nr 5, 1969 s. 1-4, art. “Księga ścisłych dat historycznych” (ang. 15.08 1968);
Strażnica Nr 5, 1969 s. 5-8, art. “Dlaczego oczekujesz roku 1975?” (ang. 15.08 1968); w tym artykule ponad 10 razy wymieniono rok 1975;
Strażnica Nr 5, 1969 s. 12-14, art. “Usunięcie głównego dręczyciela ludzkości” (ang. 15.07 1967);
Strażnica Nr 21, 1969 s. 9-13, art. “Obfite błogosławieństwa zaznane na międzynarodowych zgromadzeniach pod hasłem: ‘Pokój na ziemi’” (ang. 01.09 1969);
Strażnica Nr 16, 1970 s. 1-7, art. “Ożywienie ducha ofiarności” (ang. 15.07 1969);
Strażnica Nr 17, 1970 s. 8-15, art. “Proroczy obraz na nasze dni” (ang. 01.10 1969);
Strażnica Nr 18, 1970 s. 1-14, art. “Nadchodzące tysiąclecie pokoju” (ang. 15.10 1969);
Strażnica Nr 23, 1970 s. 1-8, art. “Pamiętaj stale o ‘zakończeniu systemu rzeczy’” (ang. 01.05 1970);
Strażnica Nr 23, 1970 s. 8-14, art. “Dzieło żniwne wśród całej ludzkości” (ang. 01.05 1970);
Strażnica Tom XCIII [1972] Nr 1 s. 1-13, art. “Gdy nastąpi zderzenie czołowe wszystkich narodów z Bogiem” (ang. 15.10 1971);
Strażnica Rok XCIII [1972] Nr 18 s. 19-23, art. “Dni stwarzania z Bożego punktu widzenia” (ang. 15.02 1970);
Strażnica Rok XCIII [1972] Nr 19 s. 7-13, art. “Odłączeni od świata” (ang. 15.09 1971);
Strażnica Rok XCV [1974] Nr 19 s. 20-23, art. “Władcy ziemi na tysiąc lat” (ang. 15.12 1973);
Strażnica Rok XCV [1974] Nr 21 s. 20-23, art. “Tysiąc lat ulgi dla ludzkości” (ang. 01.01 1974);
Strażnica Rok XCVI [1975] Nr 7 s. 9-17, art. “Dobrodziejstwa płynące z zaznawania duchowego bezpieczeństwa” (ang. 15.12 1974);
Strażnica Rok XCVI [1975] Nr 9 s. 8-14, art. “Służenie Bogu z nadzieją na wieczność” (ang. 15.06 1974);
Strażnica Rok XCVI [1975] Nr 10 s. 15-21, art. “‘Boskie zamierzenie’ coraz bardziej doceniane” (ang. 15.10 1974);
Strażnica Rok XCVI [1975] Nr 17 s. 20-24, art. “Jakiego ‘znaku’ wypatrują chrześcijanie?” (ang. 01.07 1974);
Strażnica Rok XCVI [1975] Nr 20 s. 19-21, art. “Dla kontrastu - misjonarze z pilnym zadaniem ratowania życia” (ang. 01.05 1975);
Strażnica Rok XCVII [1976] Nr 1 s. 8-16, art. “Podążanie całą duszą drogą życia” (ang. 15.03 1975);
Strażnica Rok XCVII [1976] Nr 6 s. 20-23, art. “Czy dzisiejszy niedostatek żywności jest spełnieniem proroctw biblijnych” (ang. 01.04 1974);
Strażnica Rok XCVII [1976] Nr 10 s. 14-16, art. “Zbliża się koniec 6000 lat panowania człowieka - czego dokonano?” (ang. 01.10 1975);
Strażnica Rok XCVII [1976] Nr 10 s. 16-19, art. “Prawie 6000 lat świadczenia na rzecz Jehowy” (ang. 01.10 1975);
Strażnica Rok XCVII [1976] Nr 10 s. 19-23, art. “6000 lat urzeczywistniania się zamierzenia Jehowy względem ludzkości” (ang. 01.10 1975);
Strażnica Rok XCVII [1976] Nr 15 s. 7-17, art. “Zdemaskowanie schronienia mylnie przypisywanego Królestwu” (ang. 01.10 1975); w polskiej publikacji jest mało znaczące zdanie:
“Dożyliśmy teraz do roku 1976 i ponownie zadajemy sobie ważne pytanie...” (s. 8);
natomiast w wydaniu angielskim są słowa:
Here we are now, in this year 1975, and the big question is…; tłumaczenie: “Teraz żyjemy w roku 1975, i ważne pytanie brzmi…” (s. 596);
Strażnica Rok XCVIII [1977] Nr 16 s. 9, zawiera słowa:
“Doprawdy, w miarę upływu czasu coraz wyraźniej rzuca się w oczy fakt, że ludzkość bezwzględnie potrzebuje rządów ‘Księcia Pokoju’...”;
natomiast The Watchtower 15.07 1975 s. 445 ujmuje to następująco:
“Doprawdy, w miarę upływu 1975 roku...”; w oryginale: Yes, as 1975 wears on, it becomes evident that mankind needs the rule of the “Prince of Peace” more than ever...
Artykuły, które nie zostały opublikowane w języku polskim:
The Watchtower 01.01 1967 s. 28-29, art. Have You Read Your Copy?; oto najbardziej charakterystyczne zdania w nim zawarte:
But, without a doubt, nothing has created more interest in this textbook than the first chapter with its chart and fine information regarding the 7,000 years of God’s rest day. The observation that 1975 may well mark the beginning of mankind’s great Jubilee has intrigued man (s. 29); tłumaczenie: “Lecz bez wątpienia nic w tym podręczniku nie wywołało większego zainteresowania niż pierwszy rozdział wraz z jego tabelą i dobrymi informacjami odnośnie 7000 lat Bożego dnia odpoczynku. Wielu zaintrygowało spostrzeżenie, że 1975 rok może właściwie oznaczać początek wielkiego Jubileuszu ludzkości”.
The Watchtower 01.03 1967 s. 158-159, art. Let the People Hear Through Preaching.
The Watchtower 01.02 1969 s. 68-71, art. The Meaning of Present World Distress; najważniejszy fragment patrz: rozdział Głód – 1975! i Paddockowie.
The Watchtower 01.09 1970 s. 539, art. Preparing for the Approaching Millennial Peace.
Strażnice wydane po 1975 roku, wspominające ten rok lub prostujące naukę o nim:
Strażnica Rok XCVIII [1977] Nr 3 s. 10 (ang. 15.11 1976 s. 689);
Strażnica Rok XCVIII [1977] Nr 10 s. 5-7 (ang. 15.07 1976 s. 436-438);
Strażnica Rok XCVIII [1977] Nr 10 s. 9-11 (ang. 15.07 1976 s. 440-441);
Strażnica Rok XCVIII [1977] Nr 18 s. 13 (ang. 01.08 1976 s. 476);
Strażnica Rok CI [1980] Nr 23 s. 2-3 (ang. 15.03 1980 s. 17--18);
Strażnica Rok CV [1984] Nr 16 s. 26 (ang. 15.02 1984 s. 25);
Strażnica Rok CVII [1986] Nr 24 s. 18 (ang. 15.12 1986 s. 20).
Anglojęzyczny fragment ze Strażnicy wydanej po roku 1975, nie opublikowany po polsku:
The Watchtower 01.01 1976 s. 30.
Czasopismo Przebudźcie się!
Przebudźcie się ! Nr 12 z lat 1960-1969 s. 9-11, art. “Jak długo to jeszcze potrwa?” (ang. 08.10 1966);
...
retroman23